Organik va fizikaviy kimyo kafedrasi

1.138. 1 m³ havoning 25 ^oC harorat va 2 atm bosimdagi massasini hisoblang. (Javob: 2,372 kg).

1.139. 10 m³ karbonat angidridning 27 ^oC harorat va 1,5 atm. bosimidagi massasini toping. (Javob: 26,8 kg).

1.140. 40 l hajmli gazometrda 1,4 atm bosimi va 30 ^oC haroratda saqlanadigan geliyning massasini toping. (Javob:9,01 g).

1.141. 640 ml gaz 39 ^oC harorat va 741 mm sim.ust. bosimida 1,73 g kelsa, shu gazning molyar massasi qanday bo‘ladi? (Javob: 71).

1.142. 1,5 kg havo 30 ^oC harorat va 304 kPa bosimda qanday hajmni egallaydi? (Javob: 428,6 l).

1.143. 20 g kislorod 27 ^oC harorat va 150 kPa bosimda qanday hajmni egallaydi? (Javob: 10,4 l).

1.144. 25 ^oC haroratda 750 ml hajmli idishda 56 g kislorod bo‘lsa, gazning bosimi qanday bo‘ladi? (Javob: 5781 kPa).

1.145. 4,0 g noma’lum oddiy modda bilan suvning ta’sirlashishidan 30 ^oC harorat va 202,65 kPa bosimda 1243 ml vodorod ajralib chiqqan bo‘lsa, shu moddani aniqlang. (Javob: Ca).

1.146. 39,4 g ikki valentli noma’lum metall tuzini parchalaganda 25 ^oC harorat va 300000 Pa bosimda o‘lchangan 1652 ml karbonat angidrid ajralib chiqqan bo‘lsa, noma’lum metall tuzining formulasini toping. (Javob: BaCO₃).

1.147. Normal sharoitda olingan 448 sm³ gazda qancha molekula bor? (Javob: 12,04^.10²¹).

1.148. 3,01^.10²³ kislorod molekulasining massasini aniqlang. (Javob: 16 g).

1.149. 11,2 l vodorod sulfidda nechta molekula bor?

(Javob: 3,01^.10²³).

1.150. 1,2^.10²⁴ ta xlor molekulasi (n.sh.) qancha hajmni egallaydi? (Javob: 44,8 l).

1.151. 20 ^oC harorat va 202,4 kPa bosimda karbonat angidrid 20 l hajmni egallaydi. Shu gazning n.sh. dagi hajmini toping. (Javob: 37,2 l).

1.152. Teng hajmdagi geliy va kislorod aralashmasining havoga nisbatan zichligini aniqlang. (Javob: 0,62).

1.153. Vodorod va azotdan iborat aralashmada azotning hajmiy ulushi 11,7 %, vodorodning hajmiy ulushi 88,3 % bo‘lsa, gazlarning aralashmadagi massa ulushlarini aniqlang.

(Javob: 65 % azot va 35 % vodorod).

1.154. Gazlar aralashmasida 25 % metan va 75 % havo bo‘lsa, aralashmaning azotga nisbatan zichligi qancha bo‘ladi? (Javob: 0,92).

1.155. 30 ^oC harorat va 202,65 kPa bosimda vodorod xlorid va vodorod bromid aralashmasining zichligi 4,7257 g/l. Aralashmadagi tarkibiy qismlarning massa ulushlari topilsin.

Yechish: Dastlab gazlar aralashmasining normal sharoitdagi hajmini topamiz, buning uchun Klapeyron tenglamasidan foydalanamiz:

l.

Endi 1 mol aralashmaning molyar massasini topsak:

1,8:4,7257=22,4:x; x=58,81 g/mol.

(Aralashmaning molyar massasini Mendeleev–Klapeyron tenglamasi yordamida ham topish mumkin:

g/mol).

Bu qiymat asosida har bir gazning modda miqdori va massasini o’rtacha molyar massa formulasidan foydalanib topamiz:

.

Mazkur tenglama yechilsa: v_HCl=0,5 mol; v_HBr=0,5 mol.

Gazlarning massalari:

m_HCl=0,5·36,5=18,25 g, v_HBr=0,5·81=40,5 g.

_HCl=31,06 % va _HBr=68,94 %.