O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnalogiyalari va
Download 0.73 Mb. Pdf ko'rish
|
KampArxitekMus
- Bu sahifa navigatsiya:
- Bajardi: Erkaboyev Xaqyorbek Guruh: 712-20
O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnalogiyalari va Kommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Tehnalogiyalari Universiteti Farg’ona Filiali Mavzu: SSD va M.2 Bajardi: Erkaboyev Xaqyorbek Guruh: 712-20 SSD disklar haqida SSD disk — bu qattiq diskning(накопитель) bir turi bo'lib, kontroller va mikrosxemalardan tashkil topgan bo'ladi. Uning ichida HDD ichida joylashgan qandaydir harakat qiluvchi disklar bo'lmaydi. SSD disklarning 2 turi mavjud bo'lib, ulardan biri SSD flesh, ikkinchisi SSDRAM deb nomlanadi. Ikkinchi turi dunyodagi eng tez ishlovchi disk hisoblanadi, narxi ham ancha qimmat. Biz maqolada, qattiq diskning ko'p tarqalgan turi SSD fleshni ko'rib chiqamiz. SSD disklarga oddiy fleshkalar deb qarash mumkin, faqat ularning hajmi va o'lchami kattaroq bo'ladi. SSD disklarning afzalliklari: Mexanik harakatlanuvchi qismlarning yo'qligi. Shu sababli ular fizik urilishlarga biroz bo'lsa ham chidamli sanaladi. Tashkil etuvchilari faqat mikrosxemalardir. Ishlash harorati. Oddiy HDD'ga qaraganda SSD disklarning ishlash harorati yuqori, bu haroratga HDD chiday olmaydi. O'qish va yozish tezligining yuqoriligi. Ulanish texnologiyasi SATA III hisoblanadi va bu orqali ma'lumotlarni yozish tezligi 3-6 Gb/s ga yetadi. Ixchamligi. Hajmi ixcham bo'lib, og'irligi ham HDD'ga qaraganda yengildir. Shovqinsiz. Qurilma mikrosxemalardan tashkil topganligi uchun, uning shovqini mavjud emas. Bir eslang, HDD'ning ishlashida chiqadigan shovqinni, ba'zi paytlarda bu shovqin ish jarayoniga halaqit ham beradi. Asosiy afzalliklari shulardan iborat, har bir narsani afzalligi bo'lganidek, kamchiligi ham bo'ladi. Demak, SSD disklarining kamchiliklarini ko'ramiz. Qayta yozish. Eng asosiy muammolardan biri hisoblanadi. Bu jihozga fayllarni yozish, ularni o'chirish davomiyligi chegaralangan, aytishlari bo'yicha 10000 marotaba yozib-o'chirish amalga oshganidan so'ng, bu SSD diskni ishlatib bo'lmas ekan. Shuning uchun bu diskdan asosan o'qish maqsadida foydalanish maqsadga muvofiq bo'ladi. Yana bir narsa, shunday bo'sa ham, hali hech kimdan «mani SSD diskimning yozish-o'chirish davomiyligi tugab qolibdi» degan gapni eshitganim yo'q. Eng yaxshi yo'li, SSD+HDDasosida ish yuriting. SSD operatsion tizimni yuklash uchun, HDD esa fayllarni saqlash(o'chirib-yozish) uchun. Kelishish. Operatsin tizim bilan kelishish. SSD disklar barcha operatsion tizimlar bilan kelishib ketaolmaydi(kelishib ishlayolmaydi). Ular uchun eng yaxshi variant Windows 7bo'lib turibdi, Windows 8'ni bilmiman. Shuning uchun SSD ulashda operatsion tizimga ham qarash lozim, ishlashga ishlaydi, lekin siz kutgan natijani bermasligi mumkin. Narxi. HDD disklariga qaraganda SSD disklarining narxi qimmat. SSD disklari 1 Gb hajm bo'yicha narxlanadi(man bilishimcha bizda bunday emas). Shunday bo'lsa ham yildan yilga SSD'larning narxi pasaymoqdi, shu bilan birga HDD'larning narxi ham :). Demak, bularning narxi bir birga tez kunlarda yaqinlashmasa kerak. Hulosa qiladigan bo'sak, 64Gblik SSD diskni sotib olib, unga operatsion tizim o'rnatib, yana 1 Tblik HDD disk olib, unga barcha fayllarni saqlab ishlatish samarali hisoblanadi. Shunda operatsion tizim juda tez yuklanadi va qolgan fayllar oddiy HDD diskda saqlanib ishlatishimiz mumkin bo'ladi. Agar SSD disk ishdan chiqsa, fayllarimiz o'chib ketmaydi(chunki ular HDD diskda). Siz oldindan SSD-drayverni kompyuterga qanday ulash haqida oldindan bilib olishingiz kerak, lekin hamma narsani burama, burama va ajratib qo'yganingizda emas. Ba'zan qo'shimcha sozlashlarni amalga oshirishingiz kerak, oldindan OS-ning joylashuvi haqida o'ylang. Bu sizga yordamchi vosita sifatida qattiq holatga ega haydovchiga kerak bo'lganda osonlikcha amalga oshiriladi. Keyin uni boshqa bo'linma va ulagichga ulang. Agar siz buni asosiy qilishni xohlasangiz, unda HDD va SSD-ni klonlashtirish bo'yicha ko'rsatmalarni o'qib chiqishingiz, sozlashingiz va har bir narsani oldindan o'ylab ko'rishingiz kerak. Agar siz kompyuterni noldan yig'ayotgan bo'lsangiz va shunchaki qattiq disk o'rniga uning "hamkasbini" o'rnatishga qaror qilsangiz, BIOS-da ulanishni unutmang. Drayvlarning maxsus rejimi va ustuvorligini o'rnatish juda muhimdir. M.2 ushlagichini qo'llab-quvvatlaydigan, ulagichlari M.2 drayverlaridan foydalanadigan M.2 format faktorining afzalliklari va kamchiliklari, M.2 kartasini o'rnatish uchun zarur bo'lgan narsalar va hokazolar haqida o'qing. M.2 - bu yuqori samarali kompyuter tizimlari uchun yangi ochiq format, ammo barchasi juda aniqmi? Samsung, Intel, Plextor, Corsair kabi qattiq holatdagi SSD ishlab chiqaruvchilari makon va energiya tejash uchun ushbu formatdan foydalanadilar. Bu zamonaviy ultrabuklar va planshetlar ishlab chiqarishda juda muhim omillar. Biroq, qurilmangizni yangilash uchun M.2 ulagichi bilan haydovchini sotib olish oldindan o'ylab ko'rishni talab qiladi. M.2 shunchaki evolyutsion shakl omili emas. Ehtimol, u Serial ATA formatini to'liq o'zgartirishi kerak. M.2 SATA 3.0 (zamonaviy ish stoli kompyuterlaridagi barcha drayvlar bunday kabellar bilan ulangan), PCI Express 3.0 (ushbu interfeys odatdagidek video kartalar va boshqa qurilmalarda qo'llaniladi) va hatto USB 3.0 bilan o'zaro ta'sir qilishi mumkin. M.2 ulagichi bo'lgan kartaga har qanday SSD yoki HDD, xotira kartasi yoki flesh-disk, GPU yoki har qanday kam quvvatli USB moslamasi o'rnatilishi mumkin. Ammo bu qadar oddiy emas. Masalan, bitta M.2 uyasida faqat to'rtta PCI Express chizig'i mavjud, bu video kartalar talab qiladigan sonning to'rtdan bir qismini tashkil etadi, ammo bu kichkina kichkina uyaning