O’g’il bollar milliy kiyimlari

O’g’il bollar milliy kiyimlari

O’zbek milliy kiyimi-o’zbek xalqining milliy o’ziga hos xususiyatlarini aks ettiruvchi qadimgi davrlarda yaratilgan va hozirgi kunlarda foydalaniladigan madaniyati va tarixi bilan uzviy bog’liq bo’lgan kiyimlar.Har bir mintaqa uchun o’ziga xos farq va xususiyatlar mavjud.Kiyimlar odatda mahalliy dastgohlarda tuqilgan gazlamalardan tikilgan.Ichki va ustki kiyimlar uchun xar xil matolar to’qilgan ,paxtadan to’qilgan bo’z,olacha oq va kok matolardan ishtom va koylaklar tikilgan .Paxta va yarim ipakdan kok qizil rangli olachalardan kundalik erkaklar kiyim kechaklari ton va choponlar tikilgan .qizil yoki yashil rangli ipak matodan bayramona va to’ylarda kiyiladigan koylak va ishtonlar tikilgan.

Tuya yungidan tayyorlangan matodan chakman qoy yungidan tayyorlangan matodan erkaklar ustki kiyimlari tikilgan .

Erkaklar liboslari majmuasiga quyidagilar kiradi-tanaga kiyiladigan ichki koylak va ishton,koylak ustidan chopon ,boshga tahya va chugurma tayyorlangan mahsi,kavush,choric,poytava,jurab.Erkak kiyim kechaklari orasida belbog’ alohida ahamiyatga ega bolgan.

Do’ppi

Do’ppi kiymay qoydi odamlar

Bir shoir,bir nosirdan boshqa

Sochlar silliq,

Silliq qadamlar,

U og’irlik qilyapti boshga

Rost doppilar,

Yolg’on doppilar

Kinolarda qolgan doppilar

Chust doppilar

Anjon doppilar

Munchoqdek Marg’ilon doppilar

Doppi kiymay qoydi odamlar

Na uyda va na kochada

Mirtemirlar G’afur G’ulomlar

Yechgan doppi qoldi tokchada

Bu qandayin korgulik savdo

Doppi kiymay qoydi xaloyiq

Boshga loyiq doppi yoqdir yo

Bosh qolmadi doppiga loyiq.

Milliy libos mamlakatning muhim qismidir ,uning tarihi madaniyati ,urf odatlari va mahalliy aholining turmush tarzi haqida hikoya qiladi . Biz bu buyuk dunyoning biron bir qismi haqida yuzaki narsani bilishimiz mumkin ,ammo notanish mamlakatlar ,masalan Yaponiya haqida gap ketganda ,biz Shotlandiya haqida gapiradigan bolsak darhol kimono yoki katakchali kiltni o’ylab topamiz .Ba’zi mamlakatlarda milliy kiyimning bir qismi anohronizmga aylandi Rossiyada siz kostyumni muzeyda yoki folklor ansamblining chiqishida ko’rishingiz mumkin .Angliya garchi boy milliy urf odatlarga ega mamlakat bolsada ,aytganda ,u aniq belgilangan libosga ega emas.Milliy kiyimlar moddiy va ma’naviy yodgorliklar ichida xalqlarning nilliy o’ziga xosligini aks ettiruvchi va etnik belgilarni ko’rsatuvchidir. Kiyimlarda urf odatlar, ijtimoiy munosabatlar, diniy e’tiqod nafosat va inson umrining fasillariri, u yashagan joy va zamon ,ho’jalik mavsumlari hayotdagi quvonch yohud qayg’uli voqealar namoyon boladi.

Bizgacha yetib kelgan kiyimlar XIX asr ohiri XX asr boshlariga ta’luqli bolib ,qadimgi davrga oidlari saqlanmagan, chunki kiyim matolar moddiy yodgorliklar ichida istemolda bolgan va ohirgacha foydalanilgan .XIXasr boshlarida honlikda pahtani qayta ishlash va to’qimachilik hunarmandchiligi yahshi rivojlangan bolib 27ta ipak to’quvchi 45ta choponfurusht 28ta ko’nchi(Terini qayta ishlovchi)72 ta bo’yoqchi 50ta etikdoz 20 ta zargar bolgan .

Chopon xalqimizning milliy libosi hisoblanadi .Chopon ti

Harbiy kiyimlar –harbiy xizmatchilarning harbiy kiyim formalari .Harbiy kiyimlarga odatda quyidagilar kiradi :ustki kiyimlar (shinel, bushlat,plashch, mundir , kitel ,kalta pahtali kamzul tujurka ,shim va boshqalar)Harbiy kiyimlar elementlari dastlab qad dunyo (Misr ,Ossuriya ,Eron ,Yunoniston)armiyalarida paydo bolgan harbiy kiyimlar bir muncha takomillashgan.O’rta asrda Yevropada Harbiy kiyimlar vujudga kelmagan .XV ,XVII

asarlarda muntazam armiyalar yuzaga kelishi bilan bir xil rangdagi Harbiy kiyimlar paydo bola boshlagan .