Operatsion tizim

• Operatsion qobiqlar (оболочки) operatsion tizim lar ishini boshqarish qulayligini oshirishga mo‘ljallangan qo‘shimcha dasturlardan iboratdir. Masalan, Norton Commander, Windows Commander.


Operatsion tizim deb, kompyuteming apparat va dasturiy resurslari bilan bog‘lanishi avtomatlashtirishni ta’minlovchi dasturlar majmuasiga aytiladi.
O T ning asosiy funksiyalari quyidagilardir:
• dasturlami operativ xotiraga yuklash va ulaming bajarilishini
boshqarish;
• tashqi qurilmalar va bajarilayotgan dasturlar orasida ma’lumotlami almashish amallarini ta’minlash;
• dasturlar bajarilishi vaqtida nostandart holatlarga xizmat
qilish;
• bajarilib bo‘lingan dasturlami operativ xotiradan olib tashlash
va yangi dasturlami yuklash uchun joy bo‘shatishi;
• dasturlar va ma’lumotlami tashqi qurilmalarda qidirish va
saqlashni tashkil etish;
• foydalanuvchi va operatsion tizim o‘zaro bog‘lanishini tashkil
etish — foydalanuvchi buyruqlarini qabul qilish va bajarish;
• bir disk qurilmasidan boshqasiga nusxa olish, disk qurilmalaiini formatlash va boshqa turli yordamchi (servis-xizmatchi) funksiyalami bajarish.
ОТ ning turlari
Bitta foydalanuvchiga xizmat qiladigan bitta foydalanuvchili
ОТ -yoh ko‘p foydalanuvchiga xizmat qiladigan ko‘p foydalanuvchili ОТ lar mavjud.
Operatsion tizimning turlari
MS-DOS, Linux, UNIX, Windows 95, Windows 98, Windows 2000 operatsion (amaliy) tizimlari.
Operatsion tizim quyidagi sifatlarga ega bo‘lishi kerak:
1.Ishonchlilik, 2.Himoyalash 3.Samaradorlik. 4.Qulaylik. 5.Bashorat 6.Moslashuvchanlik 7.Kengayuvchanlik 8.Aniqlik.
Operatsion tizimlarning rivojlanish davrlari
Birinchi davr (1945-1955 yillar) (lampalar asosiy elementlari)
Ikkinchi davr (1955-1965 yillar)(yarim o`tkazgich asosiy element)
Uchinchi davr (1965-1980 yillar)(transistor turdagi integral mikrosxemalar asosiy elementi)