Osiyo xalqaro universiteti mavzu: Anatomiya fanining tarixi. Anatomiyani o’rganish usullari. Shakl va vazifaning birligi. Suyaklar tuzulishining umumiy prinsiplari. Tana suyaklarning funksional anatomiyasi

Qovurg’alar-costae
• Qovurg’alar 12-juft b.b, joylashgan joyiga
qarab 3ga bo’linadi.
• 1-7-chin qovurg’alar-costa vera chunki, bu
qovurg’alar o’zining tog’ay qismi b.n to’shga
kelib birikadi.
• 8-9-10-soxta qovurg’alar-costa supurae bu
qovurg’alar 7-qovurg’aning tog’ayi orqali
to’shga birikadi.
• 11-12-qovurg’alar yetim qovurg’alar-costa
fluctuantes qorin muskullari orasida erkin
yotadi. 

---

Qovurg’alarning o’ziga xos xususiyatlari
• 1-2 qov.larning yuqori va pastki yuzasi,ichki va tashqi
chekkasi bor.Qolgan qov.larning ichki, tashqi yuzasi; 
yuqori va pastki chekkasi bor.
• 1-11-12-qovurg’aning boshida qirrasi yo’q, chunki bular
birikadigan qovurg’a chuqurchalari to’liq.
• 1-qovurg’aning yuqori yuzasida 2 ta egat bor:
• Sulcus arteria subclavia;sulcus vena subclavia.
• Bu egatlar o’rtasida narvonsimon muskul do’mbog’i-
tuberculum musculis scaleni anterior mavjud.
• 2-qov.ning yuqori yuzasida tishli muskul g’adir-buduri-
tuberositas musculis serratus anterior joylashgan.
• 3-10 gacha qov.ning o’ng va chapligini aniqlashimiz u.n
qovurg’a egatiga ahamiyat beramiz, u doim pastga
qaragan bo’ladi.

---

Kurak suyagi- Scapula
• Juft yassi suyak hisoblanib,bu suyakning 3ta 
chekkasi va 3ta burchagi bor.
• Chekkalari- margo medialis,margo lateralis, 
margo superior.
• Burchaklari- angulus superior, angulus inferior, 
angulus lateralis.

---

To’sh suyagi- sternum
• 3 ta qismdan iborat:
• Dastasi-manibrium sterni
• Tanasi- corpus sterni
• Xanjarsimon o’siq- processus xiphoideus
• Dastasida 3ta o’yiq bor:
• Bo’yinturuq o’yig’i- inc.jugularis
• Ikki yon tomonda- inc.clavicularis
• 1-qovurg’a o’yig’i- inc.costalis 1
• Tanasida qolgan qovurg’alar uchun –
inc.costalis lar mavjud.

---

Yelka suyagi- Humerus
• Har bir naysimon suyakning tanasi diafiz, 2ta uchi
proksimal va distal epifiz va ular orasida metafiz
joylashgan.
• Yelka suyagining –caput humerus qismi, 
tomonlari-margo medialis, lateralis bor.
• Proksimal epifizida quyidagilar mavjud:
• caput humeri, collum anatomicum, collum
hirurgicum, tuberculum minor, tuberculum major, 
sulcus intertubercularis.
• Distal epifizida:
• Epicondylus medialis, epic.lateralis, trochlea
humeri, fossa olecranon, fossa coronaidea.

---

Tirsak suyagi- Ulna
• Proksimal epifizida 2ta incisura bor:
• 1) inc.trochlearis- bu yelkaning trochlea
humeri siga kirib turadi.
• 2) inc.radii-bilak suyagining boshi kirib turadi.
• Chekkalari: margo interosseus, margo anterior 
margo posterior
• Yuzalari: facies anterior, facies medialis, facies
posterior.

---

Qo’l panja- Ossa manus
• Ossa carpi- kaft usti; ossa metacarpi- kaft; digitorum ossis