O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filali dasturlash 1 fanidan Mustaqil ish Gurux: 972-21

Funksiya va massivlar
Ko‘p o‘lchamli massivlarni parametr sifatida ishlatishda bir nechta usullardan foydalanish mumkin:
1-usul. Massivning ikkinchi o‘lchamini o‘zgarmas ifoda (son) bilan ko‘rsatish:

1. 
   float sum (int n, float x[][10])
   
2. 
   {float s=0.0;
   
3. 
   for(int i=0;i
   
4. 
   for(int j=0;j
   
5. 
   s+=x[i][j];
   
6. 
   return s;}
   
7. 
   

2-usul. Ikki o‘lchamli massiv ko‘rsatkichlar massivi ko‘ri-nishida aniqlangan holatlar uchun ko‘rsatkichlar massivini (matritsa satrlar adreslarini) berish orqali:

1. 
   float sum (int n, float x[][10])
   
2. 
   {float s=0.0;
   
3. 
   for(int i=0;i
   
4. 
   for(int j=0;j
   
5. 
   s+=x[i][j];
   
6. 
   return s;}
   
7. 
   int main()
   
8. 
   { float x[][4]={{11,-12,13,14},{21,22,23,24},{31,32,33,34},{41,42,43,44}};
   
9. 
   float *ptr[4];
   
10. 
    for(int i=0;i<4;i++)
    
11. 
    ptr[i]=(float*)&x[i];
    
12. 
    cout<
    

3-usul. Ko‘rsatkichlarga ko‘rsatkich ko‘rinishida aniqlangan dinamik massivlarni ishlatish bilan:

1. 
   float sum(int n,float **x)
   
2. 
   { float s=0.0;
   
3. 
   for(int i=0;i
   
4. 
   for(int j=0;j
   
5. 
   s+=x[i][j];
   
6. 
   return s;}
   
7. 
   int main()
   
8. 
   {float **ptr;
   
9. 
   int n;
   
10. 
    cin>>n;
    
11. 
    ptr=new float * [n];
    
12. 
    for(int i=0;i
    
13. 
    {
    
14. 
    ptr[i]=new float [n];
    
15. 
    for(int j=0;j
    
16. 
    ptr[i][j]=(float)((i+1)*10+j;
    
17. 
    }
    
18. 
    cout<
    
19. 
    for(int i=0;i
    
20. 
    delete ptr[i];
    
21. 
    delete []ptr;
    
22. 
    }
    

Dinamik matritsalar
Masala: Matritsani o’lchamini kiriting va unga dastur davomida xotiradan joy ajrating.
Muammo : Matritsa o’lchami oldindan ma’lum emas.
Yechish usullari:

• 
  Har bir satr uchun aloxida xotira blokini ajratish;
  
• 
  Butun matritsa uchun bir yo’la xotira ajratish.
  
• 
  

Xar bir satr uchun xotira bloke
Matritsa adresi:

• 
  Matritsa = satr massivi;
  
• 
  Matritsa adresi = massiv adresi, bunda stralar adresi saqlanadi;
  
• 
  Satr adresi = ko’rsatgich;
  
• 
  Matritsa = ko’rsatgichlar massivi adresi.
  

1. 
   typedef int *pInt;
   

1. 
   int main()
   
2. 
   {
   
3. 
   int M, N, i;
   
4. 
   pInt *A;
   
5. 
   A = new pInt[M];// Ko’rsatgichlar massivini ajratish
   
6. 
   for ( i = 0; i < M; i ++ )
   
7. 
   A[i] = new int[N];// Massivning har- bir satr uchun
   
8. 
   for ( i = 0; i < M; i ++ )
   
9. 
   delete A[i];// Har – bir satr o’chiriladi
   
10. 
    delete A; // Massiv o’chiriladi
    
11. 
    }
    

Masala 2: Bir o’lchovli massivni elementlarini yig’indisini funksiya yordamida toping

#include
using namespace std;
int sum(int a[], int n)
{
int s=0;
for(int i=0; is+=a[i];
return s;
}
int main()
{
int n,s=0;
cout<<"Massiv o'lchami: ";
cin>>n;
int a[n];
for(int i=0; icin>>a[i];
s=sum(a,n);
cout<<"Yig'indi = "<}