Olardı súwretlew usılları Joba

Allambergenova Iroda

Sociallıq-ekonomikalıq sistemalar hám olardı súwretlew usılları


Joba :
1. Sociallıq-ekonomikalıq sistemalardıń ierarxik dúzilisi.
2. Model hám modellestiriw procesiniń mánisi.
3. Ekonomikalıq -matematikalıq modeller klassifikaciyası.
4. Ekonomikalıq -matematikalıq modellestiriw basqıshları.


Bazar ekonomikası sharayatında ekonomikalıq processlerdi modellestiriw ayriqsha ayrıqshalıqlarǵa iye. Sebebi, birinshiden, bazar táwekelshilik hám uǵımsızlıq elementlerine iye; ekinshiden, resurslarınıń shegaralanǵanlıǵı ; úshinshiden, óndiriwshiler hám qarıydarlar ortasında básekiniń bar ekenligi; tórtinshiden, ekonomikalıq kórsetkishlerdi keleshektegi jaǵdayın aldınan kóre biliw hám basqalar. Ekonomikalıq processler hár qıylı hám bir-birinen anıq bir belgileri menen parıq etedi.
Sociallıq-ekonomikalıq sistemalar quramalı ierarxik dúzılıwǵa iye. Ierarxiya - kóp basqıshlı sistema bolıp, ol jaǵdayda qandayda bir bir elementtiń ózgeriwi pútkil sistemanıń ózgeriwine sebep bolıwı múmkin.
Tiykarǵı processler hár qanday ekonomikalıq sistemada tómendegi:

• 
  islep shıǵarıw ;
  
• 
  bólistiriw;
  
• 
  almaslaw ;
  
• 
  tutınıw (buyım).
  

Hár qanday hádiysege yamasa túsinigi analiz zárúrli noqat onıń tipologiya esaplanadı. Ózgesheligi túrleri, ekonomikalıq sistemalar, ulıwma, salıstırıwlaw ushın bes tiykarǵı parametrlerin analiz qılıw kerek . Olar:

• 
  texnikalıq-ekonomikalıq parametrleri;
  
• 
  Mámleket joybarlaw hám bazar tártipke salıw sistemasınıń úlesi qatnası ;
  
• 
  múlk salasındaǵı munasábetler;
  
• 
  social parametrlerin (real dáramat, bos waqıtı, den sawlıqtı saqlaw hám qawipsizlik, h.t.b. );
  
• 
  sistemasınıń iskerlik mexanizmleri.
  

Sol sebepli, zamanagóy ekonomistler ekonomikalıq sistemalar tórt tiykarǵı túrleri:

• 
  dástúriy
  
• 
  Komandirlik-joybarlastırılǵan
  
• 
  Bazar (kapitalizm)
  
• 
  aralas