Oliy ta’limdan keyingi ta’lim to‘g‘risida oliy ta’limdan keyingi ta’lim

Ta’lim tizimini boshqarish
Ta’lim tizimini boshqarishning predmeti va vazifalari.
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar jarayonida ishlab chikarishni rivojlantirish, tashkilot va korxonalarning iqtisodiy barqarorligini ta’minlash kup jixatdan zamon talablariga javob beradigan rahbar va mutaxassislarni tayyorlash sifatiga bog‘lik. Bugungi kunda ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotini barpo etish sharoitida rahbarlarni (boshqaruvchilarni) tayyorlash, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlashda menejment fani alohida o‘rin tutadi.
Menejment fanining shakllanishi va rivojlanish boskichlari uzoq vaqt davom etib kelayotgan tarixiy davrlar bilan izohlanadi, menejment alohida, mustaqil fan sifatida XIX asrning oxiri va XX asr boshlarida shakllandi. Menejment - inglizcha so‘z bo‘lib, o‘zbek tilida boshqaruvni tashkil etish (boshqarish, boshqaruv hokimiyati, tashkil etish), rahbarlik qilish (rejalashtirish, tartibga solish-muvofiqlashtirish, nazorat qilish) ma’nolarini anglatadi.
Boshqarish fanining rivojlanishi F.Teylor va J.Shilbertlar nomi bilan ham bog‘liq, ular mehnat harakatlari sohasida tadqiqotlar o‘tkazib, ish joyini tashkil qilishning ilmiy tamoyillarini ishlab chiqdilar. Boshqaruv nazariyalari asoschilaridan biri A.Fayol boshqarish jarayonining 5 ta asosiy funksiyalari: rejalashtirish, tashkil qilish, kadrlarni tanlash va joy-joyiga qo‘yish, rahbarlik (motivlash) va nazoratni ajratib ko‘rsatadi.
A.Fayol tomonidan ishlab chiqilgan tamoyillarning mohiyati quyidagicha:

• 
  mehnat taqsimoti;
  
• 
  avtoritet va hokimiyat mas’uliyati;
  
• 
  intizom;
  
• 
  rahbarlik birligi;
  
• 
  farmoyish birligi;
  
• 
  shaxsiy manfaatning umumiy manfaatga bo‘ysunishi;
  
• 
  mehnatni rag‘batlantirishning markazlashgan va markazlashmagan boshqaruv muvozanati;
  
• 
  bir turdagi menejerlarning ishini muvofiqlashtirish;
  
• 
  tartib;
  
• 
  odillik;
  
• 
  samimiylik;
  
• 
  xodimlar qat’iyligi;
  
• 
  tashabbus.
  
• 
  Menejment nazariyalarining rivojlanish tarixi rejalashtirish, tashkil qilish, kadrlar tanlash, boshqarish va nazorat qilish kabi boshqaruv faoliyatlarining rivojlanishi bilan uzviy bog‘liqdir. Yuqorida keltirilgan ilmiy-nazariy ma’lumotlar asosida bugungi kun menejmenti shakllanib, rivojlanib bormoqda. Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlar jarayonida rahbarlar faoliyatini takomillashtirish, boshqaruv tizimini isloh qilish va rivojlantirishga ham juda katta e’tibor qaratilmoqda.