O'zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Qarshi filiali

Kompyuter tarmoqlari fanidan
Mustaqil ish
Mavzu: Global tarmoqlar (WAN) va ularning qurilish usullari

Guruh: DI 11-18

Topshirdi: Ergashev Mahmud


TUIT 2020

20-variant.

Global tarmoqlar (WAN) va ularning qurilish usullari

1969 yilda AQShda Mudofaa vazirligi va bir qator ilmiy tashkilotlarning kompyuter markazlarini birlashtirgan ARPAnet kompyuter tarmog'i yaratildi. Ushbu tarmoq tor maqsadga mo'ljallangan edi: asosan yadroviy hujum sodir bo'lganida qanday aloqa qilishni o'rganish va tadqiqotchilarga ma'lumot almashishga yordam berish. Ushbu tarmoq o'sishi bilan ko'plab boshqa tarmoqlar yaratildi va rivojlandi. Shaxsiy kompyuterlar paydo bo'lishidan oldin ham, ARPAnet yaratuvchilari Internet-loyihani ("Networking Project") ishlab chiqishni boshladilar. Ushbu loyihaning muvaffaqiyati quyidagi natijalarga olib keldi. Birinchidan, AQShdagi eng katta Internet (i kichik harfi bilan) yaratildi. Ikkinchidan, ushbu tarmoqning AQShning bir qator boshqa tarmoqlari bilan o'zaro ta'sirining turli xil variantlari sinab ko'rildi. Bu ko'plab tarmoqlarning yagona global tarmoqqa muvaffaqiyatli qo'shilishi uchun zarur shart-sharoitlarni yaratdi. Bunday "tarmoqlar tarmog'i" hozir hamma joyda Internet deb nomlanadi (rus nashrlarida rus tilidagi imlo - Internet ham keng qo'llaniladi).

Hozirgi vaqtda Internet-do'konga ulangan o'n millionlab kompyuterlar juda katta miqdordagi ma'lumotlarga (yuz millionlab fayllar, hujjatlar va hk) ega va yuzlab millionlab odamlar global tarmoqning ma'lumot xizmatlaridan foydalanadilar.

Internet ko'plab lokal, mintaqaviy va korporativ tarmoqlarni birlashtirgan va o'n millionlab kompyuterlarni o'z ichiga olgan global kompyuter tarmog'idir.

Har bir mahalliy yoki korporativ tarmoq odatda kamida bitta kompyuterga ega bo'lib, yuqori tarmoqli kenglikdagi aloqa liniyasidan (Internet-server) foydalangan holda doimiy Internetga ulanadi.

Global tarmoqning ishonchliligi aloqa liniyalarining ko'payishi bilan ta'minlanadi: qoida tariqasida, serverlarda ularni Internetga ulaydigan ikkita aloqa liniyalari mavjud.