Oʻzbekiston respublikasi axborot texnologiyalari

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Komyuter tashqi xotira bilan ishlash
Disket yuzasi temir ikki oksidli (Fе2О3) maxsus magnit qatlam bilan qoplangan. Magnit tasmada ham, magnit diskda ham
axborot qattiq magnit disk kabi usulda yoziladi. Ya’ni disket formatlanganda konsentrik aylanalar ko‘rinishidagi yo‘llarga
ajratiladi hamda yo‘llar sektorlarga bo‘linadi. Axborot disk sektorlarining yo‘llari bo‘ylab yoziladi.
1
.
Hotira Kartasi
Flash-xotira va flash-disk sistema blokidagi maxsus portga ulanadi. Bu port USB (Universal Serial Bus, ya’ni universal ketma-ket 
sig‘im) deb ataladi. Flash-xotira va flash-disk ustida amallar yuqoridagi kabi amallar bilan bajariladi. Hozircha uch turdagi USB 
portlar bo‘lib, USB 1.1 standarti ma’lumot almashishning 12 Mbit/sek tezligini ta’minlaydi, USB 2.0 da esa bu ko‘rsatkich 480 Mbit/ 
sek gacha bo‘ladi, ya’ni 40 marta tezroqdir. USB 3.0 da esa bu ko’rsatgich 480 Mbit/ sek dan ham yuqori.
Flash-xotira va flash-disk kompyuterga ulanganda masalalar panelining o‘ng qismida piktogrammasi aks etadi. Ishlash jarayonida 
flash-xotira va flash-disk energiyani kompyuterdan olgani uchun kompyuterdan uzishdan avval xavfsiz o‘chirilishi kerak. Buning 
uchun quyidagi amallar ketma-ketligi bajariladi:
masalalar panelidagi flash-xotira belgisiga sichqoncha ko‘rsatkichi yo‘naltiriladi va chap tugmasi bosiladi;
“Извлечь “USB FLAS DRIVE” lavhasiga sichqoncha ko‘rsatkichini yo‘naltirib chap tugmasi bosiladi;
ekranda USB qurilmasini xavfsiz uzish mumkinligi haqidagi ma’lumot aks etgachgina flash-xotirani kompyuterdan uzish mumkin 
bo‘ladi.

---

FLASH-XOTIRA VA FLASH-DISK
Disket yuzasi temir ikki oksidli (Fе2О3) maxsus magnit qatlam bilan qoplangan. Magnit tasmada ham, magnit diskda ham 
axborot qattiq magnit disk kabi usulda yoziladi. Ya’ni disket formatlanganda konsentrik aylanalar ko‘rinishidagi yo‘llarga 
ajratiladi hamda yo‘llar sektorlarga bo‘linadi. Axborot disk sektorlarining yo‘llari bo‘ylab yoziladi.
2
Flash xotira mazmunini qayta dasturlashtirilgan yoki elektr usulini olib tashlash mumkin bo'lgan kompyuterlar uchun uzoq 
muddatli xotira, bir turi hisoblanadi. unda yuqorida Elektr energiyasi o'chib ketishi Programlanabilir faqat xotira harakatlar 
bilan solishtirganda turli joylarda bo'lgan bloklarida amalga oshirilishi mumkin. Flash xotira EEPROM ancha kam turadi, 
shuning uchun u dominant texnologiya aylandi. Ayniqsa, siz qattiq va uzoq muddatli ma'lumotlar saqlanishini kerak 
vaziyatlarda. Uning foydalanish holatlar turli ruxsat etiladi: xotira kartasidagi maxsus android dasturlar bor raqamli audio 
futbolchilar, kameralar, mobil telefonlar va smartfonlar, ham. Bundan tashqari, u an'anaviy ma'lumot saqlash va kompyuter 
o'rtasidagi o'tkazish uchun ishlatiladi, USB-tayoq ishlatiladi. U tez-tez o'yin taraqqiyot ma'lumotlarni saqlash uchun sirg'alish 
kiritiladi o'yin dunyoda, muayyan shuhrat oldi.
yni paytda, mo'ljallangan umumiy flesh xotira, bir "suzuvchi" darvozasi bilan elementlarni odnotranzistornyh uchun. Bu orqali 
u tranzistorlar bir juft va kondansatör elementi talab dinamik operativ xotira bilan solishtirganda yuqori zichlikli ma'lumotlar 
saqlanishini ta'minlash mumkin. Ayni paytda bozor etakchi ishlab chiqaruvchilari tomonidan ishlab chiqilgan axborot 
vositalari, bu turi uchun asosiy elementlarning qurish uchun texnologiyalar turli to'la bo'ladi. farq qatlamlari soni, yozish va 
odatda sarlavhasida ko'rsatiladi axborot va tashkilot tuzilishini, o'chirish usullari.

