Amudaryo
Amudaryo – Oʻrta Osiyo hududidagi eng
uzun daryo. Yunonlar Oks deb ataganlar.
Mahalliy xalq orasida daryo Jayhun nomi
bilan mashhur. Daryo uzunligi 2400 km,
daryo deltasi 534 739 km². Amudaryo
hozirgi Tojikistonning Pomir togʻi
etaklaridagi Panj va Vaxsh daryolarining
birlashuvidan boshlanib Oʻzbekiston,
Afgʻoniston va Turkmaniston
hududlaridan oʻtadi va tobora qurib
borayotgan Orol dengiziga quyiladi.
Amudaryo
forscha
:
ﺎﯾردﻮﻣآ
Amudaryo deltasining samodan koʻrinishi
Tavsif
Uzunligi
2 400 km
Havzasi
Orol dengizi
Suv sarfi
2 525 m³/s
Suv oqimi
Quyilishi
[[yoʻq, avvallari Orol
dengiziga quyilar edi]]
Joylashuvi
Amudaryo – Turkiston o‘lkasidagi eng
sersuv, yirik daryo. A.ni yunon va rimliklar
Oksus yoki Oksos, arablar Jay-xun, yerli
xalqlar dastlab
O‘kuz
, Balx, Vaxsh,
so‘ngra Amul deb ataganlar. A. quyi va
o‘rta to‘rtlamchi davrda Qoraqum orqali
o‘tib, Kaspiy dengiziga quyilgan,
tog‘lardan suv oqimi bilan keltirilgan
Davlat
Afgʻoniston,
Tojikiston,
Turkmaniston va
Oʻzbekiston