egiluvchanligi ta'sirchan. SATA avtobusining o'rniga PCI avtobusidan foydalanganda, M.2 qurilmalari ma'lumotlarni 6 barobar tezroq uzatishi mumkin. Yakuniy tezlik anakartning imkoniyatlariga va M.2 kartasining o'ziga bog'liq. Agar sizning anakartingiz PCI 3-ni qo'llab- quvvatlasa, M.2 formatidagi SSD shunga o'xshash SATA drayveridan ancha tez ishlaydi. M.2 uyasini qaysi drayvlar qo'llab-quvvatlaydi? Hozirgi vaqtda M.2 noutbuklarda ham, ish stantsiyalarida ham tezkor SSD drayverlarga interfeys sifatida ishlatiladi. Agar siz kompyuter do'koniga borsangiz va M.2 drayverini so'rasangiz, ular sizga deyarli M.2 ulagichli SSD-ni namoyish qilishadi. Ammo bugungi kunda ham ishlaydigan kompyuter chakana do'konini topsangiz bo'ladi. Ba'zi noutbuklarning modellari, shuningdek, Wi-Fi va Bluetooth radiolarini birlashtirgan kichik quvvatli kartalarni o'rnatib, M.2 portini simsiz ulanish vositasi sifatida ishlatadilar. Bu ish stoli kompyuterlari uchun kamroq tarqalgan, bu erda USB yoki PCIe 1x ulagichlaridan foydalanish qulayroq (garchi buni mos keladigan anakartda qilolmasligingiz uchun hech qanday sabab yo'q). Kompyuter ishlab chiqaruvchilari ushbu uyani boshqa qurilmalar uchun ishlatishga shoshilmaydilar. Hali hech kim M.2 ulagichida video kartani taqdim etmagan, ammo Intel o'zining ultra tezkor Optane xotirasini xaridorlarga sotmoqda. Mening kompyuterim M.2 uyasi qo'llab-quvvatlaydimi? Agar sizning kompyuteringiz so'nggi bir necha yil ichida ishlab chiqarilgan va yig'ilgan bo'lsa, unda deyarli M.2 uyasi mavjud. Afsuski, formatning moslashuvchanligi bu uyaning o'zi har qanday USB qurilmasi kabi foydalanish oson ekanligini anglatmaydi. Qoida tariqasida, M.2 uyasi bo'lgan kartalar ancha uzoq. M.2 SSD drayverini sotib olishdan oldin, texnik xususiyatlarga muvofiq taxtaning o'lchamlarini tekshiring va kompyuteringizda yoki noutbukingizda ularni o'rnatish uchun joy borligiga ishonch hosil qiling. Bundan tashqari, M.2 qurilmalarida turli xil ulagichlar mavjud. Keling, ushbu 2 omilni batafsil ko'rib chiqaylik. M.2 taxtasining uzunligi qancha? Ish stollari uchun uzunlik odatda muammo emas. Hatto kichkina Mini-ITX anakarti ham uzunligi 30 dan 110 millimetrgacha bo'lgan M.2 taxtasini osongina joylashtirishi mumkin. Qoida tariqasida, anakartlarda kichik vida uchun teshik mavjud bo'lib, u taxtani ishonchli ushlab turadi. O'rnatish yonida - qo'llab- quvvatlanadigan M.2 chipining uzunligi. Barcha M.2 drayverlari 22 millimetr uzunlikdagi kenglikdan foydalanadilar, shuning uchun o'lchamdagi farq faqat uzunlikda ifodalanadi. Hozirda quyidagi variantlar mavjud: M.2 2230: 30 mm; M.2 2242: 42 mm; M.2 2260: 60 mm; M.2 2280: 80 mm; M.2 2210: 110 mm. Ba'zi anakartlar ushbu intervallarning har biriga vintlarni o'rnatish imkoniyatini taklif qiladi. Qaysi ulagichlar M.2 drayverlaridan foydalanadi? M.2 standarti barcha kartalar uchun kengligi 22 millimetr bo'lgan bir xil uyani ishlatgan bo'lsa ham, barcha qurilmalar uchun bir xil emas. M.2 juda ko'p turli xil qurilmalarda foydalanish uchun mo'ljallanganligi sababli, ba'zi ulanish farqlari mavjud: B kaliti: Bo'shliq kartaning o'ng tomonida (mezbon boshqaruvchining chap tomonida) ishlatiladi va bo'shliqning o'ng tomonida oltita pin mavjud. Ushbu konfiguratsiya PCIe x2 avtobuslarini qo'llab-quvvatlaydi. M tugmasi: kartaning chap tomonidagi bo'sh joydan foydalanadi (asosiy boshqaruvchining o'ng tomoni) va bo'shliqning chap tomonida beshta pin mavjud. Ushbu konfiguratsiya ma'lumotlar uzatish uchun ikki barobar ko'payish uchun PCIe x4 avtobus ulanishlarini qo'llab-quvvatlaydi. B + M tugmasi: Yuqoridagi ikkala bo'sh joydan foydalaniladi, kartaning chap tomonida beshta pin va o'ng tomonda oltita pin mavjud. Bunday kartalar PCIe x2 tezligi bilan cheklangan. M.2 kartasini o'rnatish uchun nima kerak? Ko'pgina M.2 kartalar SSD-lar bo'lib, AHCI drayverlariga asoslangan holda operatsion tizim tomonidan avtomatik ravishda tan olinadi. Windows 10 uchun ko'p Wi-Fi va Bluetooth kartalari ham avtomatik ravishda tan olinadi va ular uchun standart drayverlar o'rnatiladi. Biroq, M.2 uyasini kompyuteringizning BIOS yoki UEFI-da sozlash orqali yoqishingiz kerak bo'lishi mumkin. Qurilmani anakartdagi vint bilan mahkamlash uchun sizga tornavida kerak bo'ladi. M.2-kartani agar u uyasi bo'lmasa shaxsiy kompyuterga qo'shsam bo'ladimi? Noutbuklar uchun bu mumkin emas, chunki zamonaviy qurilmalar juda ixcham dizaynga ega va korpus ichida biron bir rejadan tashqari qurilishga ruxsat bermaydi. Agar ish stoli kompyuteridan foydalansangiz, sizga omad kulib boqdi. Sotuvda sizning anakartingizning PCIe x4 uyasini ishlatadigan adapterlar mavjud. Esingizda bo'lsin, agar sizning anakartingiz PCIe-dan yuklay olmasa, unda siz M.2 diskini yuklash disk sifatida ishlata olmaysiz, demak siz yuqori tezlikdan foyda ko'rmaysiz. Agar siz M.2 drayveridan to'liq foydalanmoqchi bo'lsangiz, yangi standartni qo'llab-quvvatlaydigan anakartdan foydalanish yaxshidir. Barchaga salom, blog saytining aziz o'quvchilari! 2002 yilda SATA interfeysi paydo bo'ldi, u hozir qattiq disklar va SSD-larning katta qismini ulash uchun ishlatiladi. So'nggi 16 yil ichida u orqaga qarab muvofiqlikni saqlab, uch marta yangilandi. 2009 yilda ushbu interfeysning ixcham versiyasi paydo bo'ldi - to'g'ridan- to'g'ri anakartda joylashgan mSATA. Soket m 2-ni anakartlarda qo'llab-quvvatlash 2013 yilda boshlangan. Maqsadida u mSATA-ga juda o'xshash, ammo u SATA interfeysining o'tkazish qobiliyatini cheklab qo'yishga imkon beradi. MSATA standarti SATA 3-ga asoslanganligi sababli, uning o'tkazuvchanligi atigi 600 MB / s ni tashkil qiladi va zamonaviy SSD-lar allaqachon 3000 MB / s va undan yuqori tezlikda ishlaydi. SSD formulasi faktor M2da shunday ko'rinadi M2 ulagichidan foydalanib, siz nafaqat SSD-larni