Oilaviy munosabatlarning bola shaxsida ijtimoiy


Ёшларга ижтимоий-психологик хизмат кўрсатиш маркази


Download 5.36 Mb.
Pdf ko'rish
bet229/273
Sana24.10.2023
Hajmi5.36 Mb.
#1717990
1   ...   225   226   227   228   229   230   231   232   ...   273
Bog'liq
internet ma\'lumot

Ёшларга ижтимоий-психологик хизмат кўрсатиш маркази 
Shuningdek ovqat hazm qilish jarayonlari va ichki sekritsiya bezlarining faoliyati 
ham o’zgaradi. Emotsiyanal jarayonlar butun organzmning faoliyatiga ta’sir qiladi. 
Odamdagi hissiyotning fiziologik asosi avvalo, bosh miya po’stida sodir bo’ladigan 
jarayondir. Bosh miya po’ti hissiyotlarning kuchli va barqarorligini idora qilib turadi. 
Yuksak hislar tufayli odamning tabiiy hislari ham ma’naviy tus oladi: bu hislar intellkt 
hislar ma’naviy hislar e’tetik hislarni ham o’z ichiga oladi. Odamlarning aqliy faoliyati 
bilan bog’liq hislar inteliktual hislar deb ataladi. Bilishga qiziqish, taajjublanish va 
hayron qolish hislari, ishonch, ishonchsizlik va shubxalanish intelektual hislar qatoriga 
kiradi. Bunday hissiyotlar har xil nazariy va amaliy savollar tug’ilganida, kashfiyot va 
oxtirolar qilinayotgan chog’da biror yangilikni bilish chog’ida paydo bo’ladi.
Odam o’zlari yashab turgan jamiyat tomonidan qabul qilingan axloqiy tamoyillarni 
ado etishlari yoki buzishlari sababli odamlarda paydo bo’ladigan hislar ma’naviy yoki 
axloqiy hislar deb ataladi. Ma’naviy hislar axloqiy ongning eng umumiy asosiy qismi 
hisoblanadi. Axloq tushunchalarida elat, millat, jamiyat axloqining tarixi, buguni va 
uning kelajak yo’nalishlarini ham o’z ifodasini topadi. Axloq–odob qoidalari, urf–
odatlar dunyoning turli xalqlarida turlicha bo’lishiga qaramay. Axloq tushunchalarini 
tushunishda umumiylik bor. Jamiyatning axloqiy yuksalishi insoniyatning manfaatlarini 
va ideallarini ifodalaydi. Odamlar chiroyli narsani ko’rganlarida, shu narsalarni tasavvur 
qilganlarida va ular to’g’risida fkr yuritganlarida ularda paydo bo’ladigan ijobiy hislarni 
estetik hislar deb ataymiz. Bizni qurshab olgan dunyo va undagi turmush hilma–xil 
namoyon bo’ladi. Shu sababli odamning hislari mazmuning boyligi bilan farq qiladi. 
Atrofimizdagi tabiat estetik hislarning birinchi va asosiy manbai bo’lib xizmat qiladi. 
Quyoshning chiqishi va botishi, atrofdagi tog’larning kuzatish, daraxtzorlar oralab 
yurish, daryolarni ko’rganda inson g’oyat huzur qiladi. Bahor, yoz, kuz va qish faslidagi 
tabiat manzaralarining o’zgarib jilva qilib turishi estetik hislarni tug’diruvchi manbadir. 
san’at, musiqa, tassomlik, poeziya va shu kabilar ham esterik hislar manbaidir. San’at 
asarlari odamlarning ongiga asosan estetik hislar orqali ta’sir qiladi.
Emotsiyanal kechinmalar va holatlarning hamma turlari har bir kishiga xosdir. 
Lekin ayni vaqtda har bir kishining emotsiyanal hayoti o’ziga xos hususiyatlarga ega. 
Shunday odamlar borki, ularda hislar sekinlik bilan tug’iladi, o’rcha kuch bilan o’tadi 



Download 5.36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   225   226   227   228   229   230   231   232   ...   273




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling