O`zbekiston milliy universiteti

MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI
O`ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI

JIZZAX FILIALI

Amaliy matematika va informatika fakulteti

“Axborat tizimlari va texnalogiyalari (sohalar bo`yicha)”:

MUSTAQIL ISH

Dasturiy injenering fanidan

Mavzu: Indeksatorlar va xususiyatlar bilan ishlash
Qidiruv robot, indeksator, qidiruv tizimi

Odatda tizimlar bosqichma-bosqich ishlaydi. Birinchidan, qidiruv mexanizmi tarkibni oladi, so'ngra indeksator qidiriladigan indeksni yaratadi va nihoyat, qidiruv tizimi indekslangan ma'lumotlarni qidirish uchun funksionallikni ta'minlaydi. Qidiruv tizimingizni yangilash uchun ushbu indekslash tsikli qayta bajariladi.

Foydalanuvchi qidiruv tizimiga so'rovni kiritganda (odatda kalit so'zlardan foydalangan holda), tizim o'z indeksini tekshiradi va eng mos veb-sahifalar ro'yxatini chiqaradi (har qanday mezon bo'yicha tartiblangan), odatda hujjat sarlavhasi va ba'zan matn qismlarini o'z ichiga olgan qisqa izoh bilan.
Qidiruv tizimining foydaliligi u topgan sahifalarning dolzarbligiga bog'liq. Garchi millionlab veb-sahifalar ma'lum bir so'z yoki iborani o'z ichiga olishi mumkin bo'lsa-da, ba'zilari boshqalarga qaraganda ko'proq mos, mashhur yoki obro'li bo'lishi mumkin. Ko'pgina qidiruv tizimlari "eng yaxshi" natijalarni ro'yxatning yuqori qismiga chiqarish uchun reyting usullaridan foydalanadilar. Ko'pgina qidiruv tizimlari tijorat korxonalari bo'lib, ular reklama orqali foyda ko'rishadi, ba'zi qidiruv tizimlarida siz berilgan kalit so'zlar uchun pul evaziga birinchi o'rinlarni sotib olishingiz mumkin. Natijalarni berish tartibi uchun pul olmaydigan qidiruv tizimlari kontekstli reklama orqali pul ishlashadi, reklama xabarlari esa Foydalanuvchining so'roviga mos keladi. Bunday reklama qidiruv natijalari ro'yxati bilan sahifada ko'rsatiladi va qidiruv tizimlari har safar foydalanuvchini reklama xabarlarini bosganda pul ishlashadi.