Ona tilidan qo`llanma (Maxsus sinflar uchun)

Ona tilidan qo`llanma
(Maxsus sinflar uchun)
_________________________________

Kalisho 2019

Alifbo –tartib bilan berilgan barcha harflardir.
Lotin alifbosida- 29 harf va 30 ta tovush, 1 ta belgi
Harflar- Tovushlarning yozuvdagi ifodasidir.
Lotin alifbosida 6 ta harf – [a],[o],[e], [I],[u],[o`]
6 ta unli tovushni ifodalaydi.
Unli tovushlar talaffuz qilganimizda havoda erkin o`tadi, ular faqat ovozdan tashkil topadi.
Unli tovush bo`g`in hosil qiladi.
23 undosh harf - 24 ta undosh tovushni ifodalaydi.
J tovushi -2 ta tovushga ega. Je-jurnal, jirafa,
J – javdar,Jizzax, jizza, jom, Javohir.
Undosh tovushlar talaffuz qilganimizda havoda to`siqqa uchraydi.
Tutuq belgisi (<sup>,</sup> ) - tovush bildirmaydi.
Tutuq belgisi-unlidan keyin kelganda shu unlini cho`ziqroq aytilishini bildiradi; sa`va, e`lon, she`r.
Tutuq belgisi- undoshdan keyin kelganda uning keyingi unlidan ajratib talaffuz qilinadi: san`at,
Tutuq belgili so`zlar bo`g`inga bo`lib ko`chirishda tutuq belgisi oldingi yo`lda qoldiriladi: in`-om, ta`-lim, ta`-sir, e`-lon, Jur`-at.
Ayrim so`zlarda [‘] belgisi so`z ma`nosini farqlaydi; she`r-sher, surat-sur`at , in`om-inom.
ng,sh,ch,- bir tovushli harf birikmalaridir.
Harf birikmalari- keyingi yo`lga birgalikda ko`chiriladi. Shar-shara, si-ngil, ko`-ngil