Основные термины информационной безопасности

Group signature 
Qrup imzası – 1990-cı ildə Şaum və Van Heyst tərəfindən təklif 
edilmiş rəqəmsal imza sxemidir. Qrupun istənilən üzvünə məlumatı 
el
ə imzalamağa imkan verir ki, yoxlama zamanı məlumatın qrupun 
üzvl
ərindən biri tərəfindən imzalandığını müəyyən etmək olar, lakin 
kimin imzala
masını müəyyən etmək mümkün deyil. 
 
Guard 
Mühafiz
ə – müxtəlif təhlükəsizlik səviyyələrində fəaliyyət göstərən 
veril
ənlərin iki emalı sistemi arasında və ya istifadəçi terminalı və 
veril
ənlər bazası arasında istifadəçinin müraciət etməyə səlahiyyəti 

---

62 
olmadığı verilənləri süzgəcdən keçirmək üçün təhlükəsizlik 
filtrasiyasını təmin edən funksional vahid. 
Guessed plaintext attack 
Gümanlı açıq mətnlə hücum – gümana gələn açıq mətn üzrə 
kriptoanaliz metodu. Kriptoanalitikin 
əlində şifrmətn var, açıq 
m
ətni fərz edərək onu şifrmətni alanın açıq açarı ilə şifrləyir. 
Alınmış şifrmətni əldə olan şifrmətnlə tutuşdurmaqla gümanının 
doğru olub-olmadığını yoxlayır. 
 

---

63 
H 
Hacker
Haker – 1) proqram t
əminatının və verilənlərin icazəsiz istifadəsinə 
yön
əlmiş əməlləri həyata keçirən texniki cəhətdən səriştəli istifadəçi.
2) informa
siya texnologiyaları sahəsində öz üstün bilik və 
bacarıqlarından istifadə edərək proqram və aparat təminatında 
boşluqlar tapan və bu boşluqları istismar etmək üçün orijinal 
yanaşmalar və proqramlar işləyən kompüter mütəxəssisi.
Hacktivist  
Haktivist (hack 
və aktivizm sözlərindən yaranmışdır) – söz azadlığı, 
insan hüquqları, informasiya etikası kimi siyasi hədəfləri təbliğ 
etmək üçün kompüterlərdən və kompüter şəbəkələrindən istifadə 
edilməsi.