O’tkir koronar sindrom (O’KS)

O’tkir koronar sindrom (O’KS)

Samarqand davlat tibbiyot instituti, Pediatriya fakulteti 302-guruh studenti

usmonov azimbek

Qisqacha anatomiya va fiziologiyasi:

Qon tomir tuzilishi:

-Tomirlarda qon qanday oqadi ? -Qon oqayotgan vaqtida nimaga tromb hosil bo’lmaydi ? -Tomirlar devoriga trombosit yopishib qolmasligini sababi nima ?

Endotiliositlar o’zidan quyidagi moddalarni ishlab chiqaradi:

Endotiliositlar o’zidan quyidagi moddalarni ishlab chiqaradi:

• Geparin sulfat
• Trombomodulin

Bular qon ivib qolishini oldini oladi !!!

Undan tashqari endotiliositlardan:

• NO
• Prostosiklin

Bular qon tomir devorini kengaytiradi (Vazodelatatsiya).

- Tromboksan

- Serotonin

Bular qon tomir devorini qisqartiradi (Vazokonstriksiya).

Kasallikni keltirib chiqaruvchi faktorlar (etiologiyasi):

1. Ateroskleroz (90-95%).

2. Tromboemboliya.

-bo’lmachalar fibrilatsiyasi (doimiy formada)

-Chuqur venalar trombozi

-Sintetik klapanlar

-chap qorincha bo’shlig’idagi tromblar

3. Vazospazm.

4. Vaskulitlar.

O’KS da minimal tushunchalar:

1.Xatar omillari (Фактор риска);

2.Xolestirin nima ?

3.Past va yuqori zichlikdagi lipoproteinlar va ularning funksiyasi nima ?

Xatar omillari (Фактор риска):

-arterial gipertenziya

-Qandli diabet

-Dislipidimeya

-Yosh

-jins (asosan erkaklarda)

-irsiyat

-chekish

XOLESTIRIN

1.Barcha hujayralarni membranasini tashkil qiladi;

2. Organizmdagi gormonlar o’tmishdoshi;

3. Jigarda o’t kislotalari sintezida ishtirok etadi.

Past va yuqori zichlikdagi lipoprateinlar:

• Xolestirinni jigardan hujayralarga tashiydi: gidrofob qismi bilan xolestiringa bog’langan holda. Hujayraga borib ApoB va ApoE retseptorlari tomonidan qabul qilinib, endositoz yo’li bilan xolestirin qilinadi.
• Yuqori zichlikdagi lipoproteinlar PZLP ga qarama qarshi vazifa, ya’ni xolestirinni hujayralardan jigarga tashiydi. YZLP lar organizmga ko’proq kerak deya qaraladi.

Patofiziologiya mexanizmi:

• Bunda PZLP lar miqdori ko’p va YZLPlar miqdori kamligi hamda xatar omillarini bir yoki bir nechtasi ta’sir etishi natijasida ateroskleros, O’KS yuzaga keladi.
• Misol sifatida: gipertoniya ya’ni qon bosimi yuqori bo’lgan insonda qon bosim tomirlarga ta’sir etadi va ularni shikastlaydi. Natijada, tomir devorlarida yoriqlar yuzaga kela boshlaydi. Buni hisobiga qondagi PZLPlar tomirning subendotelial qismiga kira boshlaydi. PZLPlarga qarshi makrofaglar ularga ta’sir eta boshlaydi va makrofaglar o’zidan fibroplast gros faktori, sitokinlar hamda reaktiv kislorod turlarini ishlab chiqaradi. FGF tunica media qavatida plazmatik hujayralarni zararlangan sohaga migratsiya qiladi; Plzamatik hujayralar prolifiratsiyaga uchraydi va o’zidan kollagen, elastin, glikozaminglikan ishlab chiqaradi; Aterosklerotik blyashkani yadrosi yuzaga keladi; Blyashka hajmi kattasha boradi va tomir yuzasida qon oqimini sekinlashtirib boradi.