O‘zbek аdabiy tili (morfologiya) toshkent nashriyoti

Egalik kategoriyasi uchun kategorial ma’no - lisoniy va nolisoniy munosabatlarni ifodalash.
Egalik kategoriyasi uchun nokategorial ma’no - shaxs ma’nosi.
Egalik kategoriyasi uchun nokategorial ma’no - son ma’nosi.
Egalik kategoriyasi uchun nokategorial ma’no - modal ma’no. Egalik kategoriyasi uchun nokategorial ma’no - butun-qism ma’nosi.
Bosh kelishik O shaklli bo'lib, kelishik shakllariga qarama-qarshi qo'yiladi va shularga nisbatan belgilanadi.
Qaratuvchi - qaratqich kelishigi ko'rsatkichini olgan so'z.
Qaralmish - qaratqich kelishigi bilan bog'langan so'z.
Makon kelishiklari - jo'nalish, chiqish va o'rin kelishiklari.
Sof grammatik kelishiklar - bosh, qaratqich, tushum kelishiklari.
Egalik kategoriyasi UGMsining sintaktik mohiyati [H shaxs-son T]. Kelishik kategoriyasining sintaktik mohiyati teskari yo'nalishdir: [TH], ya'ni tobe shakl sintaktik funksiyasidir.
Mavzu bo‘yicha tavsiya etiladigan adabiyotlar
1. Назарова С. Бирикмаларда сўзларнинг эркин боғланиш омиллари. НДА, Тошкент, 1997 йил.
2. Неъматов Ҳ. Чегара келишиги. ЎТА, 1974 йил, 4-сон, 38-39-бетлар.
3. Нигматов.X. Функциональная морфология тюркоязычных памятников XI-XII вв. Ташкент, 1989, стр 50-79.
4. Нигматов X. O критерияx выделения обстоятельства как члена предложения. Советская тюркология, 1986, №4 -стр 3-11.
5. Нурмонов А. ва бошқалар. Ўзбек тилининг назарий грамматикаси. Морфология. Тошкент, 2001 йил, 75-100-бетлар.
6. Замонавий ўзбек тили. Морфология. Дарслик.– Тошкент: Мумтоз сўз, 2008.
7. Abuzalova M., Toirova G. Hozirgi oʻzbek tili (Morfologiya). Oʻquv qoʻllanma. Toshkent, 2019.
MAVZU: YORDAMCHI SO‘ZLAR.


Reja:
1. Yordamchi so‘zlar va ularning leksik hamda grammatik tizimdagi o‘rni.
2. Yordamchi so‘zlarning "oraliq uchinchi" tabiatiga ega ekanligi.
3. Shakliy xususiyatlariga ko‘ra guruhlanishi.
4. Ko‘makchi. Bog‘lovchi. Yuklama. Ularning ma'no va vazifasi.