O‘zbekiston qahramoni

1	Bosh harflarning qo‘llanishida xatoga yo‘l qo‘yilgan qatorni toping. A) Yaqinda bu ulug‘ inson “O‘zbekiston qahramoni” oliy unvoniga sazovor bo‘ldi B) Vodiylarni yayov kezganda Bir ajib his bor edi menda C) O‘quvchilarda taniqli olim bilan bo‘lib o‘tgan bu uchrashuv katta taassurot qoldirdi. D) barchasi to`g`ri.
2	Noto‘g‘ri yozilgan so‘zni toping. A) AQSh B) ertalabgi C) dasturulamal D) bexarxasha
3	Qaysi so‘zlarda q tovushi x tarzida talaffuz etilsa ham, q yoziladi? A) taqsimot, maqsad, oqsil B) oqim, bosqich, cho‘ziq C) so‘roq, oqibat, sog‘liq D) iqlim, ishqor, botqoq
4	Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlarni aniqlang. A) hamrox, yahmalak, etiroz B) hayhot, halitdan, qittak, dabdurustdan C) xushhavo, xohish, qabihlik, cho‘chchaymoq D) mehr, qittay, qo‘biz, huda-behuda, ushshoq
5	To‘g‘ri yozilgan so‘zni toping. A) xushmuomala B) toshmehir C) seysmalogiya D) plastmasa
6	Morfologik yozuv asosida yozilgan so‘zlar qatorini toping. A) Toshkent, go‘sht, do‘st, yuvindi. B) yasha, sanoq, Samarqand, avlod C) ikkov, uchinchi, qutulmoq, ko‘m-ko‘k D) fikr, chiroq, yumshoq, yaxshilik
7	Juftliklarning qaysi biridagi so‘z xato yozilgan? A) juz’iy – juziy B) ta’na – tana C) nash’a - nasha D) sur’at - surat
8	“O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari” (1995)ga asosan har bir so‘zi bosh harf bilan yoziluvchi birliklar qatorini belgilang. A) O‘zbekiston qahramoni B) Xotira va qadrlash kuni C) Mustaqillik kuni D) Barchasidagi so‘zlar bosh harf bilan yoziladi
9	Yangi o‘zbek alifbosi va imlosiga ko‘ra chiziqcha bilan yozish qoidasi qaysi qatorda buzilgan? A) barchasi to‘g‘ri B) yozdi-oldi C) do‘st-u dushman D) el-yurt
10	i qo‘shimchasi qo‘shilgan quyidagi so‘zlarning qaysi biri to‘g‘ri yozilgan? A) barchasi imlo qoidasiga ko‘ra to‘g‘ri yozilgan B) qishloqi, mishiqi C) qishlog‘i, mishig‘i D) qishloqi, mishig‘i
11	x undoshini h undoshi bilan almashtirganda so‘zlar ma’nosi o‘zgaradigan qatorni toping. A) xiyla, uxlamoq, shoh B) xiyobon, xattot, xolis C) kutubxona, tuxum, taxlit D) axloq, shaxdam, shaxsan
12	Drama, prokuror, trolleybus so‘zlari yozilishi qaysi qoidaga asoslangan? A) shakliy yozuv. B) so‘z o‘zagi va qo‘shimchalarini aynan yozish C) fonetik yozuv D) morfologik yozuv
13	Adashgan it kabi Furqat qayon borgum bilolmasman. Mazkur gapda ma’no ko‘chishning qaysi turi qo‘llangan? A) metonimiya B) sinekdoxa C) vazifadoshlik D) metafora
14	Metafora usulida ma’nosi ko‘chgan qatorni toping. A) Fan cho‘qqilarini egallaymiz. B) O‘rik qiyg‘os gulladi. C) Ko‘chalarimizda chiroq porladi. D) Zal gurillab kulib yubordi.
15	Urush ko‘p odamlarning yostig‘ini quritdi. Ushbu gapda qo‘llangan ma’no ko‘chish yo‘lini belgilang. A) sinekdoxa B) metonimiya C) metafora D) vazifadoshlik
16	Quyidagi o‘xshatishlarning qaysisi metafora yo‘li bilan hosil bo‘lgan? A) barchasi metafora yo‘li bilan hosil bo‘lgan. B) po‘lat qush(samolyot ma’nosida C) tulki (makkor ma’nosida) D) gumbaz (osmon ma’nosida)
17	Metafora uchun berilgan misolni toping. A) Daryoning yoqasida Bir chol o‘tin terardi... B) Bilim hamisha farazlardan boshlanadi C) Mehribon qo‘llar hamisha sizni qo‘llab-quvvatlaydi. D) Dasturxonga boqqan do‘st emas.
18	Sinekdoxa yo‘li bilan ma’nosi ko‘chgan so‘zni aniqlang. A) Quvnoq tongning oltin bo‘sag‘asida Tongni kutar ming-ming ko‘z. B) Eski buloqning ko‘zi ochildi. C) Do‘stlar suhbati qizidi. D) Fuzuliyni oldim qo‘limga Majnun bo‘lib yig‘lab qichqirdi.
19	Allaqanday qo‘llar uni suyab-surgab, amal kursisiga o‘tqazib qo‘ydi. Bu gapdagi qo‘llar so‘zida ma’no qanday yo‘l bilan ko‘chgan? A) sinekdoxa B) metafora C) metonimiya D) vazifadoshlik
20	Quyidagi gaplarda ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning qaysi biri metonimik ma’no ifodalaydi? A) Zebi bo‘lsa hovuz bo‘yiga to‘shakchani solib, kashtasiga berildi. B) Maktabning biqinida kasalxonaning bo‘lishi gigiyenaga xilofdir. C) Derazaning singan ko‘ziga esa plyonka tortib qo‘yilgan. D) U tarvuzning bir pallasini paqqos tushirdi.
21	Quyidagi o‘xshatishlarning qaysi biri metafora yo‘li bilan hosil bo‘lgan? A) xazon bo‘lmoq (o‘lmoq ma’nosida) B) yong‘oq (daraxt ma’nosida) C) oqsoqol (katta ma’nosida) D) besh qo‘l (barmoq ma’nosida)
22	- Nima qilay, aylanay? Meni u eshikka qadam bostirishmaydi, Ushbu gapda ko‘rsatilgan ma’no ko‘chishning turini aniqlang. A) metafora B) metonimiya C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
23	Eshitgan quloq nima deydi? Ushbu gapda ko‘rsatilgan ma’no ko‘chishning turini aniqlang. A) sinekdoxa B) metafora C) metonimiya D) vazifadoshlik
24	1. Hech bo‘lmaganidan ko‘ra, kech bo‘lgani yaxshi. 2. Bir qoshiq qonidan kech bu bechoraning. 3. Kech kirib, hamma uy-uyiga tarqaldi. Ushbu gaplarda qo‘llangan kech so‘zlarining qaysi biri o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z hisoblanadi? A) Birinchi va uchinchi gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z B) Ikkinchi va uchinchi gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z. C) Barcha gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z. D) Birinchi va ikkinchi gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z
25	Dalil-dadil so‘zlari shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra qanday so‘zlar hisoblanadi? A) paronimlar B) sinonimlar C) antonimlar D) omonimlar
26	Haq yo‘lida kim senga bir harf o‘qitmish ranj ila, Aylamak oson emas haqqin ado ming ganj ila. Navoiyning ushbu misralarida qo‘llangan ranj va ganj so‘zlarining sinonimlari qaysi javobda berilgan? A) mashaqqat va boylik B) mehnat va qarz C) alam va xazina D) mehnat va boylik
27	Unli va lab undoshlaridan tashkil topgan yasama so‘zni toping. A) ommabop B) basavlat C) pishiq D) - vafoli
28	Qaysi jumlada gap urg‘usi o‘qituvchimiz so‘ziga tushgan? A) Muzeyga bizni dam olish kuni o‘qituvchimiz olib boradi. B) Bizni dam olish kuni o‘qituvchimiz muzeyga olib boradi. C) Bizni o‘qituvchimiz dam olish kuni muzeyga olib boradi. D) Dam olish kuni o‘qituvchimiz bizni muzeyga olib boradi.
