O‘pirib maydalab tushirilgan tog‘ jinslarining qoplovchisi ostidan rudalarni chiqarib olish ko‘rsatgichlarini va olchamlarini aniqlash

O‘pirib maydalab tushirilgan tog‘ jinslarining qoplovchisi ostidan rudalarni chiqarib olish ko‘rsatgichlarini va olchamlarini aniqlash.

Asosiy gorizont – yuk tashiluvchi gorizont bo‘lib, undan tog‘ jinslari massasini stvol oldidagi lahimga transport vositasi bilan tashib keltirishga xizmat qiladi. Konsentratsion gorizont, bu asosiy gorizont bo‘lib, o‘zidan yuqoridagi qavatlarda qazilgan ruda massasini, ruda tushiruvchi lahim orqali asosiy gorizontga tushirib shu gorizontdan tashilishga aytiladi. Har bir konsentratsion gorizont bir vaqtni o‘zida 2-3 va ulardan ham ko‘proq qavatlarga xizmat qiladi. Yuqori qavatlardan tushirilgan rudani transport vositalariga yuklab, yer yuzasiga chiqarish uchun stvol oldi lahimiga tashib keltiriladi. Shunday qilib konsentratsion gorizontni ekspluatatsiya yetganda yuqorigi gorizontlarda stvol oldi lahimlarini qurish ehtiyoj qolmaydi, bu o‘z navbatida ekspluatatsiya xarajatlarni va kapital qo‘yilma miqdorini anchagina qisqartirish imkonini beradi. Gorizontal yoki qavatlardagi lahimlar ruda tanasini cho‘ziqligi bo‘yicha qoidadagidek shaxta maydonini har ikkala qanotida ham, qazib olish ishlarini bir vaqtni o‘zida olib borish imkonini beradi. Tik stvollar bilan yer yuzasiga tog‘ jinslari har bir gorizontdan shuningdek pastki bir yoki ikki gorizontiga tushirib, yer yuzasiga chiqarish mumkin. Bunday holatda tog‘ jinsini tashish gorizonti konsentratsion gorizont deb ataladi.

• Asosiy gorizont – yuk tashiluvchi gorizont bo‘lib, undan tog‘ jinslari massasini stvol oldidagi lahimga transport vositasi bilan tashib keltirishga xizmat qiladi. Konsentratsion gorizont, bu asosiy gorizont bo‘lib, o‘zidan yuqoridagi qavatlarda qazilgan ruda massasini, ruda tushiruvchi lahim orqali asosiy gorizontga tushirib shu gorizontdan tashilishga aytiladi. Har bir konsentratsion gorizont bir vaqtni o‘zida 2-3 va ulardan ham ko‘proq qavatlarga xizmat qiladi. Yuqori qavatlardan tushirilgan rudani transport vositalariga yuklab, yer yuzasiga chiqarish uchun stvol oldi lahimiga tashib keltiriladi. Shunday qilib konsentratsion gorizontni ekspluatatsiya yetganda yuqorigi gorizontlarda stvol oldi lahimlarini qurish ehtiyoj qolmaydi, bu o‘z navbatida ekspluatatsiya xarajatlarni va kapital qo‘yilma miqdorini anchagina qisqartirish imkonini beradi. Gorizontal yoki qavatlardagi lahimlar ruda tanasini cho‘ziqligi bo‘yicha qoidadagidek shaxta maydonini har ikkala qanotida ham, qazib olish ishlarini bir vaqtni o‘zida olib borish imkonini beradi. Tik stvollar bilan yer yuzasiga tog‘ jinslari har bir gorizontdan shuningdek pastki bir yoki ikki gorizontiga tushirib, yer yuzasiga chiqarish mumkin. Bunday holatda tog‘ jinsini tashish gorizonti konsentratsion gorizont deb ataladi.