Ona tili va adabiyot fanidan 2-kurs sirtqilar uchun 4-semestr yakuniy savollari

20.Ot, sifat, fe’l soʻz turkumlari doirasida omonim qoʻshimchalarni toping. 
A)-ing,-lik,-m
B)-si,-cha,-qi
S)-a, -ik,-iq
D)-on,-siz,-kash 
21.Ravish asosli sodda yasama fe’l ishtirok etgan gaplarni aniqlang. 1. Bugun sen 
ataylab ishga kechik. 2. Shunday xastalar boʻladiki, ularni faqat soʻz bilan 
davolamoq zarur. 3. Birov suv topolmaydi ichgani, birov kechik topolmaydi 
kechgani.4. Yaxshilik urugi koʻpavaversin. 
A)2, 3
B)1, 3, 4
C)1, 4
D)3, 4 5
22.Otang mirob boʻlsa ham, ariqni tozalab suv ich. Ushbu gapdagi ismlar guruhiga 
kirmaydigan soʻzlar tarkibida nechta koʻmakchi morfema qatnashgan?
A)1 ta
B)2 ta
C)4 ta
D)3 ta
23.Sal, xiyol, har kuni, har bir, ozgina, oʻzicha, har on, shu payt, zoʻrgʻa.
Ushbu ravishlardan nechtasi tuzilishiga koʻra qoʻshma ravish hisoblanadi?
A)7 ta
B)3 ta

---

C)4 ta
D)6 ta ] 
24.Kishi yaxshi narsaga intiladi, yomon narsadan qochadi. Ushbu gapdagi 
koʻmakchi morfemalar haqidagi notoʻgʻri fikrlarni aniqlang. 
1. Soʻz yasovchi qoʻshimchalar ismlar guruhiga kiruvchi soʻz turkumlariga 
qoʻshihb yangi soʻz yasagan. 2. Shakldoshlik xususiyatiga ega 1 ta soʻz yasovchi 
morfema mavjud. 3. Tarkibida 2 ta shakl yasovchi qoʻshimcha mavjud soʻz 
qatnashgan. 4. Sintaktik shakl yasovchi qoʻshimchalar ismlar guruhiga mansub 
soʻzlarga qoʻshilmagan.
A)1, 3
B)1, 2, 3, 4
C)2, 4
D)1, 2, 4
25.Ikkalasi ham shahrimizdagi oʻzgarishlarni koʻrib lol qolishdi. Ushbu gapda 
qaysi soʻz turkumiga oid soʻzlar yasalganligini aniqlang.
A)ot, ravish
B)fel
C)ot, fe’l
D)ot, sifat
26.Quyida koʻrsatilgan qaysi soʻz turkumlariga oid soʻzlar juft holda yoki 
takrorlanib qoʻllanishi mumkin? 1) olmosh; 2) son; 3) fe’l; 4) ravish; 5) undov 
soʻzlar; 6) taqlid soʻzlar
A)2, 3, 4, 6
B)2, 3, 4, 5, 6
C)3, 6
D)1, 2, 3, 4, 5, 6
27.Har ikkala qismi ham yasama soʻzdan hosil boʻlgan juft ravish(lar) koʻrsatilgan 
qatorni aniqlang.
1) asta-sekin; 2) aqlli-hushli; 3) uyma-uy;
4) meva- chevali; 5) qishin-yozin.
A)1, 2, 5
B)2, 4, 5
C)1, 3, 5
D)5

---

28.Ravishlar tarkibida qaysi egalik va kelishik qoʻshimchalari yaxlitlanib qolishi 
mumkin?
A)qaratqich, tushum, jonalish, chiqish kelishigi qoʻshimchalari, I shaxs egalik 
qoʻshimchalari
B)tushum, joʻnalish, oʻrin-payt, chiqish kelishigi qoʻshimchalari, II shaxs egalik 
qoʻshimchalari
C)faqat joʻnalish, oʻrin-payt, qaratqich kelishigi qoʻshimchalari
D)joʻnalish, chiqish kelishigi qoʻshimchalari, III shaxs egalik qoʻshimchalari
29.Otlashish hodisasi quyidagi qaysi gap(lar) tarkibida kuzatiladi? 
1. Yotlaring seni shu kunlarga soldilar!
2. Zolimlar seni kimsasizmi koʻrdilar.
3. Yuz yillardan beri jafo chekib kelayotgan turkning qonli yoshlarin etaklaringga 
toʻkarga keldim.
4. Oʻgʻlim sening oʻlimgni istaganlarga, nafrat seni koʻmgani kelganlarga.
A)1,2,4
B)3
C)2,4
D)1,3
30.Quyidagi qaysi gaplarda ravish asosli sodda yasama fe’l ishtirok etmagan 
1) Bugun sen ataylab ishga kechik. 2) Daryo boʻlsang oqqan hayqirib, Kechik bolib 
qolar ekansan. 3) Birov suv topolmaydi ichgani, birov kechik topolmaydi kechgani. 
4) Bu yil bahor kechikib keldi.
A)2,3
B)1,2,3,4
C)1,3,4
D)1,4
1.Bir kuni oʻsha podsho shikorga chiqqan edi: men ham, yigitlar ham birga bordik. 
Ushbu matnda ravishning qaysi ma’no turi qatnashgan?
A)holat, maqsad-sabab, daraja-miqdor
B)maqsad-sabab, daraja-miqdor
C)payt, holat
D)holat, oʻrin
2.Qaysi gap tarkibida uch xil soʻz turkumidan hosil qilingan yasama fe’llar 
mavjud?
A)Bir mahal bola yigʻladimi yo tashqarida shamolning guvullashi qulogʻiga 
kirdimi, anglay olmay qoJdi.
B)Mirtursun xalifaning terakzoriga yaqinlashgach, qadamini sekinlatadi.

---

C)Odobli va adolatli inson qolidagi qalam odamlarni zavqlantiradi, bir-biriga 
birlashtiradi, doʻstlikni mustahka laydi.
D)Chollar kulgidan qotib qoldilar, ularning burishgan yuzlari ruhlanib, koʻzlarini 
kulgi namladi.
3.Tinch kuningni koʻrolmagan yurtfurushlar,
Bir kun bir kaft tuprogʻingga zor boʻladi. (M.Yusuf) Ushbu she’riy parchada nechta 
yasama soʻz qatnashgan?
A)2
B)3
C)4
D)5
4.Takrorlash usuli bilan yasalgan ravish ishtirok etgan gapni koʻrsating.
A)Oʻsha paytda hushimni yigʻib qarasam, oyoqlarim goʻyo oʻzidan oʻzi yurib 
ketyapti.
B)Vodiylarni yayov kezganda, Bir ajib his bor edi manda.
C)Choyni tez ichib, otxonaga yugurdim.
D)Archa hamisha koʻm-koʻk.
5.Quyidagi keltirilgan gapda nechta yasama soʻz qatnashgan?
Ilm oʻrgan, u sening yoshlik paytlaringda toʻgʻri yurishingni ta’minlaydi. Katta 
boʻlganingda buyuk shaxsga aylanishingda asosiy sabablardan boʻladi.
A)4
B)3
C)2
D)5
6.Daraja-miqdor ravishi ishtirok etgan gapni koʻrsating.
A)Sal hushimni yigʻib qarasam, oyoqlarim goʻyo oziyurib ketyapti.
B)Vodiylarni yayov kezganda, Bir ajib his bor edi manda.
C)Bir kun Qorakoʻzning mijjalarida yosh koʻrib Qumrining yuraklari ezilib ketdi.
D)Choyni ichib, darrov otxonaga yugurdim. 
7.Shu-shu Otaqoʻzi ochilib ketib oʻrinli-oʻrinsiz gaplarni koʻp gapirib yubordi. 
Ushbu gapda soʻz birikmalarining tobe qismi qaysi soʻz turkumlari bilan 
ifodalangan?
A)ot, fe’l
B)ot, sifat, ot
C)olmosh, fe’l, sifat, ravish
D)ot, fe’l, ravish

---

8.Foydali ilmlarni oʻrgatuvchi odamning gunohi kechirilishini soʻrab, hatto 
dengizdagi baliqlar ham istigʻfor aytadilar. Ushbu gapdagi yasama soʻzlar haqidagi 
qaysi hukmlar toʻgʻri?
1. Uch oʻrinda yasama soʻz qoʻllangan. 2. Yasama sozlar ravish, fel, ot 
turkumlariga mansub. 3. Bir oʻrinda fe’l yasalgan. 4. Yasama soʻzlar aniqlovchi 
vazifasida kelgan.
A)1, 2, 3
B)1,3
C)2, 3,4
D)4
9.Quyidagi keltirilgan gapda nechta yasama soʻz qatnashgan? 
Baxtni har kim oʻzicha tushunadi. Kimlarningdir qorni, ust-boshi but. Shuni baxt 
sanaydi. Kimlardir yeng uchida yashaydi. Koʻngli tinch.
A)5
B)4
C)3
D)6
10.Quyidagi keltirilgan gapda nechta yasama soʻz qatnashgan?
Ha, doʻstlar, ona mehrining sehri shu qadar yuksakki, hatto, u vafot etsa ham oʻz 
farzandiga yomonlikni ravo koʻrmaydi, unga baxt tilaydi.
A)1
B)4
C)2
D)3
11.Ayol xonadon ravnaqidir, chunki u oila a'zolarini tushunadi, oqilona ish olib 
boradi, har doim hayotning achchiq-chuchuklariga chidab yashaydi.
Ushbu matnda ravishning qaysi ma’no turi qatnashgan?
A)holat, maqsad-sabab
B)maqsad-sabab, daraja-miqdor
C)holat, daraja-miqdor
D)holat, payt
12.Tuzing totib unutganlar xor boʻladi,
Koʻzlariga ikki dunyo tor boʻladi.
Tinch kuningni koʻrolmagan yurtfurushlar,
Bir kun bir kaft tuprogʻingga zor boʻladi. (M.Yusuf) Ushbu sheriy parchada nechta 
yasama soʻz qatnashgan?

---

A)4
B)3
C)5
D)6
13..Yasama ravish ishtirok etgan gapni koʻrsating.
A)Sal hushimni yigʻib qarasam, oyoqlarim goʻyo oʻzi yurib ketyapti.
B)Vodiylarni yayov kezganda, Bir ajib his bor edi manda.
C)Bir kun Qorakoʻzning mijjalarida yosh koʻrib Qumrining yuraklari ezilib ketdi.
D)Choyni ichib, darrov otxonaga yugurdim.
14.Qaysi javobda yasama ravishlar berilgan?
A)tiriklay, oʻyinchoq, yarqiroq
B)bosqin, joʻshqin, hiylakor
C)ochiqcha, qalban, haftalab
D)ochqich, tiniq, e'zozlab
15.Keyin sal hushimni yigʻib qarasam oyoqlarim goʻyo oʻzidan oʻzi yurib ketyapti.
Berilgan gapda ravishning qaysi ma'no turlari qatnashgan?
A)oʻrin, payt, daraja-miqdor
B)holat, maqsad-sabab, daraja-miqdor
C)payt, daraja-miqdor, holat
D)daraja-miqdor, oʻrin, maqsad-sabab
16.Qaysi gap tarkibida bir xil soʻz turkumidan hosil qilingan yasama soʻzlar 
mavjud?
A)Odobli va adolatli inson qoʻlidagi qalam odamlarni zavqlantiradi.
B)Bir mahal bola yigladimi yo tashqarida shamolning guvullashi qulogʻiga kirdimi, 
anglay olmay qoldi.
C)Shunday boʻlsa ham, vujudini tutgan qalt-qalt titroqni bosib hazilomuz qichqirdi.
D)Tuz-namakni, ota-onani, ustozni qanday qadr etish lozim boʻlsa, kitobni ham 
shunday e’zozlash joiz.
17.Berilgan javoblarlarning qaysi birida yosh belgisiga koʻra farqlanuvchi soʻzlar 
keltirilgan?
A)qizil - qizgʻish - qip-qizil
B)qiz -juvon - ayol
C)yurmoq - chopmoq -yugurmoq
D)nam - hoʻl - shalabbo
18.Qaysi gapda yasama soʻz qoʻllanmagan?

---

A)Yupanch topdingmi dunyoga kelib, Ustoz yo shogirddan yoki tengdoshdan.
B)Nozimaxon goh mashinkasini, goh tikuv mashinasini yurgizib allamahalgacha 
ishlab oʻtiribdi.
C)Matniyoʻz xotini nima desa shuni qilardi-yu, lekin ich-ichidan unga achinib 
qoyardi.
D)Men ham eshitgan va korganimni aytaman-da, joʻra.
16.Bilimdon oʻz bilimi tufayli ofatlardan omon qoladi. Uquvsiz kishining ishi 
yurishmaydi. Ushbu gaplardagi sodda yasama soʻzlar qaysi soʻz turkumlariga 
mansub?
A)ravish, sifat
B)fe’l ravish
C)sifat, ot
D)ot, fe’l
17.Mehmon jiddiylashdi, bir narsani
isbotlamoqchiday boʻldi. Ushbu gapda qaysi soʻz turkumiga oid soʻzlar 
yasalganligini aniqlang.
A)ot, ravish
B)fe’l
C)ot, fel
D)ot, sifat
18.Qavsi gapda ikkita yasama soʻz qoʻllangan?
A)Yupanch topdingmi dunyoga kelib, Ustoz yo shogirddan yoki tengdoshdan.
B)Nozimaxon goh mashinkasini, goh tikuv mashinasini yurgizib allamahalgacha 
ishlab oʻtiribdi.
C)Matniyoz xotini nima desa shuni qilardi-yu, lekin ich-ichidan unga achinib 
qoyardi.
D)Men ham eshitgan va koʻrganimni aytaman-da, joʻra.
19.Uncha-buncha ozodalik gigiyenasiga odatlanganimiz bois, mikrobdan 
qoʻrqamiz, biroq ilgariroq keladigan, ehtimol, mikrobdan dahshatliroq boʻlgan 
halollik gigiyenasini xayolimizga keltirmaymiz.
Berilgan gapda ravishning qaysi mano tur(lar)i qatnashgan?
A)oʻrin, payt, daraja-miqdor
B)holat, maqsad-sabab, daraja-miqdor
C)daraja-miqdor, payt
D)daraja-miqdor, oʻrin, maqsad-sabab