29	Qaysi qatorda ayirish belgisining qo‘llanish o‘rniga ko‘ra xatoga yo‘l qo‘yilgan? A) ma’shum, ma’suliyat, ma’sud B) ma’zur, ma’bud, ma’yus C) ma’mur, ma’sum, ma’shuq D) mal’un, minba’d
30	Fonetik prinsip(tamoyil) asosida yozilgan so‘zlarni belgilang. 1) yasha; 2) yayra; 3) yashna; 4) o‘yna; 5) ikkala; 6) uchala; 7) yamoq; 8) yong‘oq; 9) yig‘loq; 10) o‘yinchoq. A) 1,4,5,7,9 B) 1,2,3,5,6 C) 5,7,9 D) 1,5,7,9,10
31	O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash haqida”gi 1995-yil 24-avgustda qabul qilingan qaroriga asosan tutuq belgisining vazifalari noto‘g‘ri ko‘rsatilgan hukmni aniqlang. A) “n” va “g” harflari yonma-yon kelganda, ularni “ng” harf birikmasidan farqlash uchun ishlatiladi. B) “s” va “h” harflari yonma-yon kelganda, ularni “sh” harf birikmasidan farqlash uchun ishlatiladi C) arab tilidan o‘zlashgan so‘zlarda unlidan oldin kelib, uning oldingi undoshdan ajratib aytilishini ifodalash uchun xizmat qiladi D) arab tilidan o‘zlashgan so‘zlarda unlidan keyin kelib, uning cho‘ziqroq aytilishini ifodalash uchun ishlatiladi.
32	Asos va qo‘shimchalarning yozilishida bir xillikni ta’minlaydigan prinsip (yozuv, tamoyil)ga... A) morfologik prinsip deyiladi B) fonetik prinsip deyiladi C) an’anaviy prinsip deyiladi D) shakliy prinsip deyiladi
33	Bosh harflarning qo‘llanishida xatoga yo‘l qo‘yilgan qatorni toping. A) Yaqinda bu ulug‘ inson “O‘zbekiston qahramoni” oliy unvoniga sazovor bo‘ldi B) Vodiylarni yayov kezganda Bir ajib his bor edi menda C) O‘quvchilarda taniqli olim bilan bo‘lib o‘tgan bu uchrashuv katta taassurot qoldirdi. D) barchasi to`g`ri.
34	Qaysi so‘zlarda q tovushi x tarzida talaffuz etilsa ham, q yoziladi? A) taqsimot, maqsad, oqsil B) oqim, bosqich, cho‘ziq C) so‘roq, oqibat, sog‘liq D) iqlim, ishqor, botqoq
35	Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlarni aniqlang. A) hamrox, yahmalak, etiroz B) hayhot, halitdan, qittak, dabdurustdan C) xushhavo, xohish, qabihlik, cho‘chchaymoq D) mehr, qittay, qo‘biz, huda-behuda, ushshoq
36	To‘g‘ri yozilgan so‘zni toping. A) xushmuomala B) toshmehir C) seysmalogiya D) plastmasa
37	Morfologik yozuv asosida yozilgan so‘zlar qatorini toping. A) Toshkent, go‘sht, do‘st, yuvindi. B) yasha, sanoq, Samarqand, avlod C) ikkov, uchinchi, qutulmoq, ko‘m-ko‘k D) fikr, chiroq, yumshoq, yaxshilik
38	Juftliklarning qaysi biridagi so‘z xato yozilgan? A) juz’iy – juziy B) ta’na – tana C) nash’a - nasha D) sur’at - surat
39	“O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari” (1995)ga asosan har bir so‘zi bosh harf bilan yoziluvchi birliklar qatorini belgilang. A) O‘zbekiston qahramoni B) Xotira va qadrlash kuni C) Mustaqillik kuni D) Barchasidagi so‘zlar bosh harf bilan yoziladi
40	Yangi o‘zbek alifbosi va imlosiga ko‘ra chiziqcha bilan yozish qoidasi qaysi qatorda buzilgan? A) barchasi to‘g‘ri B) yozdi-oldi C) do‘st-u dushman D) el-yurt
41	i qo‘shimchasi qo‘shilgan quyidagi so‘zlarning qaysi biri to‘g‘ri yozilgan? A) barchasi imlo qoidasiga ko‘ra to‘g‘ri yozilgan B) qishloqi, mishiqi C) qishlog‘i, mishig‘i D) qishloqi, mishig‘i
42	x undoshini h undoshi bilan almashtirganda so‘zlar ma’nosi o‘zgaradigan qatorni toping. A) xiyla, uxlamoq, shoh B) xiyobon, xattot, xolis C) kutubxona, tuxum, taxlit D) axloq, shaxdam, shaxsan
43	Drama, prokuror, trolleybus so‘zlari yozilishi qaysi qoidaga asoslangan? A) shakliy yozuv. B) so‘z o‘zagi va qo‘shimchalarini aynan yozish C) fonetik yozuv D) morfologik yozuv
44	Adashgan it kabi Furqat qayon borgum bilolmasman. Mazkur gapda ma’no ko‘chishning qaysi turi qo‘llangan? A) metonimiya B) sinekdoxa C) vazifadoshlik D) metafora
45	Metafora usulida ma’nosi ko‘chgan qatorni toping. A) Fan cho‘qqilarini egallaymiz. B) O‘rik qiyg‘os gulladi. C) Ko‘chalarimizda chiroq porladi. D) Zal gurillab kulib yubordi.
46	Urush ko‘p odamlarning yostig‘ini quritdi. Ushbu gapda qo‘llangan ma’no ko‘chish yo‘lini belgilang. A) sinekdoxa B) metonimiya C) metafora D) vazifadoshlik
47	Quyidagi o‘xshatishlarning qaysisi metafora yo‘li bilan hosil bo‘lgan? A) barchasi metafora yo‘li bilan hosil bo‘lgan. B) po‘lat qush(samolyot ma’nosida C) tulki (makkor ma’nosida) D) gumbaz (osmon ma’nosida)
48	Metafora uchun berilgan misolni toping. A) Daryoning yoqasida Bir chol o‘tin terardi... B) Bilim hamisha farazlardan boshlanadi C) Mehribon qo‘llar hamisha sizni qo‘llab-quvvatlaydi. D) Dasturxonga boqqan do‘st emas.
49	Sinekdoxa yo‘li bilan ma’nosi ko‘chgan so‘zni aniqlang. A) Quvnoq tongning oltin bo‘sag‘asida Tongni kutar ming-ming ko‘z. B) Eski buloqning ko‘zi ochildi. C) Do‘stlar suhbati qizidi. D) Fuzuliyni oldim qo‘limga Majnun bo‘lib yig‘lab qichqirdi.
50	Allaqanday qo‘llar uni suyab-surgab, amal kursisiga o‘tqazib qo‘ydi. Bu gapdagi qo‘llar so‘zida ma’no qanday yo‘l bilan ko‘chgan? A) sinekdoxa B) metafora C) metonimiya D) vazifadoshlik
51	Quyidagi gaplarda ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning qaysi biri metonimik ma’no ifodalaydi? A) Zebi bo‘lsa hovuz bo‘yiga to‘shakchani solib, kashtasiga berildi. B) Maktabning biqinida kasalxonaning bo‘lishi gigiyenaga xilofdir. C) Derazaning singan ko‘ziga esa plyonka tortib qo‘yilgan. D) U tarvuzning bir pallasini paqqos tushirdi.
52	Quyidagi o‘xshatishlarning qaysi biri metafora yo‘li bilan hosil bo‘lgan? A) xazon bo‘lmoq (o‘lmoq ma’nosida) B) yong‘oq (daraxt ma’nosida) C) oqsoqol (katta ma’nosida) D) besh qo‘l (barmoq ma’nosida)
53	- Nima qilay, aylanay? Meni u eshikka qadam bostirishmaydi, Ushbu gapda ko‘rsatilgan ma’no ko‘chishning turini aniqlang. A) metafora B) metonimiya C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
54	Eshitgan quloq nima deydi? Ushbu gapda ko‘rsatilgan ma’no ko‘chishning turini aniqlang. A) sinekdoxa B) metafora C) metonimiya D) vazifadoshlik
55	1. Hech bo‘lmaganidan ko‘ra, kech bo‘lgani yaxshi. 2. Bir qoshiq qonidan kech bu bechoraning. 3. Kech kirib, hamma uy-uyiga tarqaldi. Ushbu gaplarda qo‘llangan kech so‘zlarining qaysi biri o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z hisoblanadi? A) Birinchi va uchinchi gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z B) Ikkinchi va uchinchi gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z. C) Barcha gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z. D) Birinchi va ikkinchi gaplardagi kech so‘zi o‘zaro ko‘p ma’noli yagona so‘z
56	Dalil-dadil so‘zlari shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra qanday so‘zlar hisoblanadi? A) paronimlar B) sinonimlar C) antonimlar D) omonimlar
57	Haq yo‘lida kim senga bir harf o‘qitmish ranj ila, Aylamak oson emas haqqin ado ming ganj ila. Navoiyning ushbu misralarida qo‘llangan ranj va ganj so‘zlarining sinonimlari qaysi javobda berilgan? A) mashaqqat va boylik B) mehnat va qarz C) alam va xazina D) baxt va boylik
58	Unli va lab undoshlaridan tashkil topgan yasama so‘zni toping. A) ommabop B) basavlat C) pishiq D) - vafoli
59	Qaysi jumlada gap urg‘usi o‘qituvchimiz so‘ziga tushgan? A) Muzeyga bizni dam olish kuni o‘qituvchimiz olib boradi. B) Bizni dam olish kuni o‘qituvchimiz muzeyga olib boradi. C) Bizni o‘qituvchimiz dam olish kuni muzeyga olib boradi. D) Dam olish kuni o‘qituvchimiz bizni muzeyga olib boradi.
60	Qaysi qatorda ayirish belgisining qo‘llanish o‘rniga ko‘ra xatoga yo‘l qo‘yilgan? A) ma’shum, ma’suliyat, ma’sud B) ma’zur, ma’bud, ma’yus C) ma’mur, ma’sum, ma’shuq D) mal’un, minba’d
61	Fonetik prinsip(tamoyil) asosida yozilgan so‘zlarni belgilang. 1) yasha; 2) yayra; 3) yashna; 4) o‘yna; 5) ikkala; 6) uchala; 7) yamoq; 8) yong‘oq; 9) yig‘loq; 10) o‘yinchoq. A) 1,4,5,7,9 B) 1,2,3,5,6 C) 5,7,9 D) 1,5,7,9,10
62	O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash haqida”gi 1995-yil 24-avgustda qabul qilingan qaroriga asosan tutuq belgisining vazifalari noto‘g‘ri ko‘rsatilgan hukmni aniqlang. A) “n” va “g” harflari yonma-yon kelganda, ularni “ng” harf birikmasidan farqlash uchun ishlatiladi. B) “s” va “h” harflari yonma-yon kelganda, ularni “sh” harf birikmasidan farqlash uchun ishlatiladi C) arab tilidan o‘zlashgan so‘zlarda unlidan oldin kelib, uning oldingi undoshdan ajratib aytilishini ifodalash uchun xizmat qiladi D) arab tilidan o‘zlashgan so‘zlarda unlidan keyin kelib, uning cho‘ziqroq aytilishini ifodalash uchun ishlatiladi.
63	Asos va qo‘shimchalarning yozilishida bir xillikni ta’minlaydigan printsip (yozuv, tamoyil)ga... A) morfologik prinsip deyiladi B) fonetik prinsip deyiladi C) an’anaviy prinsip deyiladi D) shakliy prinsip deyiladi
64	Namgarchiliklarda so‘zi nechta ma’noli qismga ajraladi? A) 4 B) 3; C) 2; D) 5;
65	Tinch (sifat) - quvonch (ot), qadrdon (sifat) – kuldon (ot) so‘zlaridagi –ch va –don qo‘shimchalari vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimcha hisoblanadi? A) so‘z yasovchi qo‘shimcha B) ko‘p ma’noli qo‘shimcha C) omonim qo‘shimchalar D) sinonim qo‘shimcha
66	Bilimdonlikdan so‘zida nechta morfema(ma’noli qism) bor? A) 5 B) 2 C) 3 D) 4
67	Sizsи́z – sí́zsiz so‘zlaridagi –siz qo‘shimchasiga qaysi qatorda to‘g‘ri tavsif berilgan? A) birinchi so‘zda – so‘z yasovchi, ikkinchisida – sintsktik shakl yasovchi B) –siz – so‘z yasovchi qo‘shimcha C) birinchi so‘zda – shakl yasovchi, ikkinchisida – so‘z yasovchi D) birinchi so‘zda – so‘z yasovchi, ikkinchisida – shakl yasovchi
68	Changi (ot) – changi (fe’l) so‘zlaridagi –i qo‘shimchalari qaysi jihati bilan bir-biridan farq qiladi? A) vazifasiga ko‘ra B) urg‘u olish-olmasligiga ko‘ra C) tuzilishiga ko‘ra D) Barchasi to`g`ri
69	Xato bilimdonlikdan bilimsizlik afzal. Ushbu gapdagi bilimdonlikdan so‘zidagi so‘z yasovchi qo‘shimchalar miqdorini toping. A) 3 B) 1 C) 4 D) 5
70	Qaysi gapda no- old qo‘shimchasini so‘z yasovchi sifatida ajratib bo‘lmaydi? A) O‘zini bilimdon deydigan nodondan qoch B) Noto‘g‘ri narsalarni bo‘yab ko‘rsatishlarni rad etmoq darkor C) Noo‘rin savol xunuk javobga sabab bo‘ladi. D) Agarda til har narsani valdirayversa, hamma o‘zini noqulay sezadi.
71	Qo‘shimcha so‘zining o‘zi asos va qo‘shimchalarga ajratiladimi? A) yo‘q, uning o‘zi asos bo‘lgan B) qo‘sh – o‘zak, -im, -cha – ot yasovchi qo‘shimchalar C) qo‘sh – o‘zak, -im – ot yasovchi, -cha – kichraytirish erkalash qo‘shimchasi D) hozir u ajralmas holga kelgan
72	So‘z yasovchilarni aniqlang. A) –dor, be-, -zor, -cha, -xo‘r B) –gay, -gina, -li, -man, -siz C) –tir, -gach, -lar, -ib, -zor D) –la, -li, -lan, -dan, -paz
73	Lug`aviy shakl yasovchilarni toping. A) –cha, -roq, -ib, -niki B) –k, -kor, -chi, -ib C) –siz, -ing, -sa, -guncha D) –dan,-ning, -a
74	Berilgan so‘z ma’noli qismlarga to‘g‘ri ajratilgan qatorni aniqlang. A) muvofiq-la-sh-tir-il-gan. B) muvo-fiq-lashtirilgan. C) muvofiq-lashtir-il-gan. D) mu-vo-fiq-lash-tir-il-gan.
75	Qarsak so‘zining o‘zagini toping. A) qars B) qarsa C) qar D) qarsak
76	–gach(-kach, -qach), -a(-y), -guncha (-kuncha) qo‘shimchalari vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimcha? A) lug`viy shakl yasovchi B) sintaktik shakl yasovchi C) so‘z yasovchi D) sodda qo‘shimcha
77	Muomalalarimizni so‘zidagi yasovchi qo‘shimchalarni toping. A) bu so‘z tub so‘z bo‘lib, yasovchi qo‘shimchasi yo‘q. B) –imiz C) –ni D) –lar
78	–iv, -iy, -viy, -chil vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimchalar? A) so‘z yasovchi B) lug`aviy shakli yasovchi C) sintaktik shakl yasovchi D) sodda qo‘shimcha
79	Uyum so‘zi qaysi qatorda to‘g‘ri tahlil qilingan? A) uy( fe’l) + um(so‘z yasovchi qo‘shimcha) B) uy(ot) + im (egalik qo‘shimchasi) C) uy(fe’l) + im (so‘z yasovchi qo‘shimcha) D) uy(ot) + im (ot yasovchi qo‘shimcha)
80	1) minglab; 2) saharlab; 3) ishlab so‘zlaridagi –lab qo‘shimchasi qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan? A) 1. shakl yasovchi; 2. so‘z yasovchi; 3. –la so‘z yasovchi, b shakl yasovchi B) 1. so‘z yasovchi; 2. shakl yasovchi; 3. so‘z yasovchi C) 1. shakl yasovchi; 2. shakl yasovchi; 3. –la so‘z yasovchi, b shakl yasovchi D) har uchala so‘zda ham so‘z yasovchi
81	–ma qo‘shimchasi vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimcha? A) shakl yasovchi va sifat yasovchi B) faqat ot yasovchi C) faqat shakl yasovchi D) faqat sifat yasovchi
82	Qaysi so‘z tarkibida ikkita so‘z yasovchi mavjud? A) tilakdosh B) sersuvroq C) boshladik D) mehnatkashlardan
83	Qaysi qatorda tub so‘z bor? A) saboq B) tarqoq C) qaynoq D) quvnoq
84	Tinchimoq so‘zidagi faqat so‘z yasovchi qo‘shimchalar qaysi qatorda? A) –ch, -i. B) -ch C) -chi D) –ch, -i, -moq
85	So‘z yasovchi qo‘shimchalar orqali qaysi turkumdagi so‘zlarni yasash mumkin? A) ot, sifat, fe’l, ravish B) ot, fe’l, ravish, son C) ot, sifat, olmosh, ravish D) ot, sifat, fe’l, son
86	Qaysi qatordagi qo‘shimchalar sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar? A) shaxs-son, kelishik, egalik qo‘shimchalari B) daraja, kichraytirish-erkalash, ravishdosh qo‘shimchalari C) mayl, ko‘plik, harakat nomi qo‘shimchalari D) ko‘plik, sifatdosh, nisbat qo‘shimchalari
87	Oyimga ko‘maklashdim. Ushbu gapdagi ko‘maklashdim so‘zi so‘z tarkibi bo‘yicha qaysi qatorda to‘g‘ri tahlil qilingan? A) ko‘mak - o‘zak; -lash so‘z yasovchi; -di shakl yasovchi; -m so‘z o‘zgartuvchi B) ko‘mak - o‘zak; -lash shakl yasovchi; -di shakl yasovchi; -m shakl yasovchi; C) ko‘mak - o‘zak; -la so‘z yasovchi; -sh harakat nomi shaklini yasovchi; -dim so‘z o‘zgartuvchi; D) ko‘mak - o‘zak; -la so‘z yasovchi; -sh shakl yasovchi; -dim shakl yasovchi
88	Tilning lug‘at boyligini oshiruvchi vositalar qatorini toping. A) so‘z yasovchi qo‘shimchalar B) shakl yasovchi qo‘shimchalar C) so‘z o‘zgartuvchi qo‘shimchalar D) so‘z yasovchi va shakl yasovchi qo‘shimchalar
89	To‘qimachilikni so‘zi tarkibidagi so‘z yasovchi qo‘shimchalar ko‘rsatilgan qatorni aniqlang. A) -ma,-chi,-lik B) -n,-ma,-chilik C) -ma,-chilik D) -chi, -lik
90	Murakkab qo‘shimcha -lash (la+sh) bilan yasalgan so‘zlar qatorini toping. A) salomlash, o‘rtoqlash, birlash B) ishlash, qo‘llash, tezlash C) o‘rmalash, qishlash, to‘plash D) dodlash, tishlash, taqirlash
91	Asosga qo‘shilib ma’noni bir oz o‘zgartiradigan, qo‘shimcha ma’no orttirib, yangi so‘z yasamaydigan qo‘shimchalarning turi qaysi qatorda berilgan? A) so‘z shakli hosil qiluvchi qo‘shimchalar B) so‘z yasovchi qo‘shimchalar C) so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimchalar D) shaxs-son qo‘shimchalari
92	Ma’noli qismlarga ajralmaydigan so‘zlar qatorini aniqlang. A) tiril, tirik, begona, kunda, chindan, aynan B) qishki, qishlamoq, ovlamoq, o‘tloq, begumon, sportchi C) ishxona, talabnoma, oromgoh, oshxo‘r, bog‘bon, shisha D) yurtdosh, boshlama, adabiy, adabiyotshunoslik, tezlik, aql-hush
93	Qaysi qatordagi so‘zda -chilik qo‘shimchasi ikkiga ajratilishi mumkin? A) choyxonachilik B) kosibchilik C) mo‘lchilik D) yog‘ingarchilik
94	Qaysi holda -chilik qo‘shimchasi ikkiga ajratilmaydi? A) -chilik qo‘shimchasi kasb, mashg‘ulot nomini bildirsa B) -lik qo‘shimchasidan oldingi qism alohida qo‘llansa C) -lik qo‘shimchasidan oldingi qism alohida qo‘llanmasa D) -chilik hech vaqt ikkiga ajratilmaydi.
95	Qaysi qatorda grammatik ma`noga to`g`ri ta`rif berilgan? A) so`zning ma’lum turkumga mansubligini ko`rsatuvchi, so`zning ma’lum bir grammatik shaklini ifodalaydigan ma’no grammatik ma’no hisoblanadi. B) so`z shaklini ifodalaydigan ma`no grammatik ma’no hisoblanadi C) so`z ifodalaydigan lug`aviy ma`no grammatik ma’no hisoblanadi D) yasama so`zlar ma`nosi grammatik ma’no hisoblanadi
96	So‘zlarni turkumlarga ajratishda qaysi xususiyatlar hisobga olinadi? A) barcha javob to`g`ri B) so‘zning ba’zi morfologik xususiyatlari C) so‘zning sintaktik vazifasi D) so‘zning ma’nosi
97	Borliqdagi narsa, belgi, harakat kabilarni bildirish-bildirmasligiga ko‘ra so‘zlar qanday turlarga bo‘linadi? A) mustaqil so‘zlar va mustaqil bo‘lmagan so‘zlar B) atoqli otlar va turdosh otlar C) mavhum otlar va aniq otlarbildiruvchi, belgi bildiruvchi va harakat bildiruvchi so‘zlar D) narsa va harakat bildiruvchi so‘zlar
98	Qaysi vositalar grammatik ma’no ifodalovchi hisoblanmaydi? A) so‘z yasovchi qo‘shimchalar B) shakl yasovchi qo‘shimchalar C) so‘z o‘zgartiruvchi qo‘shimchalar D) takrorlar
99	So‘zlarning umumiy grammatik ma’no va vazifalariga ko‘ra ma’lum guruhlarga bo‘linishi qanday nomlanadi? A) so‘z turkumlari B) gap bo‘laklari ) C) bir ma’noli va ko‘p ma’noli so‘zlar D) adabiy tilga va shevaga xos so‘zlar
100	Qaysi qatorda yasama so‘z berilgan? A) iliqroq B) yaxshiroq C) maqtanmoq D) dasturxonimizda
101	Juft so‘zlar, takroriy so‘zlar, qo‘shma so‘zlardan qaysi birining tarkibi ikki xil so‘z turkumlariga oid so‘zlardan tuzilishi mumkin? A) qo‘shma so‘zlar B) takroriy so‘zlar C) juft so‘zlar D) juft va qo‘shma so‘zlar
102	Takroriy so‘zlarda ayni bir so‘zning takror holda qo‘llanishi natijasida asosan qanday ma’no ifodalanadi? A) uslubiy ma’no B) leksik ma’no C) grammatik ma’no D) leksik va grammatik ma’nolar
103	1) fikr-mulohaza; 2) ota-ona; 3) kuch-qudrat; 4) ko‘rpa-to‘shak; 5) mehr-muhabbat; 6) yigit-qiz; 7) qiz-juvon. Berilgan juft so‘zlardan qaysilari -lar qo‘shimchasini qabul qilmaydi? A) 3,5 B) 1,3,5,6,7 C) 4,5,7 D) 3,6,7
104	O‘zbek tilidagi so‘zlarning tuzilish turlari qaysi qatorda berilgan? A) sodda, murakkab B) qo‘shma, sodda, aralash C) juft, sodda, toq D) sodda, tub, yasama
105	Qanday so‘zlar tub so‘zlar? A) tarkibida so‘z yasovchi qo‘shimcha bo‘lmagan so‘zlar B) bitta so‘z yasovchi qo‘shimchasi bor so‘zlar C) o‘zga tillardan olinmagan so‘zlar) D) yasovchi qo‘shimchasi bor so‘zlar
106	O‘zakdosh so‘zlarni ko‘rsating. A) betinim, tindi, tinch B) ko‘z, ko‘zgu, ko‘za C) so‘zing, so‘zi, so‘zim D) taxmin, taxmon, taxminiy
107	Qaysi gapda yasama so‘z mavjud? A) Sanamay sakkiz dema. B) Dono odam uzoqni ko‘zlar. C) Bolaning qulog‘ini ari chaqib oldi, shuning uchun u dodlardi. D) Berilgan gaplarda yasama so‘zlar mavjud.
108	Qaysi qatorda tub so‘zlar berilgan? A) oqish (sifat), oqish (fe’l) B) oqim, oqova C) oqin, oqma (fe’l) D) oqish (sifat), oqim (ot)
109	Qaysi qatorda tub so‘z berilgan? A) savala B) tortiq (ot) C) iskamoq D) qiyiq
110	Ot so‘z turkumi, unga xos grammatik kategoriya(xususiyat)lar, otlarning yasalishi, ot yasovchi qo‘shimchalar tilshunoslikning qaysi bo‘limida o‘rganiladi? A) morfologiya B) morfologiya va sintaksis C) morfologiya va so‘z tarkibi D) morfologiya va so‘z yasalishi
111	Birdan ortiq so‘zning bir xil talaffuz etilishi va yozilishi natijasida qanday so‘zlar hosil bo‘ladi? A) omonimlar B) sinonimlar C) ko‘p ma’noli so‘zlar D) antonimlar
112	So‘zlarni qaysi jihatiga ko‘ra sinonim, omonim, antonimlarga ajratamiz? A) shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra B) bir yoki birdan ortiq ma’noga ega bo‘lishiga ko‘ra C) tuzilishiga ko‘ra D) shakl va talaffuziga ko‘ra
113	Berilgan sinonimlardan asosiy so‘zni aniqlang. A) avval B) oldin C) ilgari D) burun
114	Omonim so‘zlar qaysi qatorda? A) yosh, zang, to‘p B) yordam, ko‘mak, madad C) sovuq, bosh, oltin D) qiziqmoq, bog‘lamoq, ko‘karmoq
115	Sinonimlar qatorini toping. A) yoz, o‘t, kech B) kumush, mayin, o‘tkir C) belgi, nishon, alomat D) tur, uch, xayr
116	ntonimlar qaysi qatorda? A) Kattaga hurmatda bo‘l, kichikka izzatda bo‘l. B) Tok zangi qayishga o‘xshaydi, egila beradi. C) Mirzakarimboy ilonning yog‘ini yalagan odam: hamma boylar kabi ayyor, mug‘ambir. D) Nuri onasini yolg‘iz uchratib, sekingina maqsadini aytdi.
117	O‘roq (ot) - qo‘rqoq (sifat), tepki (ot) - kechki (sifat) so‘zlaridagi qo‘shimchalarni shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra qanday qo‘shimchalar deb ataymiz? A) omonim qo‘shimchalar B) bir ma’noli qo‘shimchalar C) antonim qo‘shimchalar D) ko‘p ma’noli qo‘shimchalar
118	O‘zaro antonim qo‘shimchalar qaysi qatorda berilgan? A) -li,-siz, be-, ba- B) -cha, - chak,- choq,-chiq C) -ning,-ni, -da D) -m,-im, -um, -ma
119	Berilgan sinonimlardan bosh so‘zni aniqlang. A) qaramoq B) boqmoq C) termilmoq D) nazar solmoq
120	Paronim so‘zlarni toping. A) otalik- otaliq B) vafo - jafo C) shabada - shabboda D) ko‘ylak - ko‘ynak
121	Ushbu so‘zlarning qaysi birida –ma qo‘shimchasi omonimik holatda qo‘llanishi mumkin? 1) qotishma; 2) moslama; 3) qazilma; 4) burama. A) 2, 4 B) 1, 2, 3, 4 C) 1, 2, 3 D) 2, 3, 4
122	O‘zaro sinonim bo‘lmagan so‘zlardan hosil bo‘lgan juft so‘zni toping. A) ur-yiqit B) o‘y-xayol C) or-nomus D) kuch-quvvat
123	Qaro ko‘zim, kel-u mardumlig‘ emdi fan qilg‘il, Ko‘zim qarosida mardum kibi vatan qilg‘il. Navoiyning ushbu mashhur baytida qo‘llangan fan so‘zining sinonimi berilgan qatorni belgilang. A) rasm, odat B) ilm, bilim C) bog‘, chaman D) chidam, toqat
124	O‘rinsiz noo‘rin, g‘ayratli serg‘ayrat so‘zlaridagi qo‘shimchalarni qanday qo‘shimchalar deb ataymiz? A) sinonim qo‘shimchalar. B) omonim qo‘shimchalar C) antonim qo‘shimchalar D) ko‘p ma’noli qo‘shimchalar
125	O‘zaro sinonim bo‘lgan quyidagi so‘zlardan qaysi biri yaqin so‘zi bilan sinonim bo‘la oladi? A) tez B) darrov C) jadal D) berilgan so‘zlarning hech biri yaqin so‘zi bilan sinonim qator hosil qilmaydi.
126	Esini tanigandan boshlab onasi bilan kechirilgan zamonlar mas’ud, lekin qaytarilmas tush kabi yo‘lchining ko‘z oldidan bir-bir o‘tadi. Ushbu gapda qo‘llangan mas’ud so‘zining sinonimini toping? A) saodatli B) qiyin C) mas’uliyatli D) sirli
127	Muayyan so‘z o‘zaro sinonimik qatorni tashkil etgan har bir so‘z bilan alohida antonimlik hosil qila oladimi? A) bir so‘z o‘zaro sinonimik qatordagi har bir so‘z bilan alohida antonimlik hosil qila oladi B) o‘zaro sinonim so‘zlargina boshqa sinonimlar bilan antonimlik hosil qiladi C) so‘zlarning o‘zaro antonimlik hosil qilishi ma’nodagi zidlik asosida bo‘lganligi uchun sinonimlikning ahamiyati yo‘q D) bir so‘z sinonim qatordagi faqat bitta so‘z bilan antonimlik hosil qiladi, qolganlari bilan hosil qilmaydi.
128	Ko‘p ma’noli so‘z har bir ma’nosi bilan ayrim-ayrim so‘zlarga antonim bo‘lishi mumkinmi? A) Ko‘p ma’noli so‘z faqat bir ma’nosi bilan boshqa bir so‘zga antonim bo‘lishi mumkin B) bir ma’noli so‘zlargina antonim bo‘lishi mumkin C) har bir ma’nosi bilan ayrim-ayrim so‘zlarga antonim bo‘lgan so‘zlar ko‘p ma’noli so‘z hisoblanmaydi D) ko‘p ma’noli so‘z har bir ma’nosi bilan ayrimayrim so‘zlarga antonim bo‘lishi mumkin
129	Bir so‘z turkumi doirasida so‘zlarning o‘zaro omonim bo‘lishi asosan qaysi so‘z turkumlarida uchraydi? A) ot, sifat va fe’llarda B) ot va sifatlarda C) ot va fe’llarda D) barcha mustaqil so‘z turkumlarida
130	Quyidagi antonimik juftliklarning qaysi birida salbiy bo‘yoqdorlikka ega bo‘lgan so‘z bor? A) chiroyli-badbashara B) yaxshi-yomon C) shirin-bemaza D) xursand-xafa
131	Paronimlar qatorini toping. A) jodi -jodu B) bema’nilik-bema’nolik C) algebra –aljabr D) nabira-nevara
132	O‘zaro sinonim qo‘shimchalardan iborat qatorni toping. A) ser-, ba-, -li, -dor B) –ki, -im, -di, -da C) -ma, -k, -roq, -tir D) –dir, -giz, -loq, -lash
133	Omonim qo‘shimchalar berilgan qatorni aniqlang. A) -chi,-sh,-im, -ma B) –li,-ma,-sa,-chilik C) -il, -yap,-cha,-la D) ser-, -li, -roq,-chak
134	O‘zaro antonim qo‘shimchalarni aniqlang. A) -li, be-, ba-, -siz B) be-, -ma, -ta, -k C) –li, ser-, -sa,-b. D) ser-, -ma, ba-, be-
135	Qaysi qatorda faqat sinonim so‘zlar berilgan? A) sabab, vaj, bahona, bois B) xavfli, xavotirli, qo‘rqinchli, barakatli C) xayrlashmoq, xabarlashmoq, xo‘shlashmoq, vidolashmoq D) ruxsat, javob, izn, haq
136	Omonim so‘zlar qatorini aniqlang. A) yara, son, kul, soz, shim B) do‘st, o‘rtoq, birodar, og‘ayni C) bosh, katta, kam, sog‘, tez D) yig‘lamoq, shirin, go‘zal, nam
137	Qaysi juft so‘zlar o‘zaro sinonim so‘zlardan tashkil topmagan? 1) boy-badavlat; 2) erka-arzanda; 3) soya-salqin; 4) gap-so‘z; 5) ola-chipor; 6) uzuq-yuluq; 7) xor-zor; 8) kiyim-kechak A) 1,3,4,6,7 B) 2,4,5,6,8 C) 3,4,7,8 D) 2,3,4,5,6,7,8
138	1) qurt; 2) bog‘; 3) sir; 4) tush; 5) soz. Berilgan omonim so‘zlarning qaysi birlarida omonimik munosabat turli so‘z turkumi doirasida bo‘ladi? A) 4,5 B) 1,2,3,5 C) 1,4 D) 1,4,5
139	Qurilishda men boshliqman, Bo‘riyev. Mablag‘ ham, odamlar ham, jumladan, siz ham mening ixtiyorimdasiz. Ushbu gapdagi ixtiyor so‘zi o‘rnida quyidagi so‘zlarning qaysi birini sinonim sifatida qo‘llash mumkin? A) izm B) izn C) mayl D) mayl, izn
140	Omonimiya quyida berilgan qaysi birliklar orasida voqe bo‘lmaydi? A) sanalgan barcha birliklar orasida omonimiya vujudga kelishi mumkin B) ikki so‘z orasida C) ikki ibora va ikki tasviriy ifoda orasida D) ikki qo‘shimcha orasida
141	O‘roq (ot) - qo‘rqoq (sifat), tepki (ot) - kechki (sifat) so‘zlaridagi qo‘shimchalarni shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra qanday qo‘shimchalar deb ataymiz? A) omonim qo‘shimchalar B) ko‘p ma’noli qo‘shimchalar C) bir ma’noli qo‘shimchalar D) antonim qo‘shimchalar
142	So‘zning ma’noli qismlari deyilganda nima nazarda tutiladi? A) asos va qo‘shimchalar so‘zning ma’noli qismlari hisoblanadi B) so‘zning o‘zagi C) so‘zning o‘zagi, so‘z yasovchi va so‘z shakli yasovchi qo‘shimchalar D) so‘zning o‘zagi, so‘z yasovchi va so‘z shakli yasovchi qo‘shimchalar
143	Keltirilgan ta’riflardan asos morfemaning asosiy xususiyatlari ifodalangan javobni toping A) so‘zning eng kichik, bo‘linmas ma’noli qismi B) so‘zning ma’noli qismlari haqidagi ta’limot C) so‘zda albatta ishtirok etadigan, leksik ma’no ifodalay oladigan morfema turi D) mustaqil leksik ma’no ifodalay olmaydigan, so‘zning leksik yoki grammatik ma’nolarining shakllanishiga xizmat qiladigan morfema turi
144	Keltirilgan ta’riflardan qay biri so‘z yasovchi qo‘shimchalarning xususiyatini aks ettiradi? A) yangi so‘z hosil qiladigan, so‘z leksik ma’nosining shakllanishida qatnashadigan qo‘shimcha turi B) o‘zakkka qo‘shilib, ma’noni bir oz o‘zgartiradigan qo‘shimcha turi C) mustaqil leksik ma’no ifodalay olmaydigan, grammatik ma’nolarning shakllanishida xizmat qiladigan qo‘shimcha turi D) so‘z birikmasi va gapda so‘zlarni bir-biriga bog‘lash uchun xizmat qiladigan qo‘shimcha turi
145	Sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar necha xil bo‘ladi va ular qaysilar? A) 3 xil: kelishik, egalik va shaxs-son3 B) 2 xil: unumli va unumsiz C) xil: zamon, mayl, nisbat D) 2 xil: tub, yasama
146	Qaysi qatorda o‘zak+so‘z yasovchi qo‘shimcha+so‘z yasovchi qo‘shimcha+so‘z yasovchi qo‘shimcha shaklidagi so‘z berilgan? A) sanoqsiz B) yamoqchiniki C) pishiqchilik D) barcha so‘zlar asosva ikki so‘z yasovchi qo‘shimchadan iborat
