O'zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti kommutatsiya va marshrutizatsiya

Paketlarni zudlik bilan uzatish PHB - siyosati. U diffserv-domenining 
tugunlarida paketlarga to'g'ridan-to'g'ri xizmat ko'rsatishni ta'minlash uchun 
foydalaniladi. Uning asosiy yutug'i kam darajada paketlarni yo'qotish, kam kechikish, 
trafikni sezilarsiz titrashi hamda kafolatlangan o'tkazish yo'lagi hisoblanadi. EF PHB 
siyosati trafikning shunday ilovalariga xizmat ko'rsatishda qo'llaniladiki, masalan, IP-
tarmoqda ovozni uzatish (VoIP), videoanjumanlarning ilovalari hisoblanadi hamda 
virtual ijarali kanallar bo'ylab axborotni uzatish ham kiradi, chunki bu xizmat diffserv-
domenining oxirigi tugunlarida ikki nuqtali ulanishdan iboratdir. Bunday xizmat 
ko'rsatish turi ko'pincha yuqori (premium service) sinfli xizmatlar deb atashadi. 
Paketlarni kafolatli yetkazib berish PHB-siyosati. Bu Assured Forwarding 
PHB - AF PHB xizmatlarni yetkazib beruvchi diffserv domenidagi mijozdan olingan 
IP paketlarni bir nechtasini turlidarajada etkazib berish ishonchliligini ta'minlashi 
mumkin. Ohirgi tugunlarida AF PHB siyosati TCP- ilovalari uchun ma'qul 
hisoblanadi. 
Paketlarni kafolatli yetkazib berishi PHB - siyosati AF-trafikning to'rtta 
sinfidan har biri uchun xizmat ko'rsatishning har xil darajalari mavjudligini ko'zda 
tutadi. AF-trafikning har bir sinifiga paketlarning shaxsiy navbati to'g'ri keladi, bu esa 
o'tkazish yo'lagini samarali boshqarishni olib borishiga imkon beradi. AF-
trafikning har bir sinifi paketlarni tashlab yuborishni uchta imtiyozli daraja bilan 
xarakterlanadi (pastki, o'rtadagi va yuqori). Bu ixtiyoriy avvaldan aniqlanadigan 
23 

---

mexanizm (Random Early Detection-RED) turi bo'yicha navbatlarni boshqarish 
mexanizmini amalga oshirish imkonini beradi. 
AF- PHB siyosatida shunday vosita borki, uning yordamida xizmatlarni etkazib 
beruvchi DSCP maydonidagi qiymatga qarab IP-paketlarni bir nechta har xil 
daraajalarda ishonchli utkazib berishni ta'minlashi mumkin. 
PHB siyosatini shakllanishini uchta yechimi mavjud: 
- tarmoqni initsializatsiyasi (aniqlashi); 
- xizmat ko'rsatish sifati to'g'risida signalizatsiyasi; 
- siyosat dispetcheri.