O'zbekiston: davlatchilikni shakllantirish va rivojlantirish yo'lida

O’zbekiston respublikasining davlat tuzilishi va boshqaruv shakli

Reja:

1. 
   O'zbekiston: davlatchilikni shakllantirish va rivojlantirish yo'lida.
   
2. 
   O’zbekiston Respublikasi davlat tuzilishi.
   
3. 
   O'zbekiston xalqi.
   
4. 
   O'zbekiston Respublikasi davlat boshqaruvi
   

O'zbekiston: davlatchilikni shakllantirish va rivojlantirish yo'lida Istiqlol xalqimizga o`z Vatanida o`zini erkin his qilish, chinakam o`z milliy qadriyatlarini tik1ash, o`z milliy davlatchiligini shakllantirish imkonini berdi. O`zbekiston milliy davlatchiligi murakkab sharoitda qaror topishiga sabab bo`ldi;
Chunki sobiq sho`roning davlatchilik illatlarini tugatish muammolari ko`ndalang turar edi. Sababi sho`ro davridagi Konstitutsiyalarda inson manfaatlaridan davlat manfaatlari ustunligi belgilab qo'yilgan edi. Turkiston ASSRning 1918, 1920-yillarda, Xorazm va Buxoro Respublikalarining 1920-21-yilda, shuningdek, O'zbekiston SSRning 1927, 1937, 1978-yillarda qabul qilingan Konstitutsiyalari mazmunmohiyatiga ko'ra haqiqiy mustaqil davlatning qonuni emas edi.
Ushbu sho`ro Konstitutsiyalarida inson huquqidan ko'ra davlat huquqi hukmron edi. Shu bilan birga milliy manfaat masalasi ham o`z yechimini topmagan edi. Respublika hududida 28 ittifoq va 17 respublika ittifoqining vazirlikva boshqaruvlari mavjud bo'lib, ular iqtisod va siyosat hamda tarbiyaga oid sohalarni o'zining ta'sir doirasida ushlab turgan. Ular respub1ika mulki va milliy boyligining asosiy qismiga ega bo'lib, ular ustidan iqtisodiy va siyosiy jihatdan o'z hukmronliklarini o'tkazgan1ar. Mustaqillikning dastlabki yi1larida bu holatga barham berish zarur edi. Jamiyatni tanazzulga yetaklayotgan muammolarni bartaraf etish yo'lida bir qator ishlar amalga oshirildi. Eski ma'muriy-buyruqbozlik tizimi va unga mos bo'lgan hokimiyat va boshqaruv organlari barham toptirildi. Siyosiy va iqtisodiy boshqarish hamda tartibga solishning ko'pgina tuzilmalari tugatildi. Chunki ular inson huquqlariga va mustaqillikka rahna soluvchi ma'muriy-buyruqbozlik tizimining ustunlari edi. 1990-yil 24-martda Respub1ika Oliy Kengashining birinchi sessiyasi muhim tarixiy qaror qabul qilib, O'zbekiston Prezidenti lavozimini ta'sis etdi. O'zbekiston tarixida ilk marotaba joriy etilgan Respub1ika Prezidenti lavozimi yangi O'zbekiston davlat hokimiyati organlari tizimida markaziy o'rinni egalladi. U siyosiy tizimning o'zagi bo'lib qoldi. O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi 1990-yil 1-noyabrda «Ijroiya va boshqaruv hokimiyatining tuzilishini takomil1ashtirish to'g'risida» Qonun qabul qilib, sobiq hukumat -Ministrlar Sovetini tugatib, Prezident hu- zuridagi Vazirlar Mahkamasini vujudga keltirdi. Mazkur tarixiy qadam tufayli prezident1ik hokimiyati bila.n avvalgi hukumat timsolidagi ijroboshqaruv hokimiyati birlashtirildi. Konstitutsiya suveren davlatni shak1lantirishning asosiy poydevori, mustaqil davlatchiligimizning tarnal toshi bo'ldi. Konstitutsiyaning IImoddasiga muvofiq qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi, sud hokimiyatiga bo'linish prinsipiga asoslangan tizim yaratildi. Ularning har biri faoliyatida huquqiy asosda avtoritafizm va totalitafizmning xurujlarini istisno etadigan chinakam demokratik me'yorlar va yo'l- yo'riqlar qaror toptirildi. Konstitutsiyada hokimiyat taqsim- lanish prinsipi -hokimiyatning uchta tarmog'i: qonunchiqaruvchi, ijro etuvchi, sud hokimiyati o'rtasida muvozanat saqlanishining oqilona tizimi yaratilganligini bildiradi. O'zbekiston
Oliy Kengashi O'zbekistonning mus