O‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

Die Starken Verben-kuchli fe’llar. Kuchli fe‘llarning yasalishi asosan fe‘l o‘zagidagi unlilar o‘zgarishi bilan, ya‘ni shaxs-sonlarda , zamonlarda o‘zgarishi bilan o‘zaro uzviy bog‘liq bo‘ladi. Kuchli fe‘llardan hozirgi zamon shaklini yasash misolida fikrimizni isbotlab o‘tsak. Kuchli fe‘llar hozirgi zamonda tuslanganda o‘zagidagi unli tovushlar o‘zgaradi. Bundan tashqari o‘zagidagi "a, o" yoki "au" diftongi bo‘lgan kuchli fe‘llar II va III shaxs birligida umlaut qabul qiladi. Masalan bunday fe‘llarga " lassen-qoldirmoq, fahren-bormoq" va boshqa fe‘llarni keltirish mumkin. O‘zagida "-e" unli tovushi bo‘lgan kuchli fe‘llar II va III shaxs birligida o‘zaqidagi "-e" unlisi qisqa yoki cho‘ziq , "i, ie" ga o‘zgaradi. Bunday fe‘llarga "treffen-uchratmoq, werfen-tashlamoq, geben- bermoq, sprechen-gapirmoq, nehmen-olmoq" va boshqa fe‘llarni misol qilib keltirish mumkin.
Fe‘l o‘zagidagi "-t, -d" bilan tugagan kuchli fe‘llar II va III shaxs birligida "— e" qo‘shimchasini olmaydi. Ushbu guruh fe’llariga " laden-taklif qilmoq, raten-
maslahat bermoq, treten-kirmoq" va boshqa fe‘llar kiradi. Bundan tashqari o’zagi "-s,-B ,-tz,-z" kabi undoshlar bilan tugagan fe‘llar II shaxs birligida "—s" qo‘shimchasini qabul qilmaydi. Masalan, bunday fe‘llarga "essen-yemoq, sitzen-


o’tirmoq, heißen-atamoq" kabi ko‘pgina fe‘llar guruhini kiritishimiz mumkin.
Kuchli fe‘llarni fe‘lning uch asosiy qismi bo‘lmish: Infinitiv, Imperfekt, Partizip II da o‘zgarishi bilan yaqqol ko‘zga tashlanadi. Kuchli fe‘llar Imperfekt da hech qanday qo‘shimcha olmaydi.

2. 
   Schwachen Verben-Kuchsiz fe’llar-ushbu doiradagi fe‘llar asosan zamonlarda shaxs-sonlarda ifodalanganda ularni ajratib olishimiz mumkin. Masalan, kuchsiz fe‘llardan hozirgi zamon shaklini yasalishini ko‘rib chiqsak. Ushbu fe‘llarning hozirgi zamon shakli ham fe‘l o‘zagiga quyidagi shaxs-son qo‘shimchalarini qo‘shish orqali yasaladi: