Organizmga turli streslar tasiri. Reja

Psixologik komponentga ta'siri

Stressli vaziyatlar ma'lum darajada odamlar uchun ham foydalidir.Qisqa muddatli ta'sir qilish bilan qarshilikning yaxshilanishi kuzatiladi, yallig'lanish jarayonlarining rivojlanishi inhibe qilinadi. Bundan tashqari, stress ostida glyukoza jigarda faol ravishda hosil bo'ladi va tana yog'i samaraliroq yoqiladi.
Biroq, noqulay muhitda doimiy qolish nafaqat barcha hayotiy funktsiyalarni bostirishga olib keladi. Psixologik komponent eng ko'p zarar ko'radi. Odam ko'pincha uyqusizlikdan qiynaladi, aksariyati surunkali uyqusizlikni boshdan kechiradi. Bemorlar alkogol va sigaret bilan o'zlarini unutishga harakat qilishgani sababli, giyohvandlik paydo bo'ladi. Narkomaniya o'zini qimorga qaramlik shaklida ham namoyon qilishi mumkin. Insonning kontsentratsiyasi buziladi, xotira yomonlashadi. Uzoq muddatli stress bilan odatiy holga aylangan og'ir vaziyatlar ruhiy o'zgarishlarni keltirib chiqaradi, bu esa isteriya, tajovuzkorlik va to'liq befarqlik o'rtasida o'zgarib turadi.
Stressning oqibatlari odamning umumiy holatiga va shaxsning barqarorligiga juda bog'liq. Xuddi shu sharoitda, har xil xarakterga ega odamlar o'zini butunlay boshqacha tutishadi. Qizig'i shundaki, muvozanatsiz odamlar tomonidan stressli vaziyatlarga osonlikcha toqat qilinadi, chunki bunday shaxslar kontsentratsiya qilish va paydo bo'lgan muammoga e'tiborlarini qaratish uchun vaqt topolmaydilar.
Inson tanasidagi stressni kamaytirishning asosiy usullari quyidagilar:

• 
  maxsus mashqlar yordamida nafas olish funktsiyalarini normallashtirish;
  
• 
  mumkin bo'lgan jismoniy faoliyat (har qanday sport, ertalabki mashqlar, yugurish);
  
• 
  boshqa odamlar, ayniqsa do'stlar va oila bilan ijobiy muloqot;
  
• 
  salbiy his-tuyg'ularni ijodkorlik orqali ifoda etish (art terapiya);
  
• 
  dorivor maqsadlarda hayvonlar bilan aloqa qilish (hayvon terapiyasi);
  
• 
  fitoterapiya;
  
• 
  meditatsiya, yoga va boshqa ma'naviy amaliyotlar;
  
• 
  psixolog bilan maslahatlashuvlar.
  

Stress — inson organizmining haddan tashqari zo’riqish, salbiy emotsiyalar yoki oddiygina zerikishga bo’lgan javob reaktsiyasidir. Stress chog’ida inson organizmi yechim izlashga undaydigan adrenalin gormoni ishlab chiqaradi. Kichik miqdordagi stress hamma uchun kerak, chunki bu kishini fikrlashga, muammodan chiqish yo’lini topishga undaydi, stresssiz hayot zerikarli bo’lar edi. Boshqa tomondan, agar stress juda ko’p bo’lsa, tana zaiflashadi, kuchsizlanadi va muammolarni hal qilish qobiliyatini yo’qotadi. Ba’zi holatlarda «stress» ning ta’rifi qo’zg’atuvchining o’ziga tegishlidir. Masalan, jismoniy — bu kuchli sovuq yoki chidab bo’lmaydigan issiqlik, atmosfera bosimining pasayishi yoki oshishi.
Kimyoviy stress tushunchasi ostida barcha toksik moddalarning ta’siri tushuniladi.
Ruhiy stress o’ta salbiy yoki ijobiy his-tuyg’ular natijasi bo’lishi mumkin.
Jarohatlar, virusli kasalliklar, mushaklarning ortiqcha yuklanishi — biologik stressdir.