Oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti gulshod yunusova

Natija:

50

Sonning raqamlarini toq yoki juftligini topish.

Foydalanuvchi tomonidan kiritilgan sonning raqamlari juft yoki toqligini aniqlash lozim bo’lsin. Buning uchun har bir raqamini 2 ga bo’lganda qoldiq 0 bo’lsa juft, 0 dan farqli bo’lganda esa toq ekanligini aniqlaymiz. Python dasturlash tilida ^{qoldiqni aniqlash uchun} % ^{belgisidan foydalanamiz. Sonni raqamlarga ajratish uchun sonni} // ^{orqali 10 ga bo’lamiz.}

Natija:

51

Faktorialni hisoblash.

Faktorial 1 dan boshlab, berilgan songa qadar sonlarning ko’patmmasini aniqlaydi. ^{Misol uchun 5 faktorial 1 * 2 * 3 * 4 * 5 = 120 ga teng.Faktorial formulasini} n! = 1

* 2 * … * n yoki n! = 1 * … * (n-2) * (n-1) * n ^{ko’rinishdagi formulalar orqali} aniqlash mumkin.

Faktorialni aniqlash dasturini tuzish uchun takrorlash operatorlaridan fodalanish mumkin.

While operatori orqali:

For operatori orqali:

52

Qaytish operatori orqali:

Python dasturlash tili faktorialni hisoblash uchun yuqorida ko’rsatilgan dastur ^{kodlarini tuzishni qisqartirish uchun} math ^modulidagi factorial() ^funksiyasini ishlab chiqqan.

Fibonachi sonlarini hisoblash.

Fibonachi sonlari shunday sonlar qatoriki o’zidan oldingi kelgan ikki sonning yig’indisidan tashkil topadi. Misol uchun 0,1,1,2,3,5,8,13,21,...

Fibonachi sonlarini topish uchun quyidagi formuladan foydalanamiz:

F1 =1
F2 =1

Fn = Fn-1 + Fn-2

Fibonachi sonlarining yig’indisini topish dasturi quyidagi ko’rinishda tuzish mumkin:

53

Natija:

Evklid algoritmi. Ikkita butun sonlarning eng katta umumiy bo’luvchisini topish.

Ikkita butun sonlarning eng katta umumiy bo’luvchisini topish algoritmlari:

1. algoritm.

1. 
   Berilgan sonlarning kattasini kichigiga bo’lamiz.
   

2. 
   Agar bo’lganda qoldiq 0 bo’linsa, u holda kichik son EKUB hisoblanadi.
   

3. 
   Agar qoldiq chiqsa, unda katta sonni kichik son bilan, kichik sonni qoldiq bilan almashtiramiz.
   
4. 
   1 punktga qaytamiz.
   

54

Misol uchun:

30 va 18 sonlarning EKUB ni hisoblasak. 30 / 18 = 1 (qoldiq 12)
18 / 12 = 1 (qoldiq 6)
12 / 6 = 2 (qoldiq 0)
Yakunlandi: EKUB (30, 18) = 6 ga teng.

2. algoritm.

1. 
   Berilgan sonlarning kattasidan kichigini ayiramiz.
   

2. 
   Agar ayirganda qoldiq 0 bo’linsa, u holda berilgan sonlar bir-biriga teng va shu sonlarning o’zi EKUB hisoblanadi.
   
3. 
   Agar qoldiq chiqsa, unda katta sonni kichik son bilan, kichik sonni qoldiq bilan almashtiramiz.
   
4. 
   1 punktga qaytamiz.