Образовательная система в Финляндии

Maltusning Aholi Nazariyasi (Nufus qonuni) Rikardo taklif qilgan iqtisodiy tamoyillariga amal qilinayotgan bir paytda iqtisodchilar uchun aholining ko'payishi muammosi dolzar hisoblanar edi, ular aholi sonining oshib ketishining dahshatli natijalaridan qutilish uchun Maltusning nazariyasida keltirilgan oilalarda homiladorlikdan saqlanish vositalaridan foydalanishni taklif qila boshladilar. Bu xulosalar aholining homiladorlikdan saqlanish vositalariga nisbatan cherkov va keng ommaning doimo kuchli qarshiligi sababli nozik iboralar bilan taklif qilingan. Makkuloxdan tashqari, o'sha davrdagi yetakchi iqtisodchilarining ko'pchiligining shaxsiy qarashlari homiladorlikdan saqlanishning turli vostilaridan foydalanish tarafdorlari bo'lishgan, lekin ular o'z fikrlarini ommaga yetkazishda juda ehtiyotkor bo'lishgan. Nassau Senior o'z davrining odatiy iqtisodchilaridan bo'lgan, chunki u bir vaqtning o'zida Maltusinning aholi soni borasidagi qarashlarini qo'llab- quvvatlagan va rad etgan.
Bizning hozirgi kundagi qiziqishlarimiz Maltusning jamg‘arishning iqtisodiy ahamiyati yoki kapitalni oshirish to‘g‘risidagi qarashlari bilan bog‘liq. Bu qarashlar Maltus prinsiplarida, ayniqsa II kitob birinchi “Boylikni ko‘paytirish” nomli bo‘limida ilgari surilgan.(Ikkinchi kitobning birinchi bo‘limi Maltus uchun Prinsiplarining 1836 yilda chop etilgan ikkinchi nashriga yo‘l ochgan. Bu eng tez bajarsa bo‘ladigan nashr. Bu bo‘lim mazmunan olganda 1820 yildagi birinchi nashming yettinchi bo‘limiga o‘xshaydi.)
Bu tajriba yalpi taklifga asos qilib olingan: o‘sish faqatgina axoli ishchi kuchi,kapital va tabiiy rerurslarini oshira olish darajasi bilan cheklanadi. Lekin agar tayyor mahsulotga yalpi talab tushsa yalpi taklif yetishmovchiligi, resurslardan foydalanish darajasidan ishlab chiqarishning pastligi yoki depressiya xolatida nima sodir bo‘ladi? Adam Smit ba’zi iste’molni kamaytirish va ishlab chiqarishni oshirish imkoniyatini o‘stirgan merkantalistlar ularning vaziyatini rad etishi orqali rad etganligi ta’sir ko‘rsatdi