Özbegistan Respublikasy ýokary we ýörite orta bilim ministirligi


Nadana ýolukdy, turpa jenaplar. Magtymguly aýdar, sözlerim hakdyr, Emmaki hak söze


Download 126.84 Kb.
bet7/7
Sana27.10.2023
Hajmi126.84 Kb.
#1727937
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
shirin kurs jj

Nadana ýolukdy, turpa jenaplar.
Magtymguly aýdar, sözlerim hakdyr,
Emmaki hak söze ten beren ýokdyr.
4. Soňy çekimli ses bilen gutaran sözler ýöneliş düşüminde gelmeli bolanda, häzirki zaman türkmen dilinde boluşy ýaly, Magtymgulynyň dilinde hem soňky çekimli sesiň uzyn aýdylmagy arkaly ýöneliş düşüminiň görkezilen ýerleri hem bar.
Meselem:
Günde ýüz, müň göç hem bolsa ol dünýäde
Ol mukdar bu dünýä gelende bardyr.
Towşan derýa bolmaz, şor suwa harçen.
Dünýä gelen gidejekdir, mat bolup.
Käbir ýerlerde ýeňiş düşüminiň formasynda getirilen sözler hem, ýöneliş düşüminiň manysynda bolup, şol düşümiň soragyna jogap bolup gelýär.
Oňa:
Remezan diýerler, aýyň ýagşysyn (ýagşysyna).
Şamy şerip diýerler, jaýyň ýagşysyn (ýagtysyna),
Magtymguly, garap sözle daşyňy (daşyňa).
Diýen setirlerdäki ýagşysyn, başyňy sözleri açyk mysal bolup biler.

Peýdalanylan edebiýatlar:
Professor M.N.Hydyrow “Türkmen diliniň taryhynda materiallar” Aşgabat, 1962
Agaýew. K, Bekjäýew. T. Dil bilimine giriş. Aşgabat, 2007.
Annanurow.A. Dil biliminiň käbir meseleleri, Aşgabat, 1965.
Bagyýew H, Dil bilimine giriş, Aşgabat. 1992.
Gurbanow A.Umumi dilçilik. Baky 1977.
Azymow P. Türkmen diliniň meseleleri. Aşgabat, 1969.
Ataýewa H. Türkmen diliniň leksikasynyň öz içki resurslarynyň hasaba ösüşi. Çärjew, 1961.
Ataýew G. Türkmen diliniň hünärmentçilik leksikasy. Aşgabat, 1989.
Ahally S. Mahmyt Kaşgarlynyň sözlügi we türkmen dili. Aşgabat, 1958.
Amansaryýew J. Türkmen dialektologiýasy. Aşgabat: Türkmenistan, 1970.
Atanyýazow S. Türkmen diliniň sözköki (etimologik) sözlügi. Aşgabat, 2004.
Çöňňäýew Ỳ. Häzirki zaman türkmen dili. Leksika. Aşgabat, 1988.
Чунгаев Я. О связах туркменского и древнетюркского языков с венгерским.
Ашхабад: Ылым, 1983.
Чунгаев Я. Лексические взаимосвязи тунгусо – манчжурских и
древнетюркских языков. Ашхабад, 1983.
Dialekt leksikasy. Asgabat, 1980.
Древнетюркский словарь. Ленинград. Наука. 1969.
Garajaýew Ç. Türkmen diliniň harby leksikasy. Aşgabat, 1984.
Geldimyradow A. Türkmen dilinde wariantlaşma. Aşgabat, 1988.
Güjükow S. Türkmen diliniň alkyşlar sözlügi. Asgabat, 2004.
Историческое развитие лексики тюркских языков. Москва. 1961.
Касымов Р. Арабские лексические элементы в туркменском языке.
Ашхабад, 1947.
Mahmud Koşgoriý. Diwon lugat-at Türk. I-III t. Toşkent. 1960, 1961,1963.

Saýtlar :

1.hhtps//:tk.m.wikipedia.org


2. hhtps//:www.academia.edu
3. hhtps//: gollanma.com
4. hhtps//:kitaphana.net.
Download 126.84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling