Özbegistan Respublikasy ýokary we ýörite orta bilim ministirligi


Hasrat Al etgeç almaga dagwy, Kapdan Kaba


Download 126.84 Kb.
bet4/7
Sana27.10.2023
Hajmi126.84 Kb.
#1727937
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
shirin kurs jj

Hasrat Al etgeç almaga dagwy,
Kapdan Kaba gitdi Hazratyň çawy,
Ýa yklym eýesi Ähmedýasawy.
Ispendiýar gözi Rüstem zalynda.
Şenejeb-de, Mekge, Dilişyk ilinde,
Arzyklarda, Kerbelanyň çölünde.
Beýtullanyň Sagomana dagynda.
Şeýhisengan dek, uzyn gaygy ullanmak.
Jüržis kibi, jan ýolunda çaglasam.
Ýunus kibi haka gulluk baglaşan.
Gülgerhar dek, gyzyl meňzim soldursam.
Isa kibi, haka gulluk baglasam.
Idris kibi, gulluk etsem zyýada,
Hydyr-Ilýas kimin, girsem zulmada.
Kimi gitdi Iran Turana,
Kimi Ispyhan, Töwriz aşdy.
Dehistanyň baýrynda.
Bäheweddin Mir Kelal.
Zengi babany gördim.
Nesimini dabanyndan soýdylar.
Ýokarda görkezilen has atlardan birnaçeleri, aýdyşymyz ýaly, arhaizimleşip, häzirki zaman türkmen dilinde ullanylyşyndan hem galypdyr, birnäçeleri bolsa häzirki zaman türkmen dilinde hem ulanylýar.
Şahyryň dilinde asyl we ýasama jyns atlar bolup, olar hem özleriniň ulanylyşlary taýdan häzirki zaman türkmen dilindäki ýalydyrlar.
Meselem:
Mert gerek jepa çekmäge,
At gerek dere sökmäge,
Supra ýazyp nan dökmäge,
Göwniniň hümmeti gerek.
---diýen setirlerdäki mert, jepa, at, dere, Supra, nan,göwün hümmet sözleri jyns at bolup, häzirki zaman türkmen dilinde hem morfologiýa taýyndan ýokardaky ýaly görnüşde ulanylýar.
Magtymgulynyň dilinde ýokardaky ýaly asyl atlar bilen birlikde, ýasama atlar hem häzirki zaman türkmen dilinde boluşy ýaly, ýerlerde duş gelýär.
Muňa mysal edip, aşakdakylary görkezmek bolar:

  1. -lyk, -lik –Ýigitlik paslyny gyşa ýetirdim,

-luk, -lük –Kämillik keştesin derýa batyrdym,

Jahyllykda çar tarapa atyşan


Bilmezlikden hemme işe gatyşan,
Ejiz galyp, garşylyga ýetişen,
Dert edinip, öz-özunden aglar hey.

  1. hor---- Gaşlary pitneýi apat,

Çeşmi ganhordan aýryldym.
Goňşy bolsaň haramhora,
Sutem eýlär zor biläni

  1. -istan --Ýokarda Hindistany,

Arkada Türkistany,
Öwülýalar ummany,
Ol Rumystan görsem,

  1. -daş-deş—Ýa başyn biýr, ýa baş alar,

Goç ýigit ýoldaş üstüde;
Ýigidiň ady tutular,
Garyndaş, hossar biläni.
Garyndaşyma, syrymy aýdardym merde.

  1. -hana--- Ýashana ýerinde, gülmek ýaraşmaz,

Meý içip, meýhanadan mestana boldym imdi.


Download 126.84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling