O ‘zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi


Download 30.03 Kb.
bet5/5
Sana13.04.2023
Hajmi30.03 Kb.
#1353515
1   2   3   4   5
Bog'liq
075-19 Шавкатов А.Б СР UZ

Arxitektura va qurilish.
Temuriylar davrida arxitektura va qurilish ham muhim jihatlar edi. Amir Temur va uning merosxo‘rlari davrida ko‘plab qasrlar, saroylar, masjidlar, maqbaralar va boshqa inshootlar barpo etilgan bo‘lib, ular hozirgacha o‘zining go‘zalligi va monumentalligi bilan hayratda qolmoqda.

Amir Temur arxitektura va qurilishning buyuk homiysi edi. U shaharlarni mustahkamladi, yangi saroylar va masjidlar qurdi, bog'lar, bog'lar yaratdi. Uning mashhur poytaxti Samarqand butun islom imperiyasining arxitektura va qurilish markaziga aylandi.

Bu davrda yaratilgan eng ta’sirchan inshootlardan biri Amir Temur dafn etilgan Gur-amir maqbarasidir. Ushbu ajoyib bino temuriylar me'morchiligining namunasi bo'lib, unda ko'plab san'at asarlari, jumladan, freskalar va mozaikalar mavjud.

Bu davrda yangi texnologiyalar va qurilish usullari yaratilganini ham ta’kidlash joiz. Bunday usullardan biri dekorativ naqshli g'ishtlardan foydalanish edi, bu noyob va ajoyib binolarni yaratishga imkon berdi.

Umuman olganda, temuriylar davridagi arxitektura va qurilish muhim madaniy yutuq bo‘lib, o‘sha davr ijodiy va me’morchilik ustaxonasining ajoyib namunasidir.

San'at va hunarmandchilik.

Temuriylar davrida san’at va hunarmandchilik ham madaniyatning muhim sohalari hisoblangan. O'sha davr ustalari bugungi kungacha o'zlarining murakkabligi va texnik mahorati bilan zavqlanadigan asarlar yaratdilar.

O'sha davrning eng mashhur hunarmandlaridan biri zargarlik sanoati edi. Hunarmandlar qimmatbaho metallardan qimmatbaho toshlar, emal va filigra bilan bezatilgan zargarlik buyumlarini yaratdilar. Bu bezaklar ko'pincha hukmdorlar va zodagonlar uchun buyurtma qilingan.

Shuningdek, ustalar gilam, to'qimachilik, kulolchilik, metallga ishlov berish va yog'ochga ishlov berish bilan shug'ullangan. Bu davrda yaratilgan Turkmaniston gilamlari o‘zining betakror uslubi va sifati bilan hamon jahonda mashhur bo‘lib kelmoqda.

Temuriylar davrida naqqoshlik va miniatyura san'ati ham rivojlangan. Ustalar qog'oz va pergamentda asarlar yaratdilar, ular ko'pincha Qur'on qo'lyozmalarida va boshqa diniy kitoblarda ishlatilgan.

Amir Temurning san’at va hunarmandchilikka homiy bo‘lganligini ham ta’kidlash joiz. U san'at ustaxonalari va maktablarini qo'llab-quvvatladi va bu boradagi ko'plab loyihalarga homiylik qildi.



XULOSA
Demak, Amir Temur boshliq temuriylar davri O`rta Osiyo tarixida yuksak madaniy va ilmiy faollik davri bo`ldi. Bu davrda adabiyot, san’at, me’morchilik, musiqa, tibbiyot va boshqa sohalarda muhim ilmiy kashfiyotlar amalga oshirilib, salmoqli muvaffaqiyatlarga erishildi. Temuriylar Eron va Oʻrta Osiyo madaniy merosini asrab-avaylash va ommalashtirishda ham muhim rol oʻynagan. Temuriylar davrida yaratilgan koʻplab yutuqlar oʻzining goʻzalligi, nafosatliligi va texnik mahorati bilan hozir ham hayratlanarli boʻlib, bu hududning boy tarixi va madaniyatidan dalolat beradi.
Download 30.03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling