Oiladagi nizolarni hal etishning samarali usullari

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-24, Issue-1, December - 2022
 
159 
boshqa ma’lumotlar aniq belgilab berish mumkin bo’lsa. Bunda hamma narsa 
subyektning o’ziga uning shaxsiy, psixologik xususiyatlariga, yoshiga, jinsiga, ining 
qo’yilishiga, nizoning qanday idrok qilinishi va boshqa omillarga bog’liqdir. 
Nizolar o’zlarining yuzaga kelishiga asos bo’lgan muammolar, bu 
muammolarning hal etilishi, kechikishi, ishtrokchilari, oqibatlari va boshqalarning 
xarakteriga ko’ra birbiridan farqlanadi. Biriktiruvchi nizolarning yuzaga kelishiga asos 
bo’lgan muammolar va ularning hal qilinishi ham erning, ham xotinning butun oilaning 
manfaatlariga qaratilgan bo’ladi. Agar ular hal etilsa, buning oqibatida oilaning 
umumiy manfaatlariga oid muammolar o’z yechimini topadi. Ajratuvchi nizolarda 
ularning yuzaga kelishiga asos bo’lgan muammo va uning yechimi er-xotinlardan 
birining manfaatlariga qaratilgan bo’ladi. Bunday nizolarda bir tomon manfaatining 
hal etilishi ko’pincha, ikkinchi tomon manfaatining boy berilishi hisobiga amalga 
oshadi. 
Shunday ekan, oilaviy hayotda ro’y berishi mumkin bo’lgan nizolarga birdek 
salbiy jihatdan qarayverish ham, yoki ularni birdek oqlash ham maqsadga muvofiq 
emas. Yangi oila qurmoqchi bo’lgan yosh qizlarimiz oilaviy hayotda ro’y beradigan 
biriktiruvchi nizolarga tayyor bo’lishlari, ularni biriktiruvchanlik, er-xotinni 
birbirlariga moslashuviga, ularning o’zaro munosabatlarining rivojlanishini 
ta’minlovchi, ularning har ikkalovining ham ya’ni “biz” ning manfaatiga qaratilgan 
nizoning biriktiruvchanlik imkoniyatidan samarali foydalanishga, ularni salbiy 
oqibatlarga olib keluvchi nizolarga aylantirib yubormaslikka o’rganishlari lozim. 
Bundan tashqari o’zbek oilalariga xos bo’lgan oilaviy qadriyatlarga hurmat 
ko’rsatib ulardan oilaviy munosabatlarni mustahkamlash uchun foydalanish maqsadga 
muvofiqdir. Oila uchun hayotdagi asosiy qadriyatlat barcha oila a'zolarining 
hamjihatligini, ishonchini va sevgisini mustahkamlaydigan muayyan axloqiy 
tamoyillarga rioya qilishga intilishdir. Oila a'zolaridagi sevgi bu oilaning muhim 
qadriyatidir va agar siz ushbu tuyg'uni saqlab qolishni istasangiz, oilangizga ularni 
sevishingizni eslatib turing. Sevgi haqida gapirish faqat so'zlar emas, balki sizning 
depressiv tuyg'ularingizni yostiq ostida kichik kutilmagan hodisalar, choy ichish va 
sovuq qish oqshomida suratga tushish, sham yorug'ida kechki ovqat, oilada sayr qilish. 
Oiladagi barcha odamlar o'rtasidagi munosabatlar insoniy munosabatlar eng 
chuqur va eng bardoshli hisoblanadi. Ular munosabatlarning to'rtta asosiy turini o'z 
ichiga oladi: psixofiziologik, psixologik, ijtimoiy va madaniy. Psixofiziologik bu 
biologik qarindoshlik va jinsiy aloqa munosabatlari. Psixologik narsalarga ochiqlik, 
ishonch, bir-biriga g'amxo'rlik, o'zaro ma'naviy va hissiy yordam kiradi. Ijtimoiy 
munosabatlar oiladagi rollarni taqsimlash, moddiy qaramlikni, shuningdek, maqom 
munosabatlarini: hokimiyat, rahbarlik, bo'ysunish va boshqalarni o'z ichiga oladi. 
Madaniy munosabatlar bu oila ichidagi aloqalar va munosabatlarning o'ziga xos turi 
bo'lib, u erda shakllangan an'analar, urf-odatlar bilan bog'liq. bu oila paydo bo'lgan va 

---