Operatsion tizimlar fa’nidan 2-amaliy ish Bajardi: Hayitmurodov Sunnat Tekshirdi: Abdurazzoqov Faxriddin

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XOZAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Operatsion tizimlar fa’nidan
2-amaliy ish

Bajardi:Hayitmurodov Sunnat
Tekshirdi:Abdurazzoqov Faxriddin


TOSHKENT – 2023

1.Windows operatsion tizimida jarayonlar tahlili. Jarayonlarning asosiy komponentlari va rejalashtirish algoritmlari

Windows operatsion tizimida dastur bir yoki bir nechta jarayonlardan iborat. Jarayon, eng oddiy so'z bilan aytganda, bajaruvchi dasturdir. Jarayon kontekstida bir yoki bir nechta threadlar ishlaydi. Tarmoq - bu operatsion tizim protsessor vaqtini ajratadigan asosiy birlik. Ish zarrachalari jarayon kodining istalgan qismini, shu jumladan boshqa ish zarrachalari tomonidan bajarilayotgan qismlarni ham bajarishi mumkin.






Kernel - Bu tizimning eng muhim qismi hisoblanadi. Bu komponent operatsion tizimning qolgan qismini boshqaradi. Kernel operatsion tizimining muhim funksiyalarini bajaradi, odatda bu tizim xotiraga yozish, xotira bo'shligini boshqarish, hukumatlar bajarish, tarmoqni boshqarish, kamera, print serverlari va boshqa qurilmalar bilan bog'liq ishlarni bajarishni o'z ichiga oladi.

File System - Bu komponent fayllarni tizimga yozish, ochish va boshqa muammo bo'lmagan holatda boshqa qurilmalar bilan ulashish imkonini beradi. Windows tizimi NTFS (New Technology File System) deb nomlanadi va fayllar bilan ishlashning ancha yo'nalishlari mavjud.

User Interface - Bu komponent foydalanuvchi interfeysi va uni boshqarishga imkon beradi. Windows tizimining interfeysi, foydalanuvchi tugmasi, menyu va ikonlar ko'rinishida keltiriladi.

Device Drivers - Bu komponent xarici qurilmalarni qo'llab-quvvatlash uchun zarur bo'lgan ilovalarni o'z ichiga oladi. Usb portlar, printerlar, monitorlar, kamera va boshqa qurilmalar kabi xarici qurilmalar bilan bog'liq ilovalar tizimga yuklanadi va ularni boshqarish uchun qo'llaniladi.

System Services - Bu komponent tizimni qo'llab-quvvatlash uchun zarur bo'lgan xizmatlar va ilovalarni o'z ichiga oladi. Masalan, Windows Defender, Backup va Restore, Remote Desktop, Event Viewer kabi funksiyalar bu komponentda joylashgan.

Rejalashtirish algoritmlari ham bu asosiy komponentlarga tegishli bo'lib, ularga avvalo kerakli yordamlar bilan alohida tahlil qilinadi. Shuningdek, ularni boshqarish uchun zarur bo'lgan tahlil, testing va qo'llab-quvvatlash funksiyalari ham tayyorlanadi. Bu rejalashtirish algoritmlari odatda tizimni optimal ishga tushirish va tizimning ishlashini yanada saqlashga qaratilgan.

2.Linux operatsion tizimida terminal muhiti yordamida dastur yaratish bosqichlari
Linux operatsion tizimida terminal muhitidan foydalangan holda Python dasturini yaratish uchun siz quyidagi amallarni bajarishingiz mumkin:

Terminalni oching: Siz Ctrl+Alt+T tugmalar birikmasidan foydalanishingiz yoki uni ilovalar menyusida topishingiz mumkin.

Matn muharririni o'rnating: kodingizni yozish uchun nano yoki vim kabi matn muharriridan foydalanishingiz mumkin. Nano-ni o'rnatish uchun, masalan, sudo apt-get install nano buyrug'idan foydalanishingiz mumkin.

Kodingizni yozing: kodingizni yozish uchun matn muharriridan foydalaning. Masalan, nano yordamida myprogram.py nomli yangi fayl yaratish uchun nano myprogram.py buyrug'idan foydalanishingiz mumkin. Keyin kodingizni kiriting va faylni saqlang.

Dasturingizni ishga tushiring: Dasturingizni ishga tushirish uchun python myprogram.py buyrug'idan foydalaning. Bu myprogram.py deb nomlangan faylni ishga tushiradi