O. S. Rayimjonova M. G. Tillaboyev sh. U. Ergashev

3
1
x
x 
Xuddi shunday:
y
1
= x
2
+ x
3
= 
3
2
x
x 
;
y
2
= x
4

---

47 
Ushbu tengliklar asosida shifratorni «YoKI» bazisida (pastki rasmda), shuningdek 
«VA» bazisida qurish mumkin. 
2.3.1- rasm.shifratorni «YoKI» bazisida «VA» bazisida qurish 
Ayrim hollarda bir necha klavisha bir vaqtda bosilganda, shifrator maksimal 
nomerga ega bo`lgan klavishani tanlaydigan sxemani qo`llash talab etiladi. Bunday 
shifrator prioritetli shifrator deb ataladi. U «n-dan x-ning» o`zgarishini 8421 kodga 
aylantiradi.
Pastdagi prioritetli shifratorning o`tish jadvali keltirilgan. Unda maksimal 
nomerli kirishdagi o`zgaruvchi maksimal prioritetga ega, «1»-dan o`ngdagi 
dioganalda kirishdagi o`zgaruvchilar qiymati – chiqish kodini aniqlamasligi 
kerak.
Prioritetli shifratorning o`tish jadvali 
2.3.2 – jadval. 
O‘nlik son 
Kirish kodi 
Chiqish kodi 
F4 
F3 
F2 
F1 
F0 
Y2 Y1 
Y0 
* 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
1 
0 
0 
0 
1 
0 
0 
0 
1 
* 
0 
0 
1 
2 
0 
0 
1 
* 
* 
0 
1 
0 
3 
0 
1 
* 
* 
* 
0 
1 
1 
4 
1 
* 
* 
* 
* 
1 
0 
0 

---

48 
Prioritetli shifratorni oddiy shifrator asosida VA qurish mumkin. Buning uchun 
oldindan «5-dan X» kirish kodini x
0
,..., x
4
orqali «5-dan 1» kodiga o`zgartirish 
kerak. Kirishdagi o`zgaruvchi F
4
maksimal prioritetga ega, ya’ni boshqa 
o`zgaruvchilarga bog`liq emas. Shuning uchun F
4
= x
4
. Har qanday boshqa 
chiqishdagi o`zgaruvchi x
i
«1» qiymatini qabul qiladi, agarki birorta VA katta kirish 
yo`liga F
j
, j = (i + 1),3 mantiqiy «1» berilmagan holda F
i
= 1 bo`lgan taqdirda. 
Ya’ni:
x
4
= F
4
;