O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari

DEYKSTRA ALGORITMI
Berilgan tugundan (uni 0 deb bilgilaymiz) barcha boshqa tugunlarga bo’lgan qisqa masofalarni hisoblash uchun amalda qullaniladi. Algoritm samaradorligi amallar bajarilishi bo’yicha n² tartibli hisoblanadi. Bu algoritmda qirralar o’girlik qiymatlari faqat musbat bo’lishi lozim.
Algoritm g’oyasi:
Qisqa masofani aniqlash uchun qaysi bir tugunlardan tashkil topilishi uchun qushimcha mantiqiy elementladan tashkil topgan mark[0 .. n–1] massiv kiritamiz. Uning elementlari qiymati true qiymatga teng bo’ladi, agar ushbu tugundan o’tilgan (belgilangan) bo’lsa, false qiymatga teng bo’ladi agar o’tilmagan (belgilanmagan) bo’lsa. d[0 .. n–1] masofalar massivi har i-chi qadamda javobini saqlash uchun ishlatiladi va har qadamda i-dan oshmagan qirallar soni ishtirokida masofa hisoblash uchun foydalaniladi.
Boshlangich qadamda 0 tuguni belgilanadi, d[i]=x(qirra og’irligiga), agar 0 va i tugunlar orasida qirra mavjud bo’lsa. d[i]= 2000000000 (cheksiz qiymatga), agar qirra 0 va i tugunlar o’rtasida bo’lmasa. Xar keyingi qadamda belgilanmagan tugunlar o’rtasidan eng minimal qiymatga ega bo’lgan tugun tanlanadi uni v deb belgilaymiz. U holda d[v] v tugun uchun javobi deb hisoblanadi. Keyin v-tugunni belgilab olamiz va d qiymatlarini qayta hisoblab chiqamiz. Bu amallarni barcha tugunlar belgilanmaguncha davom etiramiz.


Xulosa
Xulosa qilib aytganda Graflar nazariyasi xozirgi zamon matematika-sining asosiy qismlaridan biridir. Keyingi paytlarda turli xil ABT va diskret xususiyat-larga ega bo‘lgan xisoblash qurilmalarini loyixalashda (yasashda) graflarning axamiyati yanada oshdi. Grafni ta’riflashdan avval uni misolda tushuntiramiz.
1, 2, 3, 4, 5 –grafning uchlari; a, b, c, d, e, f, g, h, i, j -grafning qirralari: a, b, e, f, g qirralilar yo‘naltirilgan.b, c, d, k qirralar sirtmoqlar deb ataladi. a, b, e, f, g qirralarni 1 uchga insident deb ataydilar, o‘z navbatida bu uch shu qirralarning xar biriga insidentdir. 3 va 5 uchlar yakkalangan, deyiladi, ular ko‘pi bilan sirtmoqlarga ega bo‘lishi mumkin. Kelgusida oddiy graflar muxim o‘rin tutadi.
ADABIYOTLAR
1. И.С. Андреев, Х.К. Арипов, Ж.Т. Махсудов, Ш .Б. Рахматов. Полупроводниковые приборы многослойной структуры. Транзисторы и тиристоры . Част 1: Учебное пособие. — Т.: Т Э И С , 1994. 164 с.
2. И.С. Андреев, Х.К. Арипов, Ж.Т. Махсудов, Ш .Б. Рахматов. Полупроводниковые приборы многослойной структуры. Транзисторы и тиристоры. Част 2: Учебное пособие. — Т.: Т Э И С , 1994. 98 с.