Obodonlashtirish va transport

Asosiy k o lchalar —
um umshahar markazidagi asosiy jam oat 
markazlariga, savdo va tomosha muassasalariga, bayram kunlarida 
aholini sayrga chiqishi uchun ajratilgan joylar uchun loyihalanib, 
unda relsli va yuk transporti harakati loyihalanmaydi. 
Bunday 
ko'chalar m a’muriy, jam oat binolari bilan, yirik savdo va tomosha 
muassasalari bilan, ko'rgazma pavilonlari, teatrlar, turli klublar va 
muzey obyektlari bilan chegaralanadi.
92

---

Aholi ko'p yig'iladigan katta binolar atrofida, shahar yo'lovchi 
transportlari uchun bekatlar qulay joylashtirilishi lozim. Asosiy 
ko'chalar atrofida kirib-chiqish atrofdagi magistrallarga xalaqit 
bermaydigan vaziyatda yengil avtomobillar uchun to'xtab turish 
maydonlari ajratilishi lozim.
Savdo ko'chalari —
katta miqdordagi piyodalar oqimini savdo 
muassasalariga kelib-ketishi uchun mo'ljallanadi. Savdo do'konlari 
uchun transport xizmati piyodalar harakatiga xalaqit bermaydigan, 
boshqa tom ondan tashkillashtiriladi. K o'pincha savdo ko'chalari 
alohida ajratilmasdan, asosiy ko'chalar tarkibiga kiritiladi. Shuning 
uchun shaham ing m a’muriy-jamoat markazlarida savdo ko'chalari 
alohida ajratilmaydi va bu bilan u yerda transport harakatini 
tashkillashtirish masalasi osonlashadi.
Bizning shaharlarda bunday ko'chalar asosan, bozorlar va 
katta savdo markazlari atroflarida loyihalanadi.
Qirg'oq oldi ko'chalari —
daryo, dengiz, ko'l va boshqa suv 
havfzalari bo'ylab loyihalanadi. Bunday ko'chalar, suv havfzalarini 
ularga tutash hududlardan ajratib, sohil bo'ylab o'tkaziladi. Qirg'oq 
oldi ko'chalarini loyihalashda aholini suv havfzasidan imkoni 
boricha ko'proq m anfaatdor bo'lishi uchun ko'chani suv havfzasiga 
yaqinroq olish ko'zda tutiladi. Shuning uchun qirg'oq bo'ylab sayr 
qilish uchun alleya sifatida yashil polosalar tashkil etilib, ularning 
chegarasi bo'ylab qatnov qismi ham yo'lga quyiladi.