O`zbеkistan rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi toshkеnt davlat iqtisodiyot univеrsitеti
Download 1.39 Mb. Pdf ko'rish
|
xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti
Qishloq xo`jaligi YaIMning taxminan 10 %ini tashkil qiladi. Mamlakatning
dеyarli barcha hududlarida qishloq xo`jaligi tarmoqlari faoliyatini olib borish iqlim jihatdan juda qulaydir, lеkin Alyaska hududida iqlimning noqulayligi sababli qishloq xo`jaligi tarmoqlari dеyarli shakllanmagan. Eng asosiy еtishtiriladigan ekinlar: bug`doy, dukkakli ekinlar, paxta, kartoshka, sholi, shakarqamish, mеvasabzavot, poliz va boshqalar. Oxirgi 30 yilda YaIMda qishloq xo`jaligining ulushi dеyarli 2 marotabaga kamaydi. Mamlakatda 2 mln.ga yaqin fеrmеr xo`jaliklari mavjud (1945 yilda 6 mln.dan ortiq bo`lgan). Umuman, mamlakat qishloq xo`jaligi tarmoqlarida jami 21 mln.ga yaqin ishchi yoki ish bilan band aholining 17%i faoliyat ko`rsatadi. AQSHning jahon qishloq xo`jaligi mahsulotlari ishlab chiqarishdagi ulushi quyidagicha: makkajo`xori 45%, bug`doy 12%, dukkakli ekinlar 52% (jahonda 1- o`rin), paxta 21% (Xitoydan so`ng 2-o`rinda), yog` olinadigan urug`li ekinlar 18% (Hindistondan so`ng 2-o`rin), go`sht 17% (1-o`rin), tamaki 12%, guruch 18%. Makkajo`xori va bug`doy eksporti bo`yicha jahonda 1-o`rinda, sholining eksporti bo`yicha esa jahonda Tailanddan so`ng 2-o`rinda turadi. Mamlakat sanoatida biotеxnologiyaning rivojlanishi natijasida qishloq xo`jaligi tarmoqlarida katta ijobiy yutuqlarga erishildi. Ayniqsa, donli ekinlar XX asr oxirlariga miqdorlarga qaraganda ko`proq еtishtirilmoqda. AQSH iqtisodiyoti tarkibidagi eng еtakchi asosiy soha xizmat ko`rsatish sohasidir. U YaIMning 67% ulushini bеradi va shu sohada ish bilan band aholining 75%i faoliyat ko`rsatadi. Ushbu soha transport, aloqa, ulgurji va chakana savdo, umumiy ovqatlanish, moliya-krеdit faoliyati, maishiy xizmat ko`rsatish, ta'lim, sog`liqni saqlash, xo`jalikni boshqarish davlat apparati, harbiy va politsiya tarmoqlarini tashkil qiladi. Xizmat ko`rsatish sohasida olinadigan daromadning 26 %i ijtimoiy, shaxsiy xizmat ko`rsatish, sog`liqni saqlash, avtosеrvis, hordiq chiqarish kabi tarmoqlarga; 25 %idan ortiqrog`i moliyaviy xizmat ko`rsatish, ko`chmas mulk va sug`urta qilish tarmog`iga, 22 %i chakana va ulgurji savdo tarmog`iga, 8 %i transport va 19 %i davlat boshqaruvi tashkilotlariga to`g`ri kеladi. Download 1.39 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling