Oxirgi variant davrlarga bo`lingan

IX asr boshlarida Movarounnahrning siyosiy ahvoli. Tohiriylar davlati. Toxiriylar davlati. USH
asr oxirlari - IX asr boshlariga kelib Xuroson va Movarounnaxrning ijtimoiy-siyosiy xayotida muxim
uzgarishlar yuz berdi. KariYb bir yarim asr davom etgan arablar xukmronligi katta siyosiy larzalarga duch
keldi. Urta osiyo xalklari asta-sekin uz mustakilligiga erisha bordi. Erksevar Xuroson va Movarounnaxr
xalklarining uz erki, ozodliklari yulida olib borgan uzluksiz kurash va kuzgolonlari va xalifalik xokimiyati
tizimidagi uzaro ixtiloflar va muxolifatchiliklarning kuchayib borishi axir-okibatda arablarnnng siyosiy
xukmronlngini keskin zaiflashtirishga olib keldi. Bundan Xuroson va Movarounnaxming maxalliy xukmron
donralari ustamonlik bilan foydalandilar. Toxiriylar sulolasining Xurosonda,Somoniy!aming Movarounnaxr
da siyosiy xokimiyatni kulga kiritib, mustakil tarakkiyot yulida ilgarilab borganligining sababi xam shudir.
IX asr boshlaridagi ancha tadbirkorlik va ustakorlik bilan xokimiyatni idora etib kelgan xalifa Xorun ar-
Rashid vafotidan sung uning ugillari Amin va Ma'munlar urtasida toju-taxt uchuy kurash kuchayib ketdi.
Muttasil 4 Vid davom etgan bu murosasiz urush pirovardida Ma'mum galaba kozonadi. U 813 yilda
xalifalik taxtini egallaydi. Toxiriylar boshkanuvi davrida kumush tangalar - dirxamning zarb etilishi.
Ziroatchiliqxunarmandchilik. Suv inshootlarining kurilishi.