Oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. ‘Lmas0V, A. Vahobov

Daromadlar siyosati davlat ijtimoiy siyosatining muhim bo‘g‘i-ni bo‘lib, mazmunan daromadlarning taqsimlanishini tartiblashga qaratilgan si 'osatdir. Bu siyosatda ijtimoiy soliqlar, ijtimoiy do-tatsiyalar va budjet transfertlari kabi vositalar qo'llaniladi. Band­ likni, pensiya bilan ta’minJashni va mehnatning ijtimoiy sug‘ur-talanishini ta’minlash uchun firmalardan ular ajratgan mehnat haqi siimmasidan ijtimoiy soliqlar undiriladi. Bulaming bir qismi davlat tomonidan ishsizlik nafaqasi ish qobiliyatini vaqtincha yo‘qot-ganlarga daromad qilib beriiadi,
Daromad siyosati soliqlarni progress!v, ya’ni daromad miq-doriga qarab oshib borishi tarzida belgilaydi. Ko‘p daromad olgan katta soliq tolaydi. Shu yo'sinda yig'ilgan pul davlat budjetida to'planib muhtojlarga yordam sifatida taqsimlanadi.
Daromad siyosati qariyalami pensiya bilan ta’minlashni ham ko'zlaydi. Shu o‘rinda 2 xil pensiya tizimi uyushtiriladi. Birinchisi,

415

hamjihatlik tizimi bo‘lib, bunga ko‘ra ishlayotganlar daromadining bir qismi olinib, ishlamayotganlarga davlat pensiyasi sifatida beriladi. Ikkinchisi, jamg‘arilgan pensiya tizimi bo‘lib, bunga ko‘ra bar bir xodim ishlagan paytidagi daromadining bir qismini pensiya jamg'armasiga o‘tkazish orqali pensiya pulini o‘zi to‘plab bo rad i va qarigan paytida oiadi. Bu jamg'armaga ajratiladigan pulning bir qismini ishlovchilar bersa, ikkinchisini esa firmalar todaydi. Olinadigan pensiya jamg‘arilgan puldan ko‘p bo‘!adi, chunki to‘plangan pul ishga solinib yil sayin tug‘ib boradi.