---

20.Men san'atkorman va mening butun hayotim goʻzallikni izlashdan iborat. Sizdan 
xuddi mana shu oliy baxtga meni ham sazovor qiling, deb tiz choʻkib yolvorgan 
boʻlurdim.
Berilgan parchada nechta yasama soʻz mavjud?
A)5
B)4
C)6
D)8
21.Oramizda kasbdoshingiz yutugʻi, obroʻsi, mol va dunyosini koʻrolmay, duch 
kelganga yomonlaguvchilar bor. Ular oldingizda yasama kulib, ta'zim ila bir xil 
soʻzlaydi, ammo orqangizdan goʻringizga gʻisht qalaydi. Bu gapdagi sodda yasama 
soʻzlar sonini toping.
A)5 ta
B)4 ta
C)3 ta
D)6 ta
22.Aybdor oʻzi har savolga bergan javobi bilan jinoyatini iqror qildi. Ushbu 
gapdagi yasama soʻzlar sonini aniqlang.
A)2 ta
B)5 ta
C)3 ta
D)4 ta
23.Quyidagi gapda yasama soʻzlar soni nechta? Oʻtmishda yashab oʻtgan buyuk 
bobolarning hayoti va faoliyatini bilish shu kunning asosiy talabi sanaladi.
A)3 ta
B)5 ta
C)2 ta
D)4 ta
24.Oʻnlab yigitlar haftalab tashishar, tonnalab yuklarni avaylab.Ushbu gapdagi 
yasama soʻzlar qaysi turkumlarga mansubligini aniqlang. 
1) ravish; 2) son; 3) fe'l; 4) ot 
A)1, 2, 3, 4 
B)1,2 
C)2, 3 
D)

---

25.Qgʻriqlarni unutmoq uchun kuyladim. Keyin esa... Ogʻriqlarni unutdim butkul 
Boʻshliqlarga duch keldim birdan— Parchada yasama soʻzlar miqdori nechta? 
A) oltita
B) beshta
C) uchta
D) tortta 
26.Uzr aytishga majbur qiluvchi ishlarni, shaksiz, kamaytiringlar. 
Ushbu gapda yasama soʻzlar soni nechta? 
A)2 ta
B) 3 ta
C) 4 ta
D) 5 ta 
27. Kompozitsion usul bilan yasalgan ravishlarni belgilang.
A) biryoʻla, bir zumda
B) har yerda, umumshahar
C) ikkiyoqlama, ta'zim aylab
D) kamunum, oʻziboʻlar-chilik
28. "Manmanlik insonga yarashmaydi, birlik doimo kishini kamolot sari 
yetaklaydi", - dedi bobo sevinchdan koʻzlari chaqnab. Berilgan gapdagi mavhum 
otlar qaysi soʻz turkumidan yasalgan? 
A) sifat, son, ot, fe'l 
B) olmosh, son, sifat, fe'l 
C) olmosh, ot, sifat  
D) ot, sifat 
29. Bir bola ulgʻaygach, otasi unga ishlab pul topib kelishni buyurdi. 
Ushbu gapdagi yasama soʻzlar sonini toping. 
A) 1 ta
B) 2 ta
C) 3 ta
D) 4 ta 
 
30. Quyida berilgan gapda qaysi soʻz turkumiga mansub yasama soʻzlar 
qoʻllangan?Devor boʻylab yuksalgan daraxtlarning tepasida yirik-yirik oshqovoqlar 
quyoshning soʻnggi shu'lalari bilan oltinlanardi. 
A) ot va fe'l