Og’irlik va elastiklik kuchlarini bajargan ishlarini tajriba usuli bilan aniqlash. Ishni maqsadi

Og’irlik va elastiklik kuchlarini bajargan ishlarini
tajriba usuli bilan aniqlash.

1. 
   Ishni maqsadi: Balkaga kuch ta`sirida egilishini aniqlash.
   
2. 
   Asosiy tushunchalar va hisoblash formulalari.
   

Yuk egilmagan balkaning o’rtacha h balandlikdan boshlang’ich tezliksiz tashlanadi.
Bunda balka f masofaga egilganda unga ta`sir etuvchi kuchlarni bajargan ishi А А<sub>1</sub>  А<sub>2</sub> (17)
Og’irlik kuchini ishi А<sub>1</sub>  Qh  f <sup></sup> (18) cf <sup>2</sup>
Elastiklik kuchining ishi A<sub>2</sub> 
<sup>2</sup> (19)
Ql<sup>3</sup> 48EI
buerda f<sub>cm</sub>  48EJ va c  l<sub>3</sub> bikrlik koeffitsienti
Agar, dinamik kuch bulsa
a)
13- rasm. a) СM-tajriba qurilmasi.
b) elastik kuchiga oid
Elastiklik kuchi. Ikkita tayanchga tiralib turuvchi doska o’zining
og’irlik kuchi a`sirida. Agar doskaga og’irligi F_Q bo’lgan yuk qo’yilsa doska egiladi deformatsiyaga uchraydi ( 13 - rasm,a) . Doskada unga jismga ta`sir qiluvchi kuch hosil bo’ladi. Demak, yukga vertikal pastga yo’nalgan og’irlik kuchi ta`siridan boshqa kuch ham ta`sir qiladi. Bu kuch vertikal yuqoriga yo’nalgan va og’irlik kuchini muvozanatlaydi. Ushbu kuchni elastiklik kuchi deyiladi. Elastiklik kuchi F_ЭЛ harfi bilan belgilanadi. Doska qancha ko’p egilsa elastiklik kuchi ham shuncha katta bo’ladi.
Tajribani bajarish tartibi. Tajriba ikkita sharnirli tayanchdagi СM qurilmasidagi balkada bajariladi ( 13- rasm,b)
1.Q yukni egilmagan balkaga o’rnatib, boshlangich tezliksiz qo’yib yuborilganda balkani egilishini indikator bilan o’lchab olinadi.
2.Q yuk egilmagan balkani o’rtasiga h balandlikdan boshlangich tezliksiz tashlanadi va balkani egilishi indikator bilan o’lchanadi.
Hisoblash natijalari quyidagi jadvalga yoziladi:

№	Q, kG	h (mm)	f (mm)
1
2
3