9- маъруза:
Мавзу: ОКСИДЛАНИШ ЖАРАЁНЛАРИ
ОРГАНИК СИНТЕЗ ФАНИ
Маърузачи: доцент Пўлатова Ф.О.
Тошкент Фармацевтика институти
ОКСИДЛАШ ЖАРАЁНЛАРИ Режа: 1. Оксидланиш жараёнларининг тавсифи. 2. Оксидловчи реагентлар. 3. Оксидлаш жараёнларини синфлаш 4. Оксидлаш жараёнларининг технологияси. Органик моддаларни оксидловчи реагентлар таъсирида юқори оксидланиш даражасига ўтказиш реакциялари - оксидланиш жараёнлари дейилади. Одатда оксидланишда модда таркибида О атомлари сони ортади ёки Н атомлари сони камаяди. Шунингдек, оксидланиш маҳсулотлари таркибида умуман кислород бўлмаслиги мумкин. Масалан, пропиленнинг кислородли аммонолизида акрилонитрил олинади: СН2=СН-СН3 + NH3 + 1,5O2 CH2=CHCN + 3 H2O C4H10 +0,5O2 CH2=CH-CH=CH2 + H2O - молекуляр кислород О2 ва озон О3; - техник кислород (таркибида қўшимчалари бор);
- HNO3 - 40-60%-ли эритма;
- H2О2;
- калий перманганат KMnO4;
- пероксокислоталар (CH3-CO-OOH);
- азот оксидлари (NO, NO2 , N2O3) ва ҳ.к.
Оксидловчилар
Суюқ оксидловчилар табиати
Газсимон
Юмшоқ
Суюқ
Ўрта
Қаттиқ
Қаттиқ
Асосий оксидловчилар
Ўтувчи металлар бирикмалари
Марганец бирикмалари
Хром бирикмалари
Бундан ташқари қуйидаги бирикмалар ҳам қўлланади.
АМАЛИЙ АҲАМИЯТИ
- Оксидланиш маҳсулотлари муҳим фармацевтик аҳамиятга эга;
- Оксидлаш реакцияларининг турлари кўплиги билан;
- Оксидловчи реагентнинг самарадорлиги, қулай ва арзонлиги;
- Охирги маҳсулот ишлаб чиқаришда усулларнинг кам сарфлиги ва турли туман (кенг ассортиментли) маҳсулотлар олиш мумкинлиги.
- спиртлар;
- альдегид ва кетонлар;
- карбон кислоталар ва уларнинг
ангидридлари;
- оксидлар;
- нитриллар ва ҳ.к.
Do'stlaringiz bilan baham: |