Otanazarov dilmurod davronbek ogli sst03-21 Amaliy vaziyat

OTANAZAROV DILMUROD DAVRONBEK OGLI SST03-21

Amaliy vaziyat

Kubaro Fartuna xususiy korxonasi vositachilik faoliyati bilan shug’ullanadi.Korxona 2002 yilda tashkil topgan korxona tasischisi A.Alimov 100% ulush egasi.
Tasischi ustav fondiga o’z nomida bulgan 200 m kv li bino bilan shakllantirgan Bino kadastr qiymati 3000000 sum(2002 –yil xolatiga ko’ra) ustav fondi 3000000 sum
2020-yil soliq qonunchiligida o’zgarishlar tufayli bino qayta baholanib , uning baxosi 250000000 deb belgilandi. Va shu summada mol mulk soligi xisoblandi.
2023 yil yanvar oyida korxona o’z faoliyatini to’xtatishga qaror qildi.
A.Alimov ustavni shakllantirishda kiritilgan 200 mkv lik binoni korxona balansidan chiqarib o’z nomiga o’tkazdi.Shu xolatda binoning bahosining farqidan A.Alimov qaysi va qancha soliq to’laydi?
Javob;soliq solinmaydi. Chunki A.Alimov tasischi korxona ustaviga kiritgan mol mulk va summalarinig o’zini olib chiqib ketsa soliq solinmaydi agar shu kiritgan mol mulki va summasiga qushimcha olsa o’shanda dividend soligi to’lanadi.bu xolatda 200 mkv bino kiritilgan va shu 200 mkv lik bino olib chiqib ketilgan Bizda jismoniy shaxslarning mol mulk,i va aksiyalari ,patentlari , boshqa mulklarini bahosining o’sishiga ya’ni (kapitalning o’sishi) soliq nazarda tutilmagan qonunchiligimizda
Amaliy holat
D . Sabirov Kamaz yuk mashinasi haydagan .Hozirda o’zini o’zi band qilgan sifatida ro’yxatdan o’tgan .(uyda jismoniy shaxslarning mebellarini yig’ish va tamirlash) yillar davomida yuk mashinasini remont qilishdan chiqqan yaroqsiz zapchastlarni Ikkilamchiqorametal korxonasining hududiy bo’limiga topshirdi topshirgan umumiy qora metal parchalari 12000 kg
Topshirish narxi 1760 sum 1 kg uchun (daromad soligi ushlab qolingan holda)
Topshirish narxi 2000 sum 1 kg uchun ( daromad soligi ushlab qolmasdan )
1 D.Sabirov unga 2000 so’mdan to’lab berishlarini talab qildi chunki u o’zini o’zi band qilgan shaxs ekanligini aytib u daromad soligidan ozod ekanligini aytdi.
2 Ikkilamchi qora metal korxonasi buni inobatga olishmadi va unga 1760 so’mdan (1 kg uchun ) to’lashlarini va daromad solig’ini o’zlari soliq agenti sifatida ushlab qolib soliqqa to’lab berishlarini aytishdi.
Savol ;1. yuqoridagi xolatda 1 D.Sabirov ning talabi to’g’rimi?
2. Ikkilamchi qora metal korxjnasining tutgan yo’li to’rimi?
JAVOB
1.D.Sobirov 2000 so’mdan to’lab berishlarini talab qilishga haqli.BU soliq kodeksining 387 moddasida keltirib o’tilgan va yana shu moddada jismoniy shaxs 393 moddaga muvofiq soliq to’lashi shart deb ko’rsatilgan. Lekin D.Sabirov o’zini o’zi band qilganligi uchun topshirilgan qora metal parchalari daromadidan daromad soligi’ to’laydi chunki u jismoniy shaxslarning mebellarini yigish va tamirlash bo’yicha daromad solig’idan ozod xisoblanadi ,boshqa manbalardan olingan darobadlardan soliq to’laydi.
2. xa to’g’ri. CHunki 387 moddaning 4 qismida yuridik shaxsni soliq agenti sifatida soliqni ushlab qolmaslikka haqli deb ko’satilgan. Yani soliqni ushlab qolish yoki qolmaslik huquqi yuridik shaxsga qoldirilyapti. Jismoniy shaxsga emas.