Operatsion sistemalar. Os túrleri hám basqıshları

OS rawajlanıw basqıshlai:
Birinshi dáwir (1945-1955 jıllar ).
Ekenin aytıw kerek, kompyuter ingliz matematigi Charlz Bebich tárepinen 18-ásir aqırında jańalıq ashıldı. Onıń “analitik mashina”si rasında isley almadı, sebebi ol waqıttaǵı texnologiyalar esaplaw texnikası ushın zárúr bolǵan anıq mexanika detallarini tayarlaw boyınsha zárúr talaplardı hondiradigan texnologiyalar ámeldegi bolmaǵan. Taǵı eń tiykarǵı zat, ol waqıtta kompyuter operatsion sistemaǵa iye bolmaǵan. Bul dáwir aqırında birinshi sistemalı programmalıq támiynat júzege keldi; 1951-1952 jıllar simvolli tiller (Fortran hám boshh) den birinshi kompilyatorlar versiyaları júzege keldi, 1954 y bolsa IBM-701 ushın Assembler islep shıǵıldı. Waqtıniń eń kóp bólegi programmanı jumısqa túsiriwge ketib qaldı, programmalardıń ózi bolsa qatań túrde izbe-iz qayta islew rejimi dep ataldı.
Juwmaq etip aytqanda, birinshi dáwir, esaplaw sistemalarınıń joqarı bahası, olardıń sanı kamligi hám paydalanıwdıń tómen nátiyjeli menen belgilendi.
Ekinshi dáwir (1955-1965 jıllar ).
50 jıl ortalarına kelip, hámmege ekenin aytıw kerek jańa texnikalıq baza -yarım ótkizgish elementlerdi júzege keliwi menen, esaplaw texnikası rawajlanıwda jańa dáwir baslandı. Ekinshi áwlad kompyuterleri isenimlilew bolıp qaldı, sebebi olar ámeliy zárúrli máselelerdi orınlaw dárejesinde úzliksiz túrde uzaq isley alatuǵın múmkinshilikke iye boldı. Naǵız ózi dáwirde esaplaw texnikası menen isleytuǵın qánigeler - programmistler, operatorlar, ekspluOSatsiyachilar hám esaplaw mashinasın óndiriwshilerge ajraldilar.
Úshinshi dáwir (1965-1980 jıllar ).
Esaplaw mashinaları rawajlanıwda keyingi zárúrli dáwiri sol jıllarǵa to'hri keledi. Bul waqıtta, texnikalıq bazada huiydagi ózgerisler júz berdi: bólek yarım ótkizgish elementlerden (tranzistor tipidagi) integral mikrosxemalarga ótildi, bul bolsa jańa úshinshi áwladqa, jańa múmkinshilikler jarattı. Bul dáwirdiń ayriqsha qásiyetlerinen biri, integral mikrosxemalarda jaratılǵan birinshi programmalıq -proporcional mashinalar bolıp tabıladı, yaǵnıy IBMG'360 mashinaları yaeriyasi bolıp tabıladı. 60 - jıllar basında jaratılǵan bul mashinalar shańaraǵı ekinshi áwlad mashinalarınan ónimlilik kórsetkishi boyınsha aldınǵa ádewir ótip ketti. Demde, programmalıq - proporcional mashinalar ideyasın umum tán alındı.