---

NOR va NAND: Ayni paytda, eng keng tarqalgan bo'lgan chiplari turdagi er-xotin bor. parallel va ketma-ket, 
mos ravishda - har ikki yilda xotira aloqa bit liniyalari qilingan tranzistorni. hujayra registri birinchi turi ancha 
katta, va siz xotiradan bevosita dasturlarni amalga oshirish uchun ruxsat beruvchi tez tasodifiy kirish uchun 
imkoniyat bor. Ikkinchi kichik mash hajmini, shuningdek, ehtiyoj katta hajmdagi ma'lumot saqlashi beradigan 
blok-turi qurilmalar qurish qachon ancha qulay, tez keyingi foydalanish bilan tavsiflanadi.
Eng portativ qurilmalar SSD xotira turini NOR foydalanadi. Biroq, endi, u USB interfeys bilan tobora 
ommalashib qurilmalar aylanib bormoqda. Ular NAND-turi xotira foydalanish. Asta-sekin bu birinchi o'rniga 
o'tadi.
Flash jamlovchilari qator ishlab chiqarish birinchi namunalari foydalanuvchilarga oliy tezlikka mamnun qilmadi. 
Biroq, endi, yozish tezligi va o'qish to'liq metrajli film ko'rsatiladi yoki kompyuter operatsion tizimida ishlaydigan 
mumkin bo'lgan darajada emas. ishlab chiqaruvchilarining bir qator allaqachon qattiq disk flesh xotira o'rniga 
mashinasini, namoyish qilgan. Lekin bu texnologiya mavjud magnit disklardagi ma'lumotlarni tashuvchi 
almashtirish uchun to'sqinlik bo'lib, juda muhim bir ahvolga tushgan, bor. Tufayli flesh xotira qurilmalar tabiati 
uchun o'chirish va yozma ma'lumotlarni cheklangan, hatto kichik va ixcham qurilmalar uchun, erishsa bo'ladi 
ko'chadan soni emas, balki uchun zikr u kompyuterlarda amalga oshiriladi qanchalik tez-tez imkon beradi. 
Agar kompyuteringizda mustahkam-davlat haydovchi sifatida ommaviy axborot vositalari bu turini 
foydalanayotgan bo'lsangiz, tez tanqidiy vaziyatni keladi.
Bu tufayli bunday drayv mulkiga ustida qurilgan, deb aslida iborat dala-ta'siri tranzistorlar "suzuvchi" darvoza 
saqlash elektr zaryad, yo'qligi yoki tranzistorlar ikki tomonlama bir mantiqiy bir yoki nol deb ko'rgan qaysi 
mavjudligi soni tizimi. Yozib olish va dielektrik jalb Fowler-Nordheim usuli ishlab chiqarilgan NAND-xotira 
tonnel elektronlar ma'lumotlarni o'chirish. Bu talab qilmaydi yuqori kuchlanish, siz eng kam hujayra o'lchamiga 
qilish imkonini beradi. Bu holda elektr joriy to'siq Dielektrik sindirib, elektronlar eshigini kirib sabab buyon Lekin 
aniq bu jarayon, hujayralari jismoniy yomonlashuvi sabab bo'ladi. Biroq, bunday xotira kafolatlangan saqlash 
muddati o'n yil. Eskirish chip, chunki ma'lumot o'qish emas, balki, uning o faoliyat o'qish hujayralari tarkibida 
o'zgarishlar talab qilmaydi, chunki, yozish, lekin faqat elektr toki o'tadi.
3

---

4

---

Xulosa
yo'qotadi
Hulosa qiladigan bo'sak, 64Gblik SSD diskni sotib olib, unga operatsion tizim o'rnatib, yana 1 
Tblik HDD disk olib, unga barcha fayllarni saqlab ishlatish samarali hisoblanadi. Shunda 
operatsion tizim juda tez yuklanadi va qolgan fayllar oddiy HDD diskda saqlanib ishlatishimiz 
mumkin bo'ladi. Agar SSD disk ishdan chiqsa, fayllarimiz o'chib ketmaydi(chunki ular HDD 
diskda).
Kompyuter tizimining asosiy vazifasi dasturlarni amalga oshirishdir. Dasturlar, ular kirish 
imkoniyatiga ega bo'lgan ma'lumotlar bilan birga, amalga oshirish jarayonida (kamida qisman) 
ramda bo'lishi kerak. Operatsion tizim foydalanuvchi jarayonlari va OS komponentlari o'rtasida 
xotira ajratish muammosini hal qilishi kerak. Ushbu faoliyat xotira boshqaruvi deb ataladi. 
Shunday qilib, xotira (xotira, xotira) ehtiyotkorlik bilan boshqarishni talab qiluvchi muhim 
resursdir. Yaqin o'tmishda xotira eng qimmat manba edi. Xotira boshqaruvi uchun mas'ul 
bo'lgan OS qismi xotira boshqaruvi deb ataladi. Kompyuter xotirasini jismoniy tashkil etish. 
Kompyuterning xotira qurilmalari kamida ikki darajaga bo'linadi: asosiy (asosiy, operatsion, 
jismoniy) va ikkilamchi (tashqi) xotira. Asosiy xotira bitta baytli hujayralarning tartibli qatori 
bo'lib, ularning har biri o'ziga xos manzilga (raqamga) ega. Protsessor buyruqni asosiy 
xotiradan chiqaradi, kodlaydi va bajaradi. Buyruqni bajarish uchun bir nechta asosiy xotira 
kameralariga murojaat qilish kerak bo'lishi mumkin. Odatda, asosiy xotira yarimo'tkazgich 
texnologiyasidan foydalangan holda ishlab chiqariladi va quvvat o'chirilganda uning tarkibini 

---

1. Andreew S. Tanenbaum. Structured 
computer organization. Sixth edition. 2012. 
801 p. 2. Tanenbaum E. Arxitektura 
kompyutera. 6-e izd. SPb.: Piter. 2013. – 816 
s. 3. Tanenbaum E. Arxitektura kompyutera. 
5-e izd. SPb.: Piter. 2011. – 844 s. 4. Broydo 
V.L. Arxitektura EVM i sistem. Uchebnik dlya 
vuzov. SPb. 2011.- 720 s 5. Badenko V.L. 
Vыsokoproizvoditelьnыe vыchisleniya. 
Uchebnoe posobie. SPb. 2011. – 180 s. 
Qo‘shimcha adabiyotlar 1. Broydo V.L. 
Vichislitelnie sistemi, seti i telekommunikatsii. 
SPb. Piter: 2009. 2. Nigmatov X. va 
boshqalar. Zamonaviy axborot 
texnologiyalari. O’quv qo’llanma. “Navro’z” 
nashriyoti. Toshkent. 2015 y. 3. Nigmatov X., 
mana. 2009.
Foydalanilgan adabiyotlar

---

Etiboringiz uchun Rahmat!!!
Tuzuvchi:To’xtayev O’ktambek