O‘zbek tilining sohada qo‘llanishi


Ilm-fan sohasida qo‘llaniluvchi nutq uslubi ilmiy uslub hisoblanadi


Download 0.97 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/80
Sana25.01.2023
Hajmi0.97 Mb.
#1119819
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   80
Bog'liq
OTSQ qollanma

Ilm-fan sohasida qo‘llaniluvchi nutq uslubi ilmiy uslub hisoblanadi. Ilmiy uslub dalilly
ma'lumotnomalar asosida chiqarilgan ilmiy xulosalarga (ta`rif-qoidalarga) ega bo‘lish,
atamalarining keng qo‘llanilishi bilan boshqa uslublardan farq qiladi.
Ilmiy 
uslub va uning xususiyatlari
. Ilmiy uslubga mantiqiylik, aniqlik, ilmiy atamalarning
keng qo‘llanishi xos bo‘lib, 
barcha ilmiy asarlar
, jumladan, maktab darsliklari ham shu uslubda
yoziladi. Fan va texnika tili ilmiy uslub deyiladi. Daliliy munosabatlar asosida
chiqarilgan 
ilmiy xulosalarga asoslanuvchi
,  har bir fan sohasining o‘ziga xos atamalariga
tayanuvchi, fikrni aniq va mantiqiy izchil bayon qiluvchi uslub ilmiy uslubdir. 
Ilmiy uslubning
asosi atama
,  ta’riflar, qoidalar, qonunlardir. Atamalar faqat bir ma’noda qo‘llanilib, o‘zi
ifodalayotgan
tushunchaning
tub
mohiyatini
ko‘rsatadi, 
masalan
 

o‘zak,
negiz, yasovchi qo‘shimcha, turlovchi va tuslovchi qo‘shimchalar, shakl yasovchilar kabi
atamalar so‘z tarkibiga oid lingvistik tushunchalarni ifodalaydi.
Masalan: Har
qanday grammatik ta’rif yoki qoidada uchta tushuncha birlashgan boladi: tushunchaning
mohiyati, xususiy va umumiy tomoni. (Ona tili darsligidan). Nuklein kislotalar dastlab 
hujayra


yadrosidan ajratib
 

olinganligi sababli («nukleis» - «yadro») nuklein kislotalar deb atalgan.
Hozirgi vaqtda nuklein kislotalar faqat yadroda emas, balki xloroplast va mitoxandriyda
ham mavjudligi aniqlangan. (Biologiya darsligidan). Jismni tashkil qilgan % molekulalar xaotik
harakatining kinetik 
energiyasi bilan ularning o

zaro ta’sir potensial energiyalarining yig‘indisi
jismning ichki energiyasini tashkil qiladi («Fizika» darsligidan).

Download 0.97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling