O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Кommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi


To'plam elementlarining soni bilan bog'Iiq ayrim masalalar


Download 275.66 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/5
Sana29.12.2022
Hajmi275.66 Kb.
#1071486
1   2   3   4   5
Bog'liq
tadjikulov

To'plam elementlarining soni bilan bog'Iiq ayrim masalalar.To'plamlar nazariyasining
muhim qoidalaridan biri — jamlash qoidasidir. Bu qoida kesishmaydigan to'p-lamlar
birlashmasidagi elementlar sonini topish imkonini beradi.
1-teorema (jamlash qoidasi). Kesishmaydigan A va B chekli to'plamlarning (5- rasm)  
birlashmasidagi elementlar soni A va B to'plamlar elementlari sonlarining yig'indisiga teng: 
Isbot. n(A) = k, n(B) = m bo'lib, to'plam α p a2, a k elementlardan, to'plam esa b 
{, bv ..., bm elementlardan tashkil topgan bo'lsin.Agar va to'plamlar kesishmasa, ularning birl
ashmasi a 
{ , a r ..., ak, b 
{, b v ..., b m 
 elementlardan tashkil topadi:
Bu to'plamda k + m ta element mavjud, ya'ni
4 Xuddi shu kabi, chekli sondagi A, B, ..., F juft 
jufti bilan kesishmaydigan to'plamlar uchun quyidagi tenglik to'g'riligini isbotlash mumkin:
2-teorema. Ixtiyoriy A va B chekli to'plamlar uchun ushbu tenglik o'rinli:


Isbot. Agar bo'lsa, bo'lib,1- teoremaga ko'ra (1) tenglik o'rinli. Agar bo'lsa, u holda 
to'plamni uchta juft-jufti bilan kesishmaydigan to'plamlarning birlashmasi ko'rinishida tasvirlash 
mumkin 
 
 
Ta’rif 2. A chekli yoki cheksiz to‘plamlar oilasidan olingan X va Y to‘plamlar uchun biyektsiya 
mavjud bo‘lsa, 
u holda 
X va Y to‘plamlar 
ekvivalent
 deyiladi. 
Ushbu 
munosabat refleksiv

simmetrik va tranzitiv
, shuning uchun ham ushbu munosabat A 
to‘plamlar oilasini ekvivalent elementlar sinfiga bo‘ladi. 
Teorema 2. Agar funktsiya chekli X to‘plamni Y to‘plamga o‘zaro bir qiymatli akslantirish 
bo‘lsa, u holda va shartlar ekvivalent bo‘ladi. 
Shunday qilib quvvat – turli chekli ekvivalent to‘plamlar uchun umumiy xarakteristikadir. 
Elementlari soni cheksiz bo‘lgan ekvivalent to‘plamlar uchun ham bu printsip o‘rinli. Cheksiz 
to‘plamlar uchun quvvat 
tushunchasini aniqlash uchun
kardinal son tushunchasi kiritiladi. 

Download 275.66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling