2.3. Xalıq hám isbilermenlik sub'ektleri menen óz-ara munasábetlerdi ámelge asırıwda elektron hújjet aylanıwi
Jańa úlgidegi elektron húkimet onlayn formatda uyqas keliwshi institutlar jıyındısı iskerliginde serviske jóneltirilgenlik, tereń bilimge iyelik hám ashıqlıqtı kúsheytiw esabına qoyılǵan maqsetlerge erisiwdi támiyinleydi, sol munasábet menen kórsetilgen ayrıqshalıqlar onı qáliplestiriw boyınsha sharalar kóriwdiń tiykarǵı baǵdarları retinde “Húkimetti ilgeri jıljıtıw 3. 0”de belgilep berildi.
“Húkimet 3. 0” qádiriyatlar sistemasında tiykarǵı konstruktsiya retinde ashıqlıq tekǵana joqarıda aytıp ótilgen sırtqı kórinislerde elektron demokratiya ushın, bálki sapa tárepinen joqarı dárejede xızmetler kórsetiwde iskerlik natiyjeliligi hám múmkinshiliklerdi keńeytiwde de tiykar tamal tası bolıp xızmet etedi. Sol munasábet menen elektron húkimet ashıqlıǵın támiyinlew tómendegilerdi názerde tutadı :
1. Rásmiy maǵlıwmatlardı ashıp beriw hám nátiyjede puqaralardıń mámleket shólkemleri iskerligi haqqında informaciya huqıqın támiyinlew. Bunda azıq-awqat hám sanitariya qawipsizligi, tálim mákemeleri hám huqıqtı qorǵaw shólkemleri jumısı sıyaqlı xalıq ushın eń zárúrli máseleler boyınsha maǵlıwmatlar uyqas keliwshi strukturalar tárepinen puqaralardıń sorawlarisiz májburiy baspadan shıǵarılıwı kerek, olardıń bayanlaniwi bolsa ashıq bolǵan hám ámeliy bahaǵa iye formada orınlanǵan bolıwı kerek. 2. Daǵaza etiletuǵın informaciyalardan keń kólemli paydalanıw tiykarında isbilermenlik iskerligin kúsheytiw. Yuridikalıq hám fizikalıq shaxslar tárepinen tovarlar hám xızmetler jaratıw, sonıń menen birge, jańa ilgeri ashıq bolmaǵan maǵlıwmatlar hám dáliller menen tanısıp shıǵıwdı esapqa alǵan halda óz jumısın muwapıqlastırıw esabına informaciyanı ósiw deregine aylandırıwǵa erisiledi hám nátiyjede keń kópshilikler ǵayratı hám dóretiwshiligin tolıqlaw jumısqa salıw ushın tiykar tamal tası qóyıladı. Bul maqsette ashıp beriletuǵın maǵlıwmat túrleriniń 2260 tan 6150 ge shekem, olardıń dereklerin 17 % ten 40 % ge shekem asırıwdan tısqarı olardan paydalanıwǵa kómeklesiw ushın pútkil basli iskerlik kompleksin ámelge asırıw joybarlastırılǵan.
Atap aytqanda, gáp “kreativ ekonomika” salasında jańa sho`lkemlestirilgen kárxanalarǵa maǵlıwmatlardı ámeliyatda qóllaw strategiyaların islep shıǵıwda, informaciyalastırıwǵa jalǵanıwda “hálsiz noqatlar”di anıqlaw hám jónge salıw qılıw, ol yamasa bul tarawdıń boyınsha maǵlıwmat alatuǵın qánigelesken professional jámiyetler shólkemlestiriw haqqında baradı. Bilimler aylanıw kólemin keńeytiw boyınsha háreketler nátiyjesinde 150 mıń jańa jumıs ornı hám 21, 2 mlrd. dollar muǵdarında ekonomikalıq nátiyje prognoz etiledi.
3. Mámleket hám jámiyet sherikligin bekkemlew hám mámleket basqarıwında ápiwayı puqaralar rolin hár tárepleme kúsheytiw. Xalıq hám húkimet shólkemleri ortasında keń kólemli virtual kommunikatsiyanı jolǵa qoyıw, mámlekette demokratiyalıq puqaralıq jámiyetin jáne de rawajlandırıwdan tısqarı tiykarǵı maqsetlestiriw institutı retinde mámleket iskerligi natiyjeliligin sapa tárepinen asırıwǵa xizmet etiwi názerde tutılǵan. Bir tárepden, bul ámelge asırılıp atırǵan jónelislerdi optimallastırıw hám jańa jónelislerdi anıqlaw boyınsha ideyalar islep shıǵıw ushın jámáátlik oy sıyaqlı kúshli quraldı jóneltiriw jolı menen erisiledi. Basqa tárepten, mámleket joybarların internette talqılaw talapları kúshke kiriwi sebepli tiyisli sapada uyqas keliwshi islerdi orınlaw, byudjet qarjların maqsetli jumsaw, mámleket strukturaları iskerligin xalıq tárepinen baqlaw mexanizmleri ob'ektivligi hám korruptsiyadan erkin ekenligi ayqın kózge taslanıp turadı. Elektron húkimettiń úshinshi variantında tereń bilimge eyeligi mámleket instantsiyalari ortasında informaciya aǵısları háreket jolında sheklewlerdi alıp taslaw, sonıń menen birge, tómendegilerge tiykarlanǵan halda arnawlı bir ilajlar boyınsha maǵlıwmat almasınıw texnikalıq paltformalari hám shólkemlestirilgen sxemaları boyınsha intellektuallıq qararlar hám aldıńǵı AKT engiziw esabına júz beredi:
➢ milliy rawajlanıw strategiyaların ámelge asırıwda húkimettiń strukturalı dárejeleri hám buwınları ortasında óz-ara baylanıslar mexanizmi sistemasında “hálsiz noqatlar”ni sheshiw. Onıń ushın ulıwma milliy áhmiyetke iyelik etiw mámleket siyasatınıń 140 ústin turatuǵın wazıypası boyınsha operatsion interfeysler hám maǵlıwmatlar jıynaqları islep shıǵıladı. Nátiyjede bul blok sheńberinde virtual elektron húkimetke onıń ushın jańa bolǵan real húkimet siyasatın turmısqa qollanıw etiw boyınsha funktsiyalardı júklegen halda mámleket administraciyası servisi institutınan kibermakanda uyqas keliwshi jumıs alıp barıwǵa ońlaw kirgizgen halda muwapıqlastırıw hám mámleket basqarıwı institutına aylanıwı júz beredi;
➢ ol yamasa bul mashqalanıń tárepleri jıyındısı boyınsha maǵlıwmatlar ashıqlıǵın támiyinlew jolı menen barlıq dárejedegi húkimet qararları tiykarlanǵanlıǵı hám sistemalılıǵın kúsheytiw. Bul birgelikte kóriletuǵın sharalar natiyjeliligin bahalaw hám háreketler uyqas keliwshi strategiyaların islep shıǵıw ushın onıń rawajlanıwı keleshektegi tendentsiyaları hám jaǵdaylardı hár tárepleme kompleksli analiz qılıw imkaniyatın beredi. “Big Data” texnologiyası jáne onıń hasası mámleket strukturaları saytlarındaǵı platformalar kompleksi retinde qosımshalardı programmalastırıw járdemshi interfeysleri informaciya óz-ara baylanıslarınıń jańa modeli ushın strukturalı tiykar bolıp xizmet etiwi názerde tutılǵan ;
➢ virtual kommunikatsiya tarmaqların milliy kólemdegi ulıwma húkimet tarmaǵına integraciya qılıw jardeminde real waqıt rejiminde mámleket administraciyashiligin ámelge asırıw hám de geografiyalıq tárepten uzaq aralıqta jaylasqanlıq sharayatlarında jumıstıń bir tártipte barıwın támiyinlew hám sinxronlastiriw ushın telekonferenciyalar tiykarında orınlarda húkimet shólkemleri hám oraylıq dárejedegi instantsiyalar ortasında aralıqtan audiovizual óz-ara baylanıslardı keń tarqatıw. Bunda mámleket xizmetkerleri tárepinen kelip túsip atırǵan informaciyalardı operativ qayta islew hám waqıt tejew maqsetinde olardı planshetler menen támiyinlew názerde tutılǵan. Sonıń menen birge, túrli mákemeler xızmetkerleri birgelikte paydalanıwı ushın mólsherlengen turar -jay dızbekleri aymaǵında miynet iskerligi intellektuallıq orayların shólkemlestiriw hám olardıń jumısın “bultlı” AKT platformalarga ótkeriw baǵdarı dawam ettirilgen.
Do'stlaringiz bilan baham: |