kompyuteringizga, balki boshqa ngff qurilmalarini ham o'rnatishingiz mumkin: Wi-Fi kartalari, Bluetooth, NFC va GPS kengaytirish kartalari. Ushbu turdagi ulanish bilan siz haydovchidan tizim platasiga o'tadigan ko'plab simlardan xalos bo'lasiz. Shunday qilib, tizim blokidagi bo'sh joyni tejang, uning sovishini yaxshilang va texnik xizmatni soddalashtiring. M2 ulagichidan foydalanadigan SSD drayverlari RAM chiziqlariga o'xshashdir - ular ham nozik va to'g'ridan-to'g'ri kompyuterning anakartiga joylashtirilgan. Shunisi e'tiborga loyiqki, dastlab m 2 ulagichi noutbuklarda va netbuklarda ishlatilgan, chunki ularning holati u erga to'liq o'lchamli qurilmalarni o'rnatish uchun etarlicha nozik. Keyin m2 ulagichi oddiy anakartlarda - ish stoli kompyuterlarida topila boshladi. Socket m 2 anakart bilan bog'lanish uchun PCI Express kabi interfeys turidan foydalanadi. Buni PCI Express ulagichining o'zi bilan aralashtirib yubormang, ular bir nechta bo'lishi mumkin va video karta ulagichining ostida joylashgan va hatto eski anakartlarda mavjud. PCIe porti orqali ulanadigan SSD-lar mavjud bo'lsa-da, bu biroz farq qiladi. Va bu erda m2 ulagichi anakartda qanday ko'rinishga ega: Xususiyatlari M2 ulagichi uchun mo'ljallangan SSD drayverlari turli o'lchamlarda mavjud: 2230, 2242, 2260, 2280 va 22110. Birinchi ikkita raqam kenglikni, keyingi ikki raqam uzunligini (millimetrda) ko'rsatadi. Bar qancha uzoq bo'lsa, unga qancha chip qo'yilishi mumkin, shunda disk hajmi shuncha katta bo'ladi. Turli xil shakl omillariga qaramay, eng mashhuri 2280. Zamonaviy anakartlardagi m 2 ulagichi boshqa pozitsiyaga ega bo'lishi mumkin. Biz ba'zi "kalitlar" haqida gapiramiz. Shunga qaramay, biz RAM chiziqlari bilan o'xshashlikni olamiz: DDR3 xotirasi DDR2 tugmachasining joylashuvidan farq qiladi - chiziqlardagi kichik kesmalar va uyalar o'z navbatida. Shuningdek, bu erda kichik kesmalar portning chap va o'ng tomonida joylashgan bo'lishi mumkin. M2 ulagichida ikkita kalit bo'lishi mumkin: B va M. Ma'lum bo'lishicha, ular bir-biriga mos kelmaydi. Shu bilan birga, siz ulagich turi B + M (kombinatsiyalangan) bo'lgan anakartlarni topishingiz mumkin. PCIe interfeysidan tashqari, m2 porti ham SATA rejimini qo'llab-quvvatlaydi. Ammo SATA rejimidagi tezlik PCI Express-ga qaraganda ancha past bo'ladi. Tugmalar odatda qanday interfeys ishlatilishini aniqlaydi. An'anaviy qattiq disklarda (HDD) kontroller AHCI protokoli orqali operatsion tizim bilan aloqa qiladi. Ammo, ushbu protokol zamonaviy qattiq disk drayverlarining barcha xususiyatlaridan foydalana olmaydi. Bu NVMe deb nomlangan yangi protokolning paydo bo'lishiga turtki bo'ldi. Yangi protokol past kechikish bilan tavsiflanadi va protsessorga yuklamani minimallashtirish bilan bir sekundda ko'proq operatsiyalarni bajarishga imkon beradi. Download 0.73 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling