Operatsion sistemalar. Os túrleri hám basqıshları

Operatsion sistemalar. OS túrleri hám basqıshları
OS, eń dáslep paydalanıwshıg’a qolay interfeys jarati’wshi' bolıp tabıladı degen ideyani alg’a su’redi, máseleni joqarıdan tómenge qarap nazer salıwǵa sáykes keledi. Basqa noqatı nazer, yáni tómennen joqarıǵa qarap nazer taslaw, bul OS ga quramalı sistemanıń hámme bólimlerin basqarıwshı mexanizm tiykari’nda kóriw mu’mkin. Zamanagóy esaplaw sistemaları, protsessorlar, yad, toymerlar, disklar, jamǵarmalar, tormoq kommunikatsiya qurılmaları, printerler hám basqa qurılmalardan ibarat esaplanadi. Ekinshi jantasıwǵa uyqas túrde OS dıń funksiyası, protsessorlar, yág’niy resursların básekiles jarayanlar arasında bólistiriwden ibarat esaplanadi. OS esaplaw mashina resurslarini jamisini sonday basqarıw kerek, onı islewi maksimal natiyjeni beriwi za’rur bolıp tabıladı. Na’tiyje kórsetkishi, menen, sistema ótkiziwshen’lik qábileti yamasa reaktivligi bolıwı múmkin.
Resursların basqarıw
Resursların basqarıw, másele resursı tipiga baylanıslı bolmaǵan eki ulıwma máseleni sheshiwdi óz ishine aladı :
- resurstı joybarlaw - yaǵnıy berilgen resurstı kimga, aachon hám bólistiriwden ibarat esaplanadi;
- resurs jaǵdayın baqlaw-resurstı bánt yamasa boslıǵı, bólinetuǵın resurslar haqqında bolsa resurstıń qansha bólegi bolsa bólistirilmegenligi haqqındaǵı operativ maǵlıwmattı alıp turıwdan ibarat esaplanadi.
Operatsion sistema - bul sistemalı basqarıwshı programmalardıń zárúrli maǵlıwmat dızbekleri menen tártipke salınǵan ketma - ketligi bolıp tabıladı. Ol paydalanıwshı programmalarınıń orınlanıwı hám joybarlaw, esaplaw sistemalarınıń barlıq resurslarini (programmalar, maǵlıwmatlar, apparatura hám basqa bólistiriletuǵın hám basqarılatuǵın ob'ektlerin), paydalanıwshına olardan nátiyjeli paydalanıw imkaniyatın beretuǵın hám málim mániste esaplaw mashinası terminlerinde dúzilgen máselelerdi sheshiwge mólsherlengen.
OSlar tiykarǵı funksiyaları :
• foydalanuvchidan (yamasa sistema operatorınan ) málim tilde dúzilgen komanda yamasa tapsırmalardı qabıllaw hám olarǵa qayta islew.
• ijro etiliwi kerek bolǵan programmalardı operativ yadqa júklew;
• Yadti’ basqarıw, barlıq zamanagóy sistemalarda bolsa virtual yadtı shólkemlestiriw;
• barcha programma hám maǵlıwmatlardı identifikaciya qılıw
• dasturlarni jumısqa túsiriw (oǵan basqarıwdı uzatıw, nátiyjede prOSsessor programmanı basqaradi)
• bajarilayapgan qosımshalardan kelayapgan túrli sorawnamalardı qabıllaw hám orınlaw
• barcha kirgiziw-shıǵarıw ámellerine xızmet etedi
• fayllarni basqarıw sistemaları (FBT) jumısın va/yoki maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemaları (MBBT) jumısın támiyinlew
• multidasturlash rejimin támiyinlew
• berilgan xizmet etiw distsiplinalari hám strategiyalarına tiykarlanıp máselelerdi joybarlaw hám dispecherlashtirish