Oila huquqi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS

• O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
• TA’LIM VAZIRLIGI
• Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Farģona filiali
• Axborot xafvsizligi yo’nalishi
• 41 -22 guruh talabasi Mirzaboyev Samandar 
• Topshirdi: Mirzaboyev Samandar
• Qabul qildi: Bahtiyor Tolipov

• www.arxiv.uz

Oila huquqi

• 1.Oila huquqi tushunchasi, maqsad va vazifasi
• 2.Oilaning rivojlanish tarixi
• 3.Oila huquqining boshqa huquq sohalardagi o`rni

• www.arxiv.uz

Respublikamiz mustaqilikka erishgan dastlabki kunlardan boshlab oilani mustahkamlash, onalik va bolalikni muhofaza qilish uchun bir qator tadbirlarni amalga oshirdi

• www.arxiv.uz

O`zbekistonda 26 millionga yaqin aholi yashaydi, shulardan 52% xotin - qizlar tashkil qiladi. Bugungi kunda aholining 48 foizini 18 yoshgacha bo`lgan yigit va qizlar tashkil etadi

• www.arxiv.uz

Respublikamiz Prezidenti oilaning jamiyatdagi o`rniga baho berib shunday deydilar: “Oila-jamiyatning negizi, Bizning davlatimiz ham katta bir oila deb tushunish mumkin va lozim.

• www.arxiv.uz

Mamlakatimizda aholining ko`p qismini bolalar va yoshlar tashkil qiladi. Ijtimoiy muammolar ham shunga ko`ra o`z ifodasini topadi.

• Respublikamiz Konstitutsiyasining 63-moddasida “Oila jamiyatning asosiy bo`g`inidir hamda jamiyat va davlat muhofazasida bo`lish huquqiga ega”, deb tasdiqlangan. Oilalar tinch-totuv yashashsa, jamiyatga keltiradigan ijobiy yutuqlar ko`payadi, farzandlar yaxshi tarbiya oladi. Oilaga esa g`amho`rlik qilish va unga har taraflama moddiy yordam berish, insonparvar demokratik davlatning muhim vazifasidan biridir.

• www.arxiv.uz

Oilaviy munosabatlarning rivojlanish tarixi

• www.arxiv.uz

Patriarxal oila Markaziy Osiyo xalqlarida oilaning eng dastlabki tarixiy shakli hisoblangan

• www.arxiv.uz

Markaziy Osiyoda patriarxal oila eramizdan oldingi birinchi ming yilliklarda vujudga kelgan. Asta-sekin o`sha davrlarda kichik-kichik oilalar vujudga kela boshlagan. Kichik oilalar vujudga kelishi bilan nikohning shart-sharoitlari ham o`zgarib borgan.

• Markaziy Osiyoda patriarxal oila eramizdan oldingi birinchi ming yilliklarda vujudga kelgan. Asta-sekin o`sha davrlarda kichik-kichik oilalar vujudga kela boshlagan. Kichik oilalar vujudga kelishi bilan nikohning shart-sharoitlari ham o`zgarib borgan.

• www.arxiv.uz

Oilaviy munosabatlarga sharqda o`tmishdan boshlab ulkan ahamiyat berilib kelgan. Zardushtiylikda oilaviy burch va farzand tarbiyasi alohida o`rin tutgan. “Avesto” tadqiqotchisi H.Hamidov o`sha davrdagi oilalar to`g`risida shunday deb yozadi: “Erkak zurriyot qoldirish qobiliyatiga ega bo`lsa-yu, ammo uylanmasa, unga tamg`a bosishar yoki beliga zanjir bog`lab yurishga majbur qilishardi.

• www.arxiv.uz

Nikoh – bu erkak bilan ayol o`rtasidagi muayyan ittifoq va bu ittifoqning jamiyat, davlat tomonidan tan olinishi va ma`qullanishining tarixiy shaklidir

• www.arxiv.uz

Nikoh (arabcha - qo`shilish) so`zi o`zbek tiliga arablardan kirib kelgan. Qo`shilish ma`nosiga sharh beradigan bo`lsak, nikoh natijasida oilalar o`rtasida qarindoshliklar o`rnatiladi. Oila a`zolari to`ldirilib boriladi. Bunga birinchidan, yangi oilalada farzandlar tug`ilishi bo`lsa, ikkinchidan, nikoh sababli qarindoshlik vujudga keladi. Quda-andalar ham bir-birlariga yaqin insonlar bo`lib qoladi.

• Nikoh (arabcha - qo`shilish) so`zi o`zbek tiliga arablardan kirib kelgan. Qo`shilish ma`nosiga sharh beradigan bo`lsak, nikoh natijasida oilalar o`rtasida qarindoshliklar o`rnatiladi. Oila a`zolari to`ldirilib boriladi. Bunga birinchidan, yangi oilalada farzandlar tug`ilishi bo`lsa, ikkinchidan, nikoh sababli qarindoshlik vujudga keladi. Quda-andalar ham bir-birlariga yaqin insonlar bo`lib qoladi.

• www.arxiv.uz

Bizning yurtimizda azaldan oilani mustahkamlash, onalik va bolalikni muhofaza qilish masalalariga katta e`tibor berilib kelgan. Umuman olganda, Markaziy Osiyoda ayollarga qadimdan katta hurmat bilan qaralgan

• www.arxiv.uz

Markaziy Osiyo xalqlarining mashhur dostonlari – “O`g`uznoma”, “Alpomish” va “Manas”larda nikoh bilan bog`liq odatlarda, yig`inning jismoniy qobiliyatlariga va uni sinab ko`rishga alohida ahamiyat berilgan.

• www.arxiv.uz

Oila huquqining boshqa huquq sohalardagi o`rni

• www.arxiv.uz

Oila huquqi boshqa huquq sohalari bilan chambarchas bog`liq. Chunki oila a`zosi jamiyatimizning barcha sohalarida mehnat qiladi.

• www.arxiv.uz

Davlat va huquq nazariyasi fani oila huquqining umumiy tushunchasini, maqsadini izohlab beradi. Konstitutsiyaviy huquq inson huquqlari, burchlari, ularning kafolati masalalarini, oila davlat himoyasida ekanligini, ota-onalar va farzandlarning huquqiy munosabatlarining asosini tasdiqlab beradi.

• Davlat va huquq nazariyasi fani oila huquqining umumiy tushunchasini, maqsadini izohlab beradi. Konstitutsiyaviy huquq inson huquqlari, burchlari, ularning kafolati masalalarini, oila davlat himoyasida ekanligini, ota-onalar va farzandlarning huquqiy munosabatlarining asosini tasdiqlab beradi.
• Mehnat huquqi onalik va bolalikni himoya qilish, ko`p bolalik oilalarga yordam berish, voyaga yetmaganlarning mehnat munosabatlarini tartibga solish masalalarini yoritishda oila huquqi, oila munosabatlaridan kelib chiqqan holda ish tutadi.

• www.arxiv.uz