Oltingugurt va uning birikmalari

HSO3F – Ftorsulfon kislota.

• HSO3F – Ftorsulfon kislota.
• Rangsiz suyuqlik, parchalanmay qaynaydi. Suvsiz sulfat kislota bilan aralashadi. Nam bo`lmaganda ko`pchilik metallar, kremniy dioksid bilan reaksiyaga kirishmaydi. Suv, ishqorlar ta`sirida parchalanadi. Og’ir metall ftoridlari uchun yaxshi erituvchi. Olinishi: 423 4, 6 ga ?arang.
• Mr = 100,07; d = 1,740(18); tсуюқ = – 87 °C; tқайн = + 163 °C.
•  
• 1. 2HSO3F = 2SO2 + 2O2 + 2HF (t > 900 °C).
• 2. HSO3F + H2O = H2SO4 + HF.
• 3. HSO3F + 3NaOH(суюл.) = Na2SO4 + NaF + 2H2O.
• 4. HSO3F(c) + NaCl = NaSO3F + HCl.
• 5. HSO3F + KClO4 = ClO3F + KHSO4 (50 – 85 °C).
• 6. 2HSO3F(c) F H2SO3F+ + SO3F–.

HSO3Cl – Xlorsulfon kislota

• HSO3Cl – Xlorsulfon kislota
•  Rangsiz suyuqlik,nam havoda va suyuqlanish haroratidan yuqorida beqaror.Suv,ishqorlar tasirida parchalanadi.Suyuq HF,vodorod peroksid bilan reaksiyaga kirishadi.
• Olinishi: 42425, 4266, 4552, 3 га қаранг.
• Mr = 116,52; d = 1,79(20); tсуюқ = – 80,5 °C; tқайн = + 152 °C.
• Kimyoviy xossalari: 
• 1. 2HSO3Cl = H2SO4 + SCl2O2 (80 – 900 °C, вак.),
• HSO3Cl = SO3 + HCl (t > 152 °C).
• 2. HSO3Cl + H2O = H2SO4 + HCl.
• 3. HSO3Cl + 3NaOH(суюл.) = Na2SO4 + NaCl + 2H2O.
• 4. HSO3Cl + HF(c) = HSO3F + HCl↑ (0 °C).
• 5. HSO3Cl(c) + H2O2(сувсиз) = H2S2O6(O2) + HCl (0 °C).
•  

HSO3NH2 – аminosulfon kislota

• HSO3NH2 – аminosulfon kislota
•  Sulfamin kislota.Oq,qattiq holda bipolyar ion tuzilishga –SO3NH3+ ega.suyuqlantirilganda parchalanadi.Sovuq suvda yaxshi eriydi,kuchli kislota.Oleumda erimaydi.Kuchli kislotalar ishtirokida issiq suv bilan sekin tasirlashadi,ishqorlar bilan neytrallanadi.
• Olinishi: 41528, 4267 га қаранг.
• Mr = 97,09; d = 2,126; tсуюқ = 207 °C; ks = 14,7(0), 47(80).
•  Kimyoviy xossalari:
• 1. HSO3NH2 = SO3 + NH3 (t > 207 °C).
• 2. HSO3NH2(суюл.) + H2O(совуқ) = SO3NH2– + H3O+.
• 3. 2HSO3NH2 + 2H2O(иссиқ) (NH4)2SO4 + H2SO4 (суюл .H2SO4 да).
• 4. HSO3NH2 + HNO3(конц.) = N2O↑ + H2SO4 + H2O (50 – 60 °C).
• 5. HSO3NH2 + NaOH(суюл.) = Na(SO3NH2) + H2O.