8-o’zbek 12-mavzu majburiylarga
****Abdullaxon II Rossiya bilan savdo aloqalarini yaxshilashga harakat qilgan, Chunki podsho Ivan Grozniy
davrida Rossiyaning mavqeyi ko‘tarildi.
**** Qozon xonligi (1552-yil), Hojitarxon xonligi (1556), Volga bo‘ylari va G‘arbiy Sibir hududlari Rossiya
tomonidan bosib olindi.
**** 1557-1558-yillarda(Abdullaxon II yuborgan) Buxoro xonligidan Moskvaga elchi yuborildi.
****1555-yilda Moskvada ingliz-rus iqtisodiy aloqalari rivojiga xizmat qiluvchi „Moskva kompaniyasi“ tashkil
etildi. 1558-yilda kompaniya elchisi Antoniy Jenkinsonni Buxoroga yubordi. Elchi Abdullaxon II tomonidan
qabul qilindi.
****Rossiya bilan Buxoro munosabatlarida Ashtarxon (Astraxon) orqali Buxoro xonligi fuqarolarining Макка
shahriga Haj safariga borishi masalasi ham muhim o‘rin tutgan. Chunki Xuroson orqali haj safariga borishdagi
eng qulay yo‘l Eron safaviylari nazoratiga o‘tib qolgan edi.
****Haj safariga Ashtarxon orqali borish masalasini hal qilish borasida Buxoro xonligi Usmonli davlati bilan
birgalikda harakat qilishga qaror qildi. Bu bejiz emas edi. Chunki Usmonli davlati sultonlari musulmon
olamining xalifasi hisoblanar edi.
****XVI asrda yevropaliklar tomonidan dengiz savdo yo‘lining ochilishi Buyuk ipak yo‘lining ahamiyatini
pasaytirdi.
****Usmonli sultoni Haj safari yo‘lini ochish uchun 1569-yilda Rossiya - Usmonli davlati o‘rtasida urush
boshlandi. Ammo urushda Usmonli davlati yengildi. Shunday bo‘lsa-da, sulton Rossiyadan Haj safari yo‘lini
ochib qo‘yish talabini davom ettirdi. Oxir-oqibat Rossiya 1572-yilda sultonning talabini qondirdi.
****Rossiya — Buxoro manfaatlari Sibirda ham to‘qnashdi. 1563-yilda Abdullaxon II ning harbiy yordami bilan
Do'stlaringiz bilan baham: |