O'zbekiston iqtisodiyotini barqaror rivojlantirishda makroiqtisodiy dasturlarni ishlab chiqIsh va amalga oshirish yondashuvlaridan foydalanish


Download 1.1 Mb.
bet7/8
Sana22.04.2023
Hajmi1.1 Mb.
#1379038
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
O\'zbekiston iqtisodiyotini barqaror rivojlantirishda makroiqtisodiy dasturlarni ishlab chiqIsh va amalga oshirish yondashuvlaridan foydalanish

Ularda milliy iqtisodiyotning rivojlanish natijalarini aks ettiruvchi makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar hisoblanibgina qolmay, natijalarni olib kelgan jarayonlar ham tahlil qilinadi. Shuning uchun ham MHT jarayonlar yoki oqimlar statistikasi deb ham ataladi. Iqtisodiy voqelik,ishlab chiqarish, taqsimot va iste’molning moliyaviy qiymati ko‘rsatkichlari harakatlari sifatida aks ettirilgan MHT o‘zida xalq xo‘jaligining modelini mujassamlashtirib, mohiyatiga ko‘ra uch iqtisodiy mezonning, ya’ni iqtisodiy vazifalar, iqtisodiy agentlar va iqtisodiy operatsiyalarning muvofiqlashuvi hisoblanadi.

  • Ularda milliy iqtisodiyotning rivojlanish natijalarini aks ettiruvchi makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar hisoblanibgina qolmay, natijalarni olib kelgan jarayonlar ham tahlil qilinadi. Shuning uchun ham MHT jarayonlar yoki oqimlar statistikasi deb ham ataladi. Iqtisodiy voqelik,ishlab chiqarish, taqsimot va iste’molning moliyaviy qiymati ko‘rsatkichlari harakatlari sifatida aks ettirilgan MHT o‘zida xalq xo‘jaligining modelini mujassamlashtirib, mohiyatiga ko‘ra uch iqtisodiy mezonning, ya’ni iqtisodiy vazifalar, iqtisodiy agentlar va iqtisodiy operatsiyalarning muvofiqlashuvi hisoblanadi.
  • 1. Iqtisodiy vazifa deganda, ishlab chiqarish, taqsimot, qayta taqsimlash, iste’mol va jamg‘arishning makroiqtisodiy jarayonlari tushuniladi.
  • 2. Iqtisodiy agentlar iqtisodiy funksiyalarni bajaruvchilar hisoblanadilar (nomoliyaviy korporatsiyalar, moliya muassasalari, hukumat idoralari, xususiy notijorat muassasalari, uy xo‘jaligi va boshqalar).
  • 3. Iqtisodiy operatsiyalar yordamida iqtisodiy agentlar xalq xo‘jaligi jarayonlariga qo‘shiladi. Masalan, oldi-sotdi, bir ne’matni boshqasiga almashtirish, moliyaviy qiymatlarni ayirboshlash va shu kabilar.

O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach, o‘zining milliy ramzlari va iqtisodiy atributlariga ega bo‘ldi. Natijada, biz o‘z milliy valyutamiz, byudjetimiz va to‘lov balansimiz orqali makroiqtisodiy barqarorlik sari yo‘naltirilgan siyosatimizni olib borish imkoniyati yaratildi. O‘tgan 1991-2020 yillar mobaynida olib borilgan izchil makroiqtisodiy siyosat natijasida ishlab chiqarilgan yalpi ichki mahsulot (YAIM) hajmi 2020 yilda 1991 yil darajasidan sezilarli darajada oshdi, inflyatsiya darajasi 2003 yildan e'tiboran bir xonali raqam darajasigacha pasaytirilib, 2020 yilda 6,1%gacha qisqardi, ikki darajali mustahkam bank tizimi yaratildi, xorijiy operatsiyalar bo‘yicha milliy valyutamizni erkin almashtirilish ta'minlandi, tashqi qarz hajmi YAIMga nisbatan 14,2%gacha tushirildi.

  • O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach, o‘zining milliy ramzlari va iqtisodiy atributlariga ega bo‘ldi. Natijada, biz o‘z milliy valyutamiz, byudjetimiz va to‘lov balansimiz orqali makroiqtisodiy barqarorlik sari yo‘naltirilgan siyosatimizni olib borish imkoniyati yaratildi. O‘tgan 1991-2020 yillar mobaynida olib borilgan izchil makroiqtisodiy siyosat natijasida ishlab chiqarilgan yalpi ichki mahsulot (YAIM) hajmi 2020 yilda 1991 yil darajasidan sezilarli darajada oshdi, inflyatsiya darajasi 2003 yildan e'tiboran bir xonali raqam darajasigacha pasaytirilib, 2020 yilda 6,1%gacha qisqardi, ikki darajali mustahkam bank tizimi yaratildi, xorijiy operatsiyalar bo‘yicha milliy valyutamizni erkin almashtirilish ta'minlandi, tashqi qarz hajmi YAIMga nisbatan 14,2%gacha tushirildi.

Download 1.1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling