Om va kirxgof qonunlarining operator shakllari

OM VA KIRXGOF QONUNLARINING OPERATOR SHAKLLARI

Reja:
1. Om va Kirxgof qonunlarining operator shakli.
2. Operator sxema.
3. Yoyish teoremasi

kirxgofning 1- va 2- qonunlari elektr zanjirlarni tahlil qilishda asosiy qonunlar hisoblanadi. Biz ushbu ikkita qonun va alohida zanjir elementlari (rezistor, kondensator, induktiv gʻaltak)ning tenglamalari bilan zanjirlarni tahlil qilishni boshlashda zarur boʻlgan asosiy qurollar jamlanmasiga ega boʻlamiz.

Ushbu maqolani toʻliq tushunish uchun siz tugun, taqsimlangan tugun, tarmoq va kontur kabi terminlar bilan tanish boʻlishingiz kerak. Endi quyidagi misollarni ishlash uchun qoʻlingizga ruchka va qog‘oz olishingizga toʻgʻri keladi.
Tugunga kiruvchi toklar
Nazariya haqida gapni boshlashimizdan oldin quyida berilgan misolni oʻzingiz yechishga harakat qilib koʻring. Ushbu sxemada taqsimlangan tugunga kiruvchi va undan chiquvchi toʻrtta tarmoq toklari koʻrsatilgan. Toklar \text{mA}mAstart text, m, A, end text – milliamperda berilgan boʻlib, ulardan biri \blueD iistart color #11accd, i, end color #11accd nomaʼlum.
Kirchhoff qoidalari — tarmoqlangan zanjirning istalgan qismidagi tok kuchini shu qismlardagi berilgan qarshiliklar va qoʻyilgan EYUKlar boʻyicha aniqlashga imkon beruvchi qoidalar. Oʻtkazgichlarning tarmoqlangan elektr zanjiridagi oʻzgarmas tok yoki kvazistatsionar tok (sekin oʻzgaradigan oʻzgaruvchi tok)lar va kuchlanishlar orasidagi munosabatlarni ifodalaydi. 1847-yilda Gustav Kirchhoff aniqlagan.
Tarmoqlangan zanjirda kamida uhoʻtkazgich tutashadigan har qanday nuqta tugun deb ataladi. Kirchhoffning birinchi qoidasiga koʻra, oʻtkazgichlarning uchlari tutashgan nuqta (tugun) da uchrashuvchi tok kuchlari 1k ning algebraik yigʻindisi nolga teng: £ Ik = 0, bunda k — tugunga kelib qoʻshilayotgan oʻtkazgichlar soni. Tugunga kelayotgan toklar musbat, undan chiqayotganlari manfiy deb hisoblanadi. Bu qoida elektr zaryadining saqlanish qonunini aks ettiradi. Kirchhoffning ikkinchi qoidasiga koʻra, oʻtkazgichlarning tarmoqlangan elektr zanjiridagi ixtiyoriy tanlangan har qanday berk konturda zanjirning tegishli qismlaridagi tok kuchlari 1K ning shu qismlar qarshiliklari R ga koʻpaytmalari yigʻindisi mazkur konturdagi EYUKlari yigʻindisiga teng, yaʼni X/tRk = X ek, bunda ya-konturning tegishli qismlari. Tokning yoʻnalishi bilan konturning yoʻnalishi soat mili yoʻnalishi boʻyicha boʻlsa va EYUK kontur yoʻnalishida tok hosil qilsa, tok va EYUK musbat, aks holda esa ular manfiy qiymatga ega boʻladi. ^[1]