147	Omonim o‘zakka omonim qo‘shimcha qo‘shilishi bilan hosil bo‘lgan omonim so‘zni belgilang. A) to‘lat, kechik B) olma, suzma C) changi, tinchi D) barcha javoblar to‘g‘ri
148	Leksikologiya nimani o‘rgatadi? A) so‘z turkumlarini, antonimlarni B) gapni, lug‘atlarning turlarini C) so‘z birikmalarini, bir ma’noli so‘zlarni D) so‘zlarni, ularning lug‘aviy ma’nolarini
149	So‘zlarning bir va ko‘p ma’noliligi tilshunoslikning qaysi bo‘limida o‘rganiladi? A) fonetikada B) frazeologiyada C) leksikologiyada D) morfologiyada
150	Qaysi so‘zlar leksik (lug‘aviy) ma’noga ega? A) mustaqil so‘zlar B) yordamchi so‘zlar C) undov va taqlid so‘zlar D) mustaqil, undov va taqlid so‘zlar
151	Qanday so‘zlar grammatik ma’no ifodalamaydi? A) olmosh, son B) modal va taqlid so‘zlar C) yordamchi so‘zlar D) barcha so‘zlar grammatik ma’no ifodalaydi
152	Zaynab lappos va o‘nta so‘zga arang bitta javob qaytaradigan edi. (A.Qodiriy) Lappos sozining ma’nodoshi qaysi javobda keltirilgan? A) xotirjam B) uyatchan C) to‘ladan kelgan D) ozg‘in
153	Qaysi xususiyat barcha so‘z turkumlariga xos emas? A) lug‘aviy ma’noga egalik B) grammatik ma’noga egalik C) grammatik shaklga egalik D) grammatik vazifaga egalik
154	Leksik ma’no bildirmaydigan so‘z turkumlarini toping. A) son, olmosh, ravish B) ko‘makchi, undov so‘z, taqlid so‘z, son C) ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklama D) undov so‘z, modal so‘z, ravish
155	Baland, ulkan, kichik, mayda so‘zlari uchun xos bo‘lgan umumiy ma’nolar qanday ma’no sanaladi? A) ko‘chma ma’no B) grammatik ma’no - uslubiy ma’no C) leksik ma’no
156	Uzun, naynov, pakana so‘zlari uchun xos bo‘lgan umumiy ma’nolar qanday ma’no sanaladi? A) leksik ma’no B) uslubiy ma’no C) ko‘chma ma’no D) - grammatik ma’no
157	Sel so‘zi qaysi gapda ko‘chma ma’noda qo‘llanilmagan? A) Quyoshning seliga miriqib cho‘milgan yam-yashil dala barq uradi. - Har qanday go‘sht tuzlanganda, seli chiqib ketadi. B) Elmurod shunday o‘ylar selida g‘arq bo‘lib, uyqusi qochdi. C) Barcha gaplarda sel so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan.
158	Nadomat komida qolganlar, ayting. (A.Oripov) Ushbu misradagi tagiga chizilgan so‘zning ma’nodoshini toping. A) yonida B) ichida C) orasida D) tagida
159	So‘zing shirin, o‘zung Xisravdin afzun, Bo‘lur Layli sening husningga majnun. Baytdagi afzun so‘zining lug‘aviy ma’nosini toping. A) qudratli B) baxtli C) mard D) ortiq
160	Tilshunoslikning atash ma’nolarni o‘rganuvchi bo‘limi qanday ataladi? A) atamashunoslik B) sintaksis C) morfologiya D) leksikologiya.
161	So‘zlarning grammatik ma’nolari grammatikaning qaysi bo‘limida o‘rganiladi? A) morfologiyada B) leksikologiyada C) morfemikada D) sintaksisda
162	Ko‘k yuzida suzib yurgan bulut parchalari oftobni bir zumda yuz ko‘yga solyapti. Mazkur gapda qo‘llangan “ko‘y” so‘zining ma’nosini toping. A) holat B) donalik C) musiqa D)  rang
163	Nadomat komida qolganlar, ayting.(A.Oripov) Seningsiz menga kom yo‘qdur, Asal ichsam zahar bo‘lg‘ay. (E.V.) Berilgan gaplardagi kom so‘zi o‘zaro ma’no munosabatiga ko‘ra qanday so‘zlar? A) shakldosh so‘zlar B) ko‘p ma’noli so‘zlar C) uyadosh so‘zlar D) har ikkala gapda ham bitta so‘z hisoblanadi.
164	Kitobni ochiq qoldirmoq, ochiq gapirmoq, ochiq bo‘g‘in birikmalaridagi ochiq so‘zi qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan? A) bir so‘zning turli ma’nolari B) uchta mustaqil so‘zning shaklan mos kelishi C) birdan ortiq so‘zning o‘zaro grammatik shakllarda teng kelishi D) bir ma’noli so’z qo’llanilishi
165	Quyidagi hodisalarning qaysi biri faqat bir so‘z turkumi doirasida vujudga keladi? A) ko‘p ma’nolilik B) antonimlik C) paronimlik D) antonimlik va ko’p ma’nolilik
166	Daryoning cheti, chet mamlakat, chetdan tomosha qilib turmoq kabi birikmalardagi chet so‘zi ma’no munosabatiga ko‘ra qanday so‘z hisoblanadi? A) sinonim so‘z B) antonim so‘z C) omonim so‘z D) ko‘p ma’noli so‘z
167	Bir so‘zning matn mazmunidan kelib chiqib, bir necha ma’no ifodalashi qanday nomlanadi? A) ko‘p ma’nolilik B) omonimiya C) sinonimiya D) frazeologiya
168	1. Ish ishtaha ochar, dangasa ishdan qochar. 2. Meni boshqa tashkilotga ishga chaqirishyapti. 3. Ming qo‘ylining ishi bir qo‘yliga tushadi. Ushbu gaplarda qo‘llangan ish so‘zi o‘zaro ma’no munosabatiga ko‘ra qanday so‘z hisoblanadi? A) sinonim so‘zlar B) omonim so‘zlar C) antonim so‘zlar D) ko‘p ma’noli so‘zlar
169	Bir ma’noli so‘zlar qaysi qatorda? A) ko‘z, qosh B) og‘iz, bosh C) etak, oyoq D) chumchuq, ravish
170	Qaysi undosh tovush lablar bir-biriga yaqinlashganda, oradagi tirqishdan sirg‘alib chiqadi? A) d B) s C) v D) p
171	Qaysi undosh tovush pastki lab bilan ustki tish orasida hosil bo‘ladi? A) d B) s C) r D) f
172	Qaysi qatordagi so‘zlarda ch tovushining jarangli jufti bor? A) jurnal, ajdar B) prujina, jemper C) jo‘ja, jahon D) choy, chavgon
173	f undoshiga to‘g‘ri tavsif berilgan javobni aniqlang. A) lab-lab, portlovchi, jarangsiz undosh tovush B) lab-tish, portlovchi, jarangli undosh tovush C) lab-lab, portlovchi, jarangli undosh tovush D) lab-tish, sirg‘aluvchi, jarangsiz undosh tovush bo‘lib, faqat olinma so‘zlarda uchraydi.
174	Hosil bo‘lish usuliga ko‘ra q hamda g‘ undosh tovushlariga to‘g‘ri tavsif berilgan qatorni toping. A) q – til undoshi, chuqur til orqa; g‘ – til undoshi, chuqur til orqa - q va g‘ – bo‘g‘iz undoshlari B) g‘ – jarangli undosh; q – jarangsiz undosh C) q portlovchi undosh; g‘ – sirg‘aluvchi undosh.
175	Qorishiq undosh tovushlar berilgan qatorni toping. A) m, n, ng B) j, sh, f C) ch, j(dj) D) ng, r, l
176	X undoshiga to‘g‘ri tavsif berilgan javobni toping. A) chuqur til orqa, sirg‘aluvchi, jarangsiz undosh tovush B) chuqur til orqa, sirg‘aluvchi, jarangli undosh tovush C) chuqur til orqa, portlovchi, jarangsiz undosh tovush D) - bo‘g‘iz, sirg‘aluvchi, jarangsiz undosh tovush
177	Qaysi tovush til oldi undoshi hisoblanadi? A) b B) v C) g D) z
178	Qaysi tovush tilning tanglayga tegish paytida havoning ikki yondagi tirqishdan sirg‘alib chiqishidan hosil bo‘ladi? A) y B) r C) q D) l
179	H tovushining paydo bo‘lish o‘rni ko‘rsatilgan qatorni aniqlang. A) labda B) til oldida C) bo‘g‘izda D) burunda
180	Qaysi qatordagi undoshlar tilning eng orqa qismida hosil bo‘ladi? A) b, d, g B) p, t, k C) q, g‘, x D) x, h, f
181	Tilning old qismida hosil bo‘ladigan tovushlarni toping. - v, f A) b, p B) d, t C) ch, k
182	Kitobni qadrlamoq kerak, bu tafakkur darsiga izzat-ehtirom bilan qadam qo‘ymoq lozim. Ushbu gapda qo‘sh va qator undoshli so‘zlar miqdorini aniqlang. A) 2 ta qo‘sh undosh, 3 ta qator undoshli so‘z. B) 3 ta qo‘sh undosh, 4 ta qator undoshli so‘z. C) 2 ta qo‘sh undosh, 2 ta qator undoshli so‘z. D) 2 ta qo‘sh undosh, 4 ta qator undoshli so‘z.
183	Qaysi so‘zlarda faqat jarangsiz undoshlar bor? A) gilos, rayhon, gulkaram B) sochpopuk, shafqat, ko‘kat C) ziynat, ko‘hlik, libos D) ko‘makdosh, inson, ko‘rgazma
184	Qaysi qatordagi so‘zlarda faqat jarangli undoshlar bor? A) pastak, ko‘ksulton, ko‘lmak B) bardosh, ko‘klam, badnafs C) zag‘izg‘on, maydon, jadval D) paxsa, sukut, sochiq
185	Unli va jarangli undoshlardan hosil bo‘lgan so‘zlar qatorini belgilang. A) mashq, kitob, so‘z B) paxta, xalq, choynak C) maydon, dor, gul D) maktab, sabab, maqol
186	Dublyaj, ekipaj, garaj so‘zlaridagi j ning jarangsiz jufti qaysi tovush? A) b B) d C) sh D) g
187	Qaysi qatordagi barcha so‘zlarda ng tovushi qo‘llangan? A) nonga, keng, tushuncha B) unga, donga, o‘tinga C) ongga, yurting, o‘zingga D) maymunga, yurganga, borganga
188	Unli va jarangli undosh tovushlardan hosil bo‘lgan so‘zlarni belgilang. A) bolalar, gul, ozod B) maktab, sabab, maqol C) mashq, kitob, so‘z D) paxta, xalq, choynak
189	Sirg‘aluvchi tovushlarni toping. A) sh, j, k B) s, z, sh C) s, ch, j D) m, n, h
190	Qaysi qatordagi jarangli undoshlarning jarangsiz jufti bor? A) b, g, d, j, y, l B) v, g,d, l,m, n C) b, v, d, z, j, g D) - v,g, d, j,y, m
191	Qaysi qatorda jarangsiz jufti bor jarangli undoshlardan iborat so‘z bor? A) paxta B) zavod C) bog‘bon D) sag’bon
192	ng bir tovushni ifodalagan so‘zlarni belgilang. A) tungi B) unga - taxsinga C) tonggi, dengiz
193	Qaysi qatordagi so‘zlarda sirg‘aluvchi j tovushi berilgan? A) janob, Jamshid, Jomiy B) jar, ajin, ajdar C) G‘ijduvon, gijda, mujda D) jajji, jazo, javob
194	Hozirgi o‘zbek adabiy tilida jarangsiz juftiga ega jarangli undoshlar soni nechta? A) 7 B) 8 C) 6 D) 9
195	Qator undoshli so‘zlar berilgan qatorni toping. A) qarsak, yuksak, katta B) stol, do‘st, daraxt C) ketmon, dasta, ochko‘z D) bolta, pilta, xalta
196	Ayrim rotalarni zudlik bilan o‘rnidan ko‘chirish haqida ogzaki buyruq berildi. Berilgan gap tarkibidagi necha so‘zda tovush tushishi hodisasi mavjud? A) 4 so‘zda B) Berilgan gap tarkibidagi so‘ zlarda tovush tushishi hodisasi mavjud emas. C) 1 so‘zda D) 3 so‘zda
197	f va g‘ tovushlari qaysi xususiyatlariga ko‘ra bir guruhga mansub bo‘ladi? A) portlovchi yoki sirg‘aluvchiligiga ko‘ra B) f va g‘ tovushlari sanalgan xususiyatlarga ko‘ra turli guruhlarga mansub bo‘ladi. C) jarangli va jarangsizligiga ko‘ra D) tilning qayerida paydo bo‘lishiga ko‘ra
198	Qaysi qatordagi so‘zlarning ikkinchisi noto‘g‘ri yozilgan? A) barcha javoblarda ikkinchi so‘zlar to‘g‘ri yozilgan B) ajdaho va ajdarho C) bekik va berkik D) bema’nilik va bema’nolik
199	Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini belgilang. A) tasavuf, tasaruf, tasavur B) xohish, mavhum, aqalli C) ilhombaxsh, baxt D) barchasi to`q`ri
200	Tilda bir ma’noni ifodalash uchun qo‘llanuvchi bir nechta so‘z qanday nomlanadi? A) sinonimlar B) ko‘p ma’noli so‘zlar C) omonimlar D) antonimlar
201	Yoz (qalamda yozmoq), yoz (dasturxonni yozmoq), yoz (yoz fasli). Uchala o‘rinda qo‘llangan yoz so‘zining xususiyati to‘g‘ri izohlangan qatorni toping. A) bir xil shaklga ega bo‘lgan uchta so‘z B) bir xil shaklga ega bo‘lgan yagona so‘z C) bir shaklga ega bo‘lgan ko‘p ma’noli so‘z D) birgina so‘zning uch o‘rinda qo‘